Juliusz Hochberger

---

Życiorys

Po zakończeniu edukacji w gimnazjum w 1859 roku, Juliusz Hochberger podjął decyzję o wyjeździe do Berlina, gdzie z zaangażowaniem kontynuował naukę na prestiżowej Królewskiej Akademii Budownictwa. Już w trakcie swoich studiów wykazał się nadzwyczajnymi umiejętnościami architektonicznymi, co zaowocowało przyznaniem mu srebrnego medalu w 1866 roku, w konkursie zorganizowanym na cześć rocznicy śmierci znakomitego architekta Karla Friedricha Schinkela.

Po zakończeniu edukacji, Hochberger rozpoczął intensywną praktykę u pruskich architektów oraz w przedsiębiorstwach budowlanych. W tym okresie jego twórczość nabrała różnorodnego charakteru, obejmując projekty kościołów, mostów, dróg, szpitali, stacji kolejowych oraz dworców. Jednym z kluczowych zadań, jakie miał przed sobą, było pełnienie roli głównego inżyniera na budowie linii kolejowej, która miała połączyć Toruń z Poznaniem.

Rok 1872 był przełomowym momentem w jego karierze, ponieważ wziął udział w konkursie na stanowisko szefa Miejskiego Urzędu Budowlanego we Lwowie. Sukces w tym przedsięwzięciu pozwolił mu pełnić tę funkcję przez imponujące trzydzieści trzy lata, co podkreśla jego znaczną rolę w architekturze i inżynierii miejskiej tamtych czasów.

W okresie swojej kariery architektonicznej, od 1877 roku, Juliusz Hochberger był aktywnym członkiem Towarzystwa Politechnicznego we Lwowie. Dodatkowo, od 1882 roku zasiadał w radzie redakcyjnej czasopisma „Dźwignia”, a w latach 1890-1893 był również zaangażowany w „Czasopismo Techniczne”. Jego wkład w rozwój architektury i inżynierii był niezwykle znaczący, a jego zaangażowanie miało duże znaczenie w przygotowaniach do Powszechnej Wystawy Krajowej, która odbyła się we Lwowie.

W uznaniu jego osiągnięć, w 1894 roku Hochberger został odznaczony Orderem Żelaznej Korony III klasy. Poświęcił życie architekturze i inżynierii, a jego wkład w te dziedziny pozostaje widoczny. Zmarł w 1905 roku i znalazł miejsce wiecznego spoczynku na Cmentarzu Łyczakowskim, w kwaterze 86.

Dorobek architektoniczny

Kościoły

Juliusz Hochberger był współautorem wielu znaczących projektów kościołów, w tym jednego z najważniejszych w Poznaniu, Kościoła Najświętszego Zbawiciela, zbudowanego w latach 1866-1869, przy współpracy z architektem Friedrichiem Augustem Stülerem. Kolejnym dziełem jest Kościół pw. Św. Marii Magdaleny w Pszczewie, który powstał w latach 1894-1897.

Budynki administracyjne

W zakresie budynków administracyjnych, Hochberger zaprojektował Gmach Sejmu Krajowego Galicji, gdzie na elewacji można podziwiać rzeźby autorstwa Teodora Rygiera, Feliksa Mikulskiego oraz Zygmunta Trembeckiego, który został zrealizowany w latach 1877-1881.

Placówki oświatowe

W obszarze edukacji, w 1873 roku sejm Austro-Węgier dokonał istotnej zmiany w finansowaniu szkolnictwa, co wpłynęło na budowę nowych gmachów szkolnych, za których projektowanie brał udział Juliusz Hochberger. Jego osiągnięcia edukacyjne obejmują między innymi:

• Gimnazjum nr III im. Franciszka Józefa I (później im. Stefana Batorego) na ulicy Kniazia Romana 5, gdzie na elewacji znajdują się rzeźby przedstawiające Mikołaja Kopernika, Jędrzeja Śniadeckiego, Adama Mickiewicza oraz innych znakomitości – zrealizowane w 1876 roku,
• Wyższą szkołę realną przy ulicy Wołodymyra Szuchewycza 2, stworzoną w 1876 roku,
• Szkołę św. Marcina przy ulicy Żółkiewskiej 6, powstałą w tym samym roku,
• Szkołę Marii Magdaleny u zbiegu Stepana Bandery 11 i Generała Czuprynki, zbudowaną w 1883 roku,
• Szkołę św. Anny przy ulicy Mykoły Łeontowycza 2, zrealizowaną w 1884 roku,
• Szkołę im. Stanisława Staszica przy ulicy Łesi Ukrainki 45, obecnie zwaną Ukraińską Akademią Drukarstwa, ukończoną w 1892 roku,
• Szkołę im. Adama Mickiewicza na ulicy Teatralnej 15, z posągiem Adama Mickiewicza autorstwa Stanisława Romana Lewandowskiego w latach 1891-1893.

Instytucje

Oprócz obiektów szkolnych, Hochberger zaprojektował także ważne instytucje. Należą do nich:

• Budynek firmy ubezpieczeniowej, później przekształcony w Austriacki Bank Kredytowy przy ulicy Strzelców Siczowych 14, wykonany w 1883 roku,
• Gmach oddziału krakowskiego Towarzystwa Ubezpieczeniowego „Florianka” przy ulicy Strzelców Siczowych 16, który powstał w 1887 roku – autorstwo przypisano Ludwikowi Baldwin-Ramułtowi.

Inne budynki i budowle

W jego dorobku znajdują się również inne budowle, w tym:

• Własna willa przy ulicy św. Cyryla i Metodego 11, zbudowana w 1880 roku; w 1913 roku została przebudowana przez rzeźbiarza Stanisława Romana Lewandowskiego i obecnie funkcjonuje jako przedszkole,
• Plebania cerkwi świętej Paraskiewy przy ulicy Hajdamackiej 2, zrealizowana w latach 1873-1876,
• Remiza straży pożarnej na placu Kniazia Światosława,
• Remiza straży pożarnej przy ulicy Wołodymira Winniczenki, która nie przetrwała do dziś (zbudowana w 1884 roku),
• Remiza straży pożarnej przy placu Daniela Halickiego, współautorstwo z Ignacym Brunkiem, z rzeźbą św. Floriana autorstwa Piotra Wójtowicza z tahun 1901,
• Maneż wojskowy przy ulicy Generała Ołeksandra Hrekowa 1, zbudowany w latach 1889-1891,
• Przytułek dla biednych fundacji Brata Alberta, zbudowany w latach 1892-1896 u zbiegu ulicy Złotej 2 i Kleparowskiej 15,
• Kompleks zabudowań szpitalnych dla nieuleczalnie chorych przy ulicy Stepan Smal-Stockiego, fundacji Antoniego i Walerii Bilińskich i kilku współautorów, w tym Józefa Kajetana Janowskiego, Adolfa Wiktora Weissa oraz Ignacego Brunka, w latach 1891-1897,
• Pawilon Lwowa na Powszechnej Wystawie Krajowej we Lwowie, zaprojektowany w 1894 roku przez Juliusza Hochbergera i zrealizowany przez Karela Boublíka, a po wystawie przekształcony na restaurację w Parku Stryjskim,
• Projekt restauracji Bramy Prochowej z roku 1895,
• Neogotycka brama wejściowa na Cmentarz Łyczakowski, wzniesiona w 1875 roku z późniejszą przebudową w 1901,
• Most na Obrze w Trzcielu.

---

Oceń: Juliusz Hochberger

---