Martin Samter, urodzony 11 kwietnia 1884 roku w Poznaniu, to postać, która na trwałe wpisała się w historię architektury niemieckiej. Jego życie zakończyło się 21 grudnia 1940 roku w Berlinie, gdzie zmarł, pozostawiając po sobie ślad w sztuce budowlanej i urbanistyce.
Samter był niemal całkowicie związany z Poznaniem, co oznacza, że jego prace oraz realizacje miały istotny wpływ na rozwój tego miasta w okresie przedwojennym.
Życiorys
Martin Samter miał swoje korzenie w poznańskiej gminie żydowskiej. Ukończył prawdopodobnie Politechnikę w Charlottenburgu. Jego powrót do Poznania datuje się na około 1906 rok. W 1910 roku założył swoje przedsiębiorstwo, noszące nazwę Bureau für Architektur und Bauausführungen. W ciągu krótkiego czasu, bo już w 1913 roku, można było go spotkać również w Łodzi, chociaż nie jest pewne, czy zrealizował tam jakiekolwiek projekty. Był również właścicielem dwóch reprezentacyjnych kamienic w Poznaniu – jednej z nich przy ul. Solnej (dawny Plac Działowy) oraz drugiej przy ul. Gąsiorowskich.
Samter zdobywał doświadczenie pod okiem Hansa Uhla, a na niezależnym architekta przekształcił się około 1910 roku. Wśród najważniejszych osiągnięć Martina Samtera uwagę zwracają:
- przed 1910 – dom własny przy Placu Działowym 11 (istnieje możliwość, że projekt był dziełem Hansa Uhla),
- przed 1910 – dom własny przy ul. Gąsiorowskich 25 (dawniej Allee),
- 1910 – projekt wnętrz Hotelu Reichshof,
- 1910 – dom przy ul. Kantaka d. 10 (wcześniej znany jako Bismarcka),
- około 1911 – willa adwokata Adolfa Landsberga przy Ringu (Aleja Niepodległości), gdzie współpracował przy detalu,
- 1912 – willa Martina Jacoby’ego zlokalizowana przy ul. Chopina 2 (dawniej Kirchbacha).
Twórczość architekta cechowała się przede wszystkim klasycyzującymi formami. Należy zauważyć, że istnieje prawdopodobieństwo, iż znaczna liczba jego realizacji pozostaje wciąż nieodkryta. Po zakończeniu I wojny światowej, Martin Samter przeniósł się do Berlina, gdzie kontynuował swoją karierę architektoniczną. Niestety, w obliczu zbliżającej się deportacji do Auschwitz-Birkenau, spowodowanej jego żydowskim pochodzeniem, podjął tragiczną decyzję o samobójstwie, w której towarzyszyła mu jego trzynastoletnia córka.
Przypisy
- Anna Fischer, Erzwungener Freitod: Spuren und Zeugnisse in den Freitod getriebener Juden der Jahre 1938-1945 in Berlin, Text.Verlag Edition Berlin, 2007
- Der Bär von Berlin: Jahrbuch des Vereins für die Geschichte Berlins, Tom 2002
- Find a Grave
Pozostali ludzie w kategorii "Inżynieria i technologie":
Klemens Mikuła | Włodzimierz Kiernożycki | Marian Andrzejewski | Roger Sławski | Zygmunt Skupniewicz | Andrzej Ryżyński | Zbigniew Zieliński (architekt) | Lucjan Sikorski | Maciej Niedźwiecki | Stefan Cybichowski | Bogusław Dobrzycki | Stanisław Skoczowski | Marek Budzyński | Zygmunt Waschko | Kazimierz Ruciński | Zbigniew Kozłowski (inżynier) | Piotr Formanowicz | Mieczysław Brdyś | Adam Skarbiński | Juliusz HochbergerOceń: Martin Samter