Małgorzata Musierowicz, znana z domu Barańczak, jest uznaną polską pisarką, której dorobek obejmuje liczne dzieła skierowane do dzieci oraz młodzieży.
Urodziła się 9 stycznia 1945 roku w Poznaniu, gdzie spędziła swoje wczesne lata. Jej twórczość jest szczególnie rozpoznawalna dzięki cyklowi powieściowego dla młodzieży zatytułowanemu Jeżycjada, który zdobył serca wielu młodych czytelników.
Oprócz pisania, Musierowicz jest również ilustratorką, co podkreśla jej wszechstronność i talent artystyczny w tworzeniu literackich światów.
Życiorys
Małgorzata Musierowicz, urodzona w rodzinie z wybitnymi tradycjami, jest córką Jana, znanego lekarza oraz działacza społecznego, oraz Zofii, lekarki, siostry błogosławionego księdza Mariana Konopińskiego. Jej kształcenie miało miejsce w VII Liceum Ogólnokształcącym im. Dąbrówki w Poznaniu, a następnie na Wydziale Malarstwa i Grafiki w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu, gdzie zdobyła specjalizację w zakresie grafiki użytkowej.
Motywacja do zajęcia się pisarstwem pojawiła się w momencie, gdy zabrakło zleceń na grafiki, co skłoniło ją do napisania swojej pierwszej powieści. Co ciekawe, wzbogaciła ją o własnoręcznie wykonane ilustracje, co odzwierciedla jej artystyczne zacięcie. W swojej karierze pisarskiej publikowała felietony w Tygodniku Powszechnym, które z czasem zostały zebrane w trzech tomach noszących tytuł: Frywolitki, czyli ostatnio przeczytałam książkę!!!.
Debiut literacki Musierowicz miał miejsce w połowie lat 70. XX wieku z powieścią Małomówny i rodzina, co otworzyło drogę do kolejnej serii humorystycznych książek znanych pod nazwą Jeżycjada. Nazwa ta wywodzi się od poznańskiej dzielnicy Jeżyce, w której rozgrywają się perypetie jej bohaterów. Warto zauważyć, że autorka stworzyła również wiele utworów skierowanych do młodszych czytelników.
Na podstawie jej powieści Kłamczucha powstał film o tym samym tytule, a także ekranizacje Kwiatu kalafiora oraz Idy sierpniowej, które zrealizowała Anna Sokołowska. W 1982 roku Kwiat kalafiora został wpisany na Listę Honorową im. Hansa Christiana Andersena, co stanowi znaczące wyróżnienie w literackim świecie.
Małgorzata Musierowicz zdobyła wiele nagród za swoją twórczość, w tym Złote Koziołki przyznane jej za Kłamczuchę. Jej książka Noelka została wyróżniona obecnością na polskiej liście Międzynarodowej Izby ds. Książek dla Młodych (IBBY). Jej dzieła przetłumaczono na szereg języków, w tym czeski, niemiecki, szwedzki, węgierski oraz japoński.
W 1994 roku, na wniosek dzieci, Musierowicz otrzymała zaszczytny tytuł Kawalera Orderu Uśmiechu. Natomiast w 2008 roku doceniono jej całokształt twórczości, przyznając Medal Polskiej Sekcji IBBY.
Życie prywatne
Małgorzata Musierowicz jest znaną postacią literacką, która w swojej biografii ma wiele interesujących wątków osobistych. Stanisław Barańczak, poeta oraz tłumacz, to jej brat, co niewątpliwie wpłynęło na jej życie i twórczość. W 1968 roku połączyła swoje losy z Bolesławem Musierowiczem, architektem wnętrz, którego poznała w czasach studenckich na Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu.
Para ma czwórkę dzieci, a wśród nich znajduje się Emilia Kiereś, która również jest pisarką oraz tłumaczką. Życie rodziny Musierowiczów przez wiele lat koncentrowało się w Poznaniu, a szczególnie na urokliwych Jeżycach, gdzie Małgorzata spędziła sporą część swojego życia.
Twórczość
Jeżycjada
Twórczość Małgorzaty Musierowicz w ramach serii Jeżycjada zyskała dużą popularność i cieszyła się uznaniem od momentu swojego debiutu. W 1975 roku pojawiła się książka „Małomówny i rodzina”, która została włączona do cyklu na prośbę czytelników. Kolejne tomy cyklu to m.in. „Szósta klepka” z 1977 roku oraz „Kłamczucha” z 1979 roku, które pokazują bogate życie bohaterów oraz ich niezwykłe przygody. W 1981 roku na światło dzienne wyszły dwie książki: „Kwiat kalafiora” i „Ida sierpniowa”. W 1986 roku ukazało się dzieło „Opium w rosole”, a w latach 90-tych seria zyskała jeszcze więcej tytułów, takich jak „Pulpecja” (1993) czy „Córka Robrojka” (1996).
Tego cyklu dopełniają inne tytuły, jak „Imieniny” (1998) czy „Ciotka Zgryzotka” (2018), a także wiele innych, które są integralną częścią tej literackiej kreacji.
Bambolandia
Seria Bambolandia również zyskała uznanie wśród młodych czytelników. Początek tej serii miał miejsce w 1978 roku publikacją „Czerwony helikopter”, po którym nastąpiły kolejne tytuły: „Ble-ble” z 1982 roku oraz „Kluczyk” z 1985 roku. Ostatnim tytułem w tej serii jest „Światełko” z 1989 roku, które zamyka tę piękną opowieść.
Poczytaj mi, mamo
Czytanie bajek dla dzieci z serii Poczytaj mi, mamo to niezwykła przygoda. Seria rozpoczęła się w 1980 roku tytułem „Co mam”, a do dziś zdążyła rozwinąć się o wiele wspaniałych opowiadań takich jak „Boję się” (1984), „Kredki” (1986) oraz „Kurczak” (1987). Warto również wspomnieć, że zbiory opowiadań z 1994 roku, „Znajomi z zerówki”, są doskonałym przedstawieniem ukazującym ulubione historie dzieci.
Inne dla dzieci
Poza wspomnianymi seriami, Małgorzata Musierowicz stworzyła również inne książki dla najmłodszych. Wśród nich znajdziemy „Małomówny i rodzina” wydany w 1975 roku oraz urokliwe tytuły takie jak „Tempusek” i „Kluseczki”, które zadebiutowały w 1990 roku. Warto dodać, że w 1991 roku wydano poprawione wydanie „Małomówny i rodzina”.
Gawędy kulinarne
Małgorzata Musierowicz to także autorka poczytnych „Gawęd kulinarnych”. Jej zachwycający „Łasuch literacki” z 1991 roku zaintrygował wielu. W 1995 roku ukazał się „Całuski pani Darling”, następnie w 2007 roku „Na Gwiazdkę” i w 2008 roku „Musierowicz dla zakochanych”, które są pięknym przykładem kulinarnych opowieści w formie literackiej.
Zbiory felietonów
W przeciągu swojej kariery Małgorzata Musierowicz napisała również wiele felietonów, które zostały zebrane w zbiorach. „Frywolitki, czyli ostatnio przeczytałam książkę!!!” (1997), „Frywolitki 2” (2000) i „Frywolitki 3” (2004) dostarczają czytelnikom wielu ciekawych refleksji i spostrzeżeń na temat literatury i życia.
Autobiografia
W 1994 roku Małgorzata Musierowicz postanowiła podzielić się swoimi osobistymi doświadczeniami, publikując „Tym razem serio. Opowieści prawdziwe”. To ważne dzieło daje czytelnikom wgląd w jej życie oraz twórczość.
Inne
W ostatnich latach Małgorzata Musierowicz współpracowała z Emilią Kiereś, co zaowocowało publikacjami, takimi jak „Na Jowisza! Uzupełniam Jeżycjadę” (2020) oraz „Na Jowisza! – 2 Nadal uzupełniam Jeżycjadę” (2021). Te tytuły są znaczącym uzupełnieniem serii Jeżycjada, wzbogacając ją o nowe wątki i postacie.
Przekłady
Nie można zapomnieć o tłumaczeniach Małgorzaty Musierowicz, szczególnie dzieł Beatrix Potter. W jej dorobku znajdziemy m.in. „Powiastki Beatrix Potter” z 2010 roku, „Najpiękniejsze powiastki Beatrix Potter” z 2011 roku oraz wiele innych z serii, takich jak „Piotruś Królik” czy „Kaczka Tekla Kałużyńska”, które wprowadzają młodszych czytelników w fascynujący świat literatury.
Ekranizacje
Warto zwrócić uwagę na filmowe adaptacje dzieł Małgorzaty Musierowicz, które stanowią interesujący aspekt jej twórczości.
Nagrody
Małgorzata Musierowicz, uznawana za jedną z najważniejszych postaci polskiej literatury dziecięcej i młodzieżowej, zdobyła szereg prestiżowych nagród, które potwierdzają jej talent i wkład w kulturę. Oto najważniejsze osiągnięcia wyróżniające jej twórczość:
- 1979: „Złote Koziołki” na IV Biennale Sztuki dla Dziecka w Poznaniu za książkę „Szósta klepka”,
- 1981: „Srebrne Koziołki” na V Biennale Sztuki dla Dziecka w Poznaniu za „Kwiat kalafiora”,
- 1982: Harcerska Nagroda Literacka w konkursie młodych czytelników za „Ida sierpniowa”,
- 1982: Wpis na Międzynarodową Listę Honorową im. Hansa Christiana Andersena za „Kwiat kalafiora”,
- 1985: Orle Pióro – nagroda czytelników tygodnika „Płomyk” za „Opium w rosole”,
- 1987: Nagroda literacka „Solidarności” za całokształt twórczości,
- 1992: Książka Roku 1992 – nagroda przyznana przez jury Polskiej Sekcji IBBY za „Noelka”,
- 1993: Tytuł „Wielkopolanin Roku”,
- 1993: Książka Jesieni ’93 – wyróżnienie Poznańskiego Przeglądu Nowości Wydawniczych za „Pulpecja”,
- 1994: Odznaczenie Order Uśmiechu,
- 1994: „Parasol Szczęścia”, nagroda tygodnika Twoje Dziecko za całokształt twórczości,
- 1996: Nagroda Artystyczna Miasta Poznania,
- 1997: Srebrny Mikrofon, nagroda Radia Merkury w Poznaniu,
- 2001: Główna nagroda w konkursie na Dziecięcy Bestseller Roku 2001 – Nagroda Dużego Donga za „Kalamburka”,
- 2001: Nagroda Biblioteki Raczyńskich za „Kalamburka”,
- 2001: Nominacja do nagrody Polskiej Sekcji IBBY Książka Roku 2001 za „Kalamburka”,
- 2003: Nagroda Zasłużony dla Miasta Poznania,
- 2004, 2005, 2006: Nominacje do nagrody „As EMPiKu” za książki „Język Trolli”, „Żaba”, „Czarna polewka”,
- 2005: Nagroda Edukacja XXI za książkę „Żaba”,
- 2005: Wpis na listę Białych Kruków Internationale Jugendbibliothek w Monachium za „Język Trolli”,
- 2007: Nagroda Poznańskich Spotkań Targowych „Pegazik”,
- 2008: Nagroda Marszałka Województwa Wielkopolskiego,
- 2008: Medal Polskiej Sekcji IBBY za całokształt twórczości,
- 2008: Nominacja do nagrody na najpiękniejszą książkę roku 2007 w 48. konkursie Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek za książki „Na Gwiazdkę” i „Musierowicz dla zakochanych”,
- 2009: Wyróżnienie w konkursie na Dziecięcy Bestseller Roku 2008, przyznane przez jury dziecięce za „Sprężyna”,
- 2009: Wpis na Listę Skarbów Muzeum Książki Dziecięcej w Warszawie za „Sprężyna”,
- 2009: Wyróżnienie w I Konkursie Literatury Dziecięcej im. Haliny Skrobiszewskiej za „Sprężyna”,
- 2010: Nagroda specjalna Fundacji ABCXXI – Cała Polska czyta dzieciom – za całokształt twórczości,
- 2010: Nominacja do Astrid Lindgren Memorial Award na rok 2011,
- 2012: Nagroda „Guliwer w krainie Liliputów” przyznana przez czasopismo o książce dla dziecka „Guliwer”,
- 2012, 2016: Nominacje do nagrody „Bestseller EMPiKu” za książki „McDusia”, „Feblik”,
- 2015: Nagroda Feniksa Maltańskiego przyznana przez Fundację Polskich Kawalerów Maltańskich za uniwersalny przekaz jej powieści, będący wsparciem w chrześcijańskim wychowaniu młodzieży,
- 2017: Medal zasługi Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek,
- 2017: Wpis na Listę BIS Polskiej Sekcji IBBY za „Feblik”,
- 2018: Nominacja do Astrid Lindgren Memorial Award (ALMA),
- 2019: Nagroda „Bestseller EMPiKu” 2018 za „Ciotka Zgryzotka”,
- 2019: Zwycięstwo w plebiscycie serwisu Lubimyczytac.pl Książka Roku 2018, w kategorii „Literatura młodzieżowa” za „Ciotka Zgryzotka”,
- 2020: Nagroda Literacka Biblioteki Narodowej „Skrzydła Dedala” za całokształt twórczości,
- 2021: Nagroda im. Józefa Łukaszewicza – Posnaniana 2020, wraz z Emilią Kiereś za książkę „Na Jowisza! Uzupełniam Jeżycjadę”.
Ilustrowane książki (poza własnymi)
Małgorzata Musierowicz, znana z wyjątkowych ilustracji, współpracowała z wieloma autorami, tworząc niezapomniane oprawy graficzne dla ich książek. Oto niektóre z jej prac:
- Wanda Ottenbreit, Książka o Hani, il. Małgorzata Musierowicz, Akapit Press, Łódź 2009,
- Emilia Kiereś, Srebrny dzwoneczek, il. Małgorzata Musierowicz, Akapit Press, Łódź 2010,
- Emilia Kiereś, Srebrny dzwoneczek, il. Małgorzata Musierowicz, Akapit Press, Łódź 2015,
- Emilia Kiereś, Złota gwiazdka, il. Małgorzata Musierowicz, Akapit Press, Łódź 2018,
- Emilia Kiereś, Miedziany listek, il. Małgorzata Musierowicz, Akapit Press, 2019,
- Emilia Kiereś, Cynowy rycerzyk, il. Małgorzata Musierowicz, HarperKids, 2022.
Przypisy
- MarcinM. Malczewski, Ze wspomnień Jana Barańczaka [online], regionszamotulski.pl [dostęp 21.11.2024 r.]
- Znamy laureatów nagrody im. Józefa Łukaszewicza - Biblioteka Raczyńskich [online], bracz.edu.pl [dostęp 24.04.2024 r.]
- Skrzydła Dedala 2020 – Biblioteka Narodowa [online], www.bn.org.pl [dostęp 15.02.2021 r.]
- Na Jowisza!. Nadal uzupełniłam Jeżycjadę. 2, wyd. pierwsze, Warszawa: HarperCollins Polska, 2021, ISBN 978-83-276-6370-2.
- Na Jowisza!. Uzupełniłam Jeżycjadę, wyd. pierwsze, Warszawa: HarperCollins Polska, 2020, ISBN 978-83-276-5813-5.
- AlicyaA. Oss: Po tamtej stronie lustra: Każdego można oswoić /Srebrny dzwoneczek – Emilia Kiereś/ [online], Alicya Oss, 05.02.2015 r. [dostęp 13.12.2018 r.]
- Rozkoszna praca! – Małgorzata Musierowicz o tłumaczeniu „Powiastek Beatrix Potter” – Qlturka.pl Dziecko i kultura [online], qlturka.pl [dostęp 12.12.2018 r.]
- Książka Roku Lubimyczytać.pl – Lubimyczytać.pl [online], lubimyczytac.pl [dostęp 26.06.2019 r.]
- Konkursowa lista bis, czyli…!: IBBY – Polska Sekcja [online] [dostęp 26.06.2019 r.]
- „Najpiękniejsze powiastki Beatrix Potter”, opowiada Małgorzata Musierowicz [online], [dostęp 12.12.2018 r.]
- „Jeżycjada”, czyli perypetie poznańskiej rodziny Borejków, jedną z najpopularniejszych serii w polskiej literaturze. rp.pl, 02.01.2017 r. [dostęp 08.01.2019 r.]
- 10 ciekawostek o twórczości Małgorzaty Musierowicz. empik.com, 16.02.2018 r. [dostęp 08.01.2019 r.]
- Twórczość – Małgorzata Musierowicz. musierowicz.com.pl. [dostęp 08.01.2019 r.]
- Marta Dzbeńska-Karpińska: W miłości po uszy. Wywiad z Małgorzatą Musierowicz. wrodzinie.pl. [dostęp 08.01.2019 r.]
- MałgorzataM. Musierowicz, Na gwiazdkę, Łódź: Wydawnictwo Akapit Press, 2007, ISBN 978-83-60733-38-7.
- MałgorzataM. Musierowicz, McDusia, wyd. 1, Łódź: Akapit Press, 2012, ISBN 978-83-62199-93-8.
- MałgorzataM. Musierowicz, Żaba, Łódź: Akapit Press, 2005, ISBN 83-88790-54-4.
- MałgorzataM. Musierowicz, Sprężyna, wyd. 1, Łódź: Akapit Press, 2008, ISBN 978-83-60773-78-9.
- MałgorzataM. Musierowicz, Czarna polewka, wyd. 1, Łódź: Wyd. Akapit Press, 2006, ISBN 83-88790-81-1.
- MałgorzataM. Musierowicz, Język Trolli, Łódź: Akapit Press, 2004, ISBN 83-88790-44-7.
- MałgorzataM. Musierowicz, Imieniny, wyd. 1, Łódź: Akapit Press, 1998, ISBN 83-87463-15-9.
- MałgorzataM. Musierowicz, Dziecko piątku, wyd. 1, Kraków: Signum, 1993, ISBN 83-7006-378-0.
- MałgorzataM. Musierowicz, Opium w rosole, wyd. 1, Warszawa: Nasza Ksie̦garnia, 1986, ISBN 83-10-08830-2.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Henryk Konwiński | Filip Bajon | Aleksander Maliszewski (muzyk) | Zofia Gładyszewska | Śliwa (raper) | Marian Kucharski (fotograf) | Olgierd Truszyński | Witold Leitgeber | Małgorzata Bratek | Kazimierz Dębicki (aktor) | Andrzej Matuszewski | Wanda Węsław-Idzińska | Bernard Michalski | Igor Frender | Agnieszka Kossakowska | DJ Remo | Jarosław Miklasiewicz | Roman Kosmala | Mariusz Forecki | Anna KrzymańskaOceń: Małgorzata Musierowicz