W sercu Poznania, na malowniczych Zawadach, znajduje się unikalny zespół domów szkieletowych, który przyciąga uwagę swoją niezwykłą architekturą. Te pięć zagród, będących pozostałością po wiejskiej zabudowie, stanowi cenną część lokalnego dziedzictwa.
Domy usytuowane są przy ulicach Zawady 3, 11, 19, 21 oraz 27, co czyni je łatwo dostępnymi dla mieszkańców oraz turystów. Ich konstrukcja szkieletowa sprawia, że wyróżniają się na tle otoczenia, łącząc tradycję z nowoczesnymi rozwiązaniami budowlanymi.
Obiekty istniejące
Obiekty znajdujące się w Zawadach stanowią cenne świadectwo minionej historii. Domy wraz z zagrodami są pozostałością dawnej kapitulnej wsi Zawady, pochodzącą w większości z ostatniej ćwierci XIX wieku. Zostały one zbudowane po katastrofalnej powodzi w 1888 roku, która w znacznej mierze zniszczyła wcześniejszą zabudowę okolicy.
Na przedpolu twierdzy poznańskiej zezwolono na budowę jedynie obiektów o lekkiej, szkieletowej konstrukcji. Wśród tych budynków, jeden z najstarszych znajduje się pod numerem 21, a jego historia sięga końca XVIII wieku. To dawna karczma Pod jagnięciem, zrealizowana w technice słupowo-ramowej.
Z tyłu posesji, na początku XX wieku powstała kręgielnia, która funkcjonowała aż do końca 1940 roku. Przeważająca liczba domów, z wyjątkiem budynku nr 27, jest ustawiona kalenicowo w stosunku do drogi, która nosi nazwę ul. Zawady. Wcześniej prowadziła tam specjalna brama, która otwierała się na brukowane podwórza, gdzie z kolei znajdowały się ogrody.
Obiekty oznaczone numerami 3 i 21 wyróżniają się tynkowanymi fasadami. Ich architektoniczne zdobienia obejmują okiennice, opaski zdobiące okna oraz drzwi, a także pazdury. W większości budynków sienie prowadzą na przestrzał, a sama struktura jest dwutraktowa.
Obiekt nieistniejący
Budynek, o którym mowa, nie przetrwał do dzisiejszych czasów. Był to dwukondygnacyjny obiekt z muru pruskiego, usytuowany niegdyś na Zawadach pod adresem 38. Powstał on w 1900 roku dzięki staraniom Antoniego Słupińskiego. Rodzina Słupińskich opuściła ten dom na początku XXI wieku, w 2001 roku, przeprowadzając się do Antoninka.
Po ich wyjeździe, niestety, budynek zaczął podupadać. Już 1 stycznia 2002 roku sąsiedzi postanowili rozpocząć prace rozbiórkowe, stopniowo usuwając jego struktury. Mimo wszystko, trwałość konstrukcji była na tyle duża, że pozostały jeszcze fragmenty, nawet po usunięciu dwóch ścian. Ostatecznie jednak obiekt nie przetrwał dłużej i został całkowicie rozebrany.
Jedynymi pozostałościami tego historycznego miejsca są obecnie dwie lipy, które Antoni Słupiński zasadził w 1946 roku z okazji narodzin swojego syna i córki. W ten sposób przyroda pamięta o minionych czasach i rodzinie, która kiedyś żyła w tym miejscu.
Sąsiedztwo
W otoczeniu starych, klimatycznych domów wznosi się nowoczesne osiedle galeriowców, które stanowi doskonały przykład architektury wczesnego modernizmu. To miejsce, które kiedyś było świadkiem istnienia osiedla socjalnego dla osób bezrobotnych, zyskało nowy blask i charakter w ostatnich latach.
Przypisy
- Joanna Wiśniewska, Inny świat, czyli rzecz o budownictwie szkieletowym na Zawadach, w: Kronika Miasta Poznania, nr 2/2002, 01.02.2002 r., s.157-158.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kamienice i domy":
Dom Prowincjalny Zgromadzenia Sióstr św. Elżbiety w Poznaniu | Kamienica pod Koroną w Poznaniu | Kamienica przy ul. Dąbrowskiego 35/37 w Poznaniu | Kamienica przy ul. Gołębiej 2 w Poznaniu | Kamienice urzędnicze przy ul. Śniadeckich w Poznaniu | Kamienica przy ul. Reja 2 w Poznaniu | Pawilon Polonji Zagranicą PWK | Resursa kupiecka w Poznaniu | Zespół domów urzędniczych przy ulicy Kościuszki w Poznaniu | Zespół mieszkaniowy przy Placu Bernardyńskim w Poznaniu | Dawny budynek UAM przy ul. Słowackiego 20 w Poznaniu | Dom Brandtów w Poznaniu | Budynek Marago w Poznaniu | Zespół mieszkaniowy przy ul. Wspólnej 51–61 w Poznaniu | Zespół mieszkalny przy ul. Wierzbięcice 49–59 w Poznaniu | Zespół domów przy ul. Promienistej w Poznaniu | Zaułek Piątkowski | Zabytkowe budynki przy ulicy Grobla 22 w Poznaniu | Wstęga Warty | Wikariówka przy ul. Posadzego 7 w PoznaniuOceń: Domy szkieletowe na Zawadach w Poznaniu