Krzyżanka to ujmujący ciecz wodny, którego długość wynosi około 2,2 km i znajduje się w zachodniej części Poznania. Swój bieg zaczyna na obszarze Sytkowa, w rzeczywistości w obrębie lotniska Ławica. Krzyżanka jest rzeka, która uchodzi do Jeziora Kierskiego, w jego południowym krańcu, co przyczynia się do różnorodności ekosystemu regionu.
Etymologia nazwy Krzyżanka jest powiązana z dzielnicą Krzyżowniki, co podkreśla jej lokalne znaczenie oraz związki z historią i kulturą tej części Poznania. Ciekawostką jest, że Krzyżanka pełni rolę nie tylko hydrologiczną, ale również estetyczną, stanowiąc element krajobrazowy, który zachwyca mieszkańców i turystów odwiedzających ten region.
Przebieg
„Ciek wodny rozpoczyna swoją trasę w zarośniętej dolince, gdzie płynie wzdłuż ulicy Starogardzkiej na Sytkowie. Następnie jego bieg prowadzi pod drogą krajową nr 92 (ul. Dąbrowskiego), po czym kontynuuje swoją podróż wzdłuż ulic Kościerzyńskiej, Oliwskiej oraz Łebskiej, znajdując się na pograniczu Smochowic i Krzyżownik. Ciek w tym rejonie stanowi granicę oddzielającą te dwa obszary osadnicze.
Następnie jego wody przepływają pod ulicą Słupską, a okolice pętli autobusowej MPK Poznań w Krzyżownikach (linia 61) są miejscem, gdzie można podziwiać tę naturalną trasę. W końcu ciek wpada do Jeziora Kierskiego w okolicach ul. Międzyzdrojskiej, tworząc w ten sposób rozległe tereny podmokłe.
Dopływy
Strumień ma jedyny niewielki dopływ, który znajduje się po lewej stronie w okolice ulicy Międzyzdrojskiej, niedaleko miejsca, gdzie strumień się kończy. Choć dopływ ten nie ma nadanej nazwy, odgrywa istotną rolę, ponieważ wyznacza granicę pomiędzy Krzyżownikami a Baranowem.
W ten sposób stanowi również podział administracyjny między miastem Poznań a gminą Tarnowo Podgórne.
Otoczenie
Otoczenie cieku charakteryzuje się rozległymi osiedlami domów jednorodzinnych, które zaczęły powstawać intensywnie od lat 60. XX wieku, z niektórymi budynkami wybudowanymi jeszcze przed II wojną światową. W szczególności należy wymienić takie lokalizacje jak Sytkowo i Smochowice, które przyczyniły się do rozwoju tej części regionu. Wersja Krzyżowników, które są znacznie starszą wsią, obecnie stanowi część miejskiej aglomeracji.
W bliskim sąsiedztwie Krzyżanki znajduje się również hotel Polan, usytuowany przy ulicy Polanowskiej, co dodaje urokliwego akcentu temu miejscu. W górnym biegu strumienia można zauważyć tereny ogrodów działkowych, które oferują mieszkańcom przestrzeń do relaksu oraz uprawy roślin.
Przyroda
Na terenie zlewni znajduje się ekologiczny użytek Krzyżanka o powierzchni 36 hektarów, który obejmuje brzegi terenu zabagnionego zbiornika wodnego, zlokalizowanego przed ujściem Krzyżanki do Jeziora Kierskiego. W tej okolicy porasta go trzciną pospolitą, co tworzy specyficzny ekosystem. W otoczeniu tym znajdują się podmokłe łąki oraz zarośla wierzbowe, które przyczyniają się do bioróżnorodności regionu.
Warto zaznaczyć, że w tym miejscu wytworzył się kompleks roślinności bagiennej, którego charakterystycznym elementem są torfy niskie, dominowane przez wiązówkę błotniową (Veronico-Filipenduletum), z widocznymi kępami łozowisk. Na stokach doliny można obserwować cieplolubne krzewy, takie jak czyżnie tarninowe.
Wzdłuż ulicy Międzyzdrojskiej rosną wspaniałe wierzby, których grube pnie zostały ekstra zabezpieczone specjalną siatką, co ma na celu ochronę tych drzew przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi.
Jednakże dolina cieku jest narażona na postępującą urbanizację, co może negatywnie wpłynąć na lokalny ekosystem. W odpowiedzi na te zagrożenia, w 2018 roku wprowadzono plan miejscowy dla doliny strumienia, który przewiduje ochronę tego obszaru. Projekt ten dopuszcza zabudowę jedynie w miejscach, gdzie wcześniej uzyskano prawomocne pozwolenia, co ma na celu minimalizowanie wpływu urbanizacji na naturalne środowisko.
Przypisy
- Biuletyn Miejski, SESJA – Plany dla Krzyżanki i Drogi Dębińskiej
- Sławomir Janyszek, Magdalena Szczepaniak-Janyszek, Władysław Danielewicz, Dorota Wrońska-Pilarek, W dolinie Bogdanki, w: Kronika Miasta Poznania, nr 3/2002, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2002 r., s. 207.
Pozostałe obiekty w kategorii "Rzeki i kanały wodne":
Różany Potok | Strzeszyński Strumień | Starynka | Piaśnica (dopływ Cybiny) | Samica Kierska | Wierzbak (dopływ Bogdanki) | Obrzyca (dopływ Warty) | Spławka | Głuszec (dopływ Kopla) | Czapnica | Górczynka (ciek) | Darzynka | Ceglanka | Kaczeniec (struga) | Żegrzynka | Pietrzynka | Łężynka | Dworski Rów | Golęcinka | SegankaOceń: Krzyżanka (strumień)