Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Poznaniu


Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Poznaniu Sp. z o.o., powszechnie znane jako MPK Poznań, to firma transportowa, która została utworzona 28 czerwca 2000 roku. Powstała ona w wyniku przekształcenia zakładu budżetowego, który funkcjonował pod nazwą „Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Poznaniu”. To przedsiębiorstwo ma długą historię, sięgającą roku 1880, kiedy to w Poznaniu wprowadzono pierwszy tramwaj konny, co zapoczątkowało rozwój lokalnej komunikacji publicznej.

MPK Poznań działa jako jednoosobowa spółka, której właścicielem jest miasto Poznań. Właściciel ten posiada 100% udziałów w firmie, co oznacza, że wszystkie decyzje są podejmowane w interesie mieszkańców i odwiedzających miasto.

Historia

Początki

Historia poznańskiej komunikacji miejskiej ma swoje korzenie datowane na 30 lipca 1880 roku, kiedy to uruchomiono linię tramwaju konnego, która łączyła dworzec kolejowy znajdujący się na ówczesnym przedmieściu Jeżyce z Starym Rynkiem. Trasa ta szybko została wydłużona poprzez Chwaliszewo aż do Ostrów Tumski. W tym samym roku zarząd nad linią przejęło Poznańskie Towarzystwo Kolei Konnej, które zyskało monopol na rozwój miejskiej sieci tramwajowej.

Kolejnym ważnym wydarzeniem w szeregach transportu publicznego było uruchomienie w 1891 roku linii omnibusu, która przewoziła pasażerów między dworcem kolejowym, zlokalizowanym wówczas na przedmieściu, a popularnymi letniskami. Dnia 6 marca 1898 roku tramwaj konny został zastąpiony przez elektryczny. Przed I wojną światową, sieć tramwajowa przeszła znaczną rozbudowę, docierając do nowych lokalizacji jak Łazarz, Górczyn, Wilda, Sołacz oraz ul. Garbary. Od 1911 roku linie tramwajowe zaczęły również funkcjonować na prawym brzegu Warty.

XX wiek

W okresie dwudziestolecia międzywojennego linie tramwajowe docierały do coraz to nowych dzielnic, takich jak Ogrody, Dębiec, Grunwald, Golęcin oraz Winiary. W tym samym czasie eliminowano trasy prowadzone w wąskich alejkach historycznych części Poznania. W listopadzie 1925 roku uruchomiono komunikację autobusową na trasach, których niska frekwencja czyniła budowę tramwaju nieopłacalnym przedsięwzięciem.

Rok 1930 przyniósł również pierwszą w Polsce linię trolejbusową, która łączyła Śródkę z ul. Wiejską na Głównej. W czasach okupacji niemieckiej, w 1943 roku do Poznania wprowadzono tramwaj wodny, a rok później autobusy na gaz. Niestety, podczas bitwy o Poznań większość majątku przedsiębiorstwa uległo zniszczeniu. Wracając po wojnie, autobusy żyły od 1946 roku, a tramwaje oraz trolejbusy zaczęły operować tylko na lewym brzegu Warty w 1947 roku.

W kolejnych latach nastąpiły istotne zmiany w sieci tramwajowej. Prawy brzeg zyskał tabor szynowy w 1952 roku, a aż do 1985 roku budowano nowe linie omijające starą część miasta oraz wydłużano trasy do dalszych dzielnic. W latach 50. XX wieku MPK zaczęło także zarządzać komunikacją taksówkową. Wprowadzenie bezkonduktorskiej obsługi przejazdów w 1956 roku znacznie ułatwiło podróżowanie. Dnia 2 czerwca 1962 roku pojawił się pierwszy biletomat, wyprodukowany przez Poznańską Fabrykę Wodomierzy i Gazomierzy „Powogaz”. Każdy wagon został wyposażony w automat biletowy do 1967 roku, jednak polityka biletowa zmieniła się, co doprowadziło do ich usunięcia do 1 lipca 1976 roku.

W latach 60. XX wieku zlikwidowano linie trolejbusowe, które były zastępowane autobusami. Intensywnie rozwijano sieć połączeń autobusowych, które w końcu lat 50. docierały do wszystkich peryferyjnych obszarów Poznania, a pod koniec lat 60. wprowadzono autobusy przegubowe. W 1980 roku otwarto Trasę Winiarską, łączącą Winiary z Piątkową.

Pojawienie się transformacji gospodarczej w 1993 roku przyniosło zmiany w układzie tras tramwajowych i autobusowych. W 1994 roku wprowadzono bilety czasowe, a władze miasta zatwierdziły plan zagospodarowania, podkreślając tramwaj jako podstawowy element komunikacji miejskiej. W latach 1996-1997 zmodernizowano tabor autobusowy, wprowadzając 122 nowoczesne niskopodłogowe autobusy marek MAN i Neoplan. Szczególnie istotnym wydarzeniem było otwarcie linii Poznańskiego Szybkiego Tramwaju, która była planowana przez wiele lat, a miała długość 6,1 km i zapewniała bezkolizyjne torowisko.

W 1998 roku uruchomiono system nadzoru pojazdów w czasie rzeczywistym, co usprawniło harmonogramy przejazdów, a dla MPK kluczowy moment miał miejsce w 2000 roku, kiedy to spółka ta stała się spółką prawa handlowego.

XXI wiek

Po 2001 roku zaczęto modernizować tabor tramwajowy, co było możliwe dzięki kontraktowi na 14 niskopodłogowych tramwajów Siemens Combino. W nowych technologiach pojawiły się innowacje w opłatach za przejazdy, takie jak uruchomienie płatności przez SMS w 2002 roku oraz zmiana systemu biletów okresowych na kartę elektroniczną KOMKarta w 2003 roku. W 2002 roku postanowiono również zwiększyć bezpieczeństwo w pojazdach poprzez wprowadzenie monitoringu.

Dnia 24 czerwca 2008 roku Rada Miasta Poznania podjęła uchwałę, na mocy której od 1 października 2008 roku MPK straciło funkcję organizatora transportu oraz zarządcę infrastruktury. Zreformowane zadania przejęło nowo utworzone biuro Zarząd Transportu Miejskiego. MPK stało się operatorem, który prowadził przejazdy na podstawie umowy z miastem. W dniu 16 stycznia 2010 roku wycofano z ruchu ostatnie wysokopodłogowe autobusy Ikarus 280.

W dniu 25 listopada 2010 roku zawarto umowę z Solaris Bus & Coach na zakup 40 nowoczesnych tramwajów Solaris Tramino S105P, przy czym kontrakt ten rozszerzono o kolejne pięć sztuk. 28 grudnia 2010 roku, MPK Poznań opuściło historyczną zajezdnię tramwajową przy ulicy Gajowej, zaś 23 kwietnia 2011 roku dotarł do Poznania pierwszy tramwaj Solaris Tramino S105P.

Do 4 czerwca 2011 roku wycofano z eksploatacji wagony Beijnes 3G, a 5 września 2011 roku w Poznaniu rozpoczęto budowę nowej zajezdni tramwajowej. Dnia 11 sierpnia 2012 roku otwarto trasę tramwajową na Franowo, a w czerwcu 2013 roku zakończono eksploatację średniopodłogowego Ikarusa 435.05D, który trafił do Klubu Miłośników Komunikacji Miejskiej (KMKM) w Warszawie.

W grudniu 2014 roku zajezdnia tramwajowa przy ulicy Madalińskiego zakończyła swoją działalność, a obecnie wolne przestrzenie zajmuje historyczny tabor tramwajowy. Dnia 20 grudnia 2018 roku w Poznaniu rozpoczęła działalność tramwajów Moderus Gamma LF02AC, a 10 listopada 2019 roku oficjalnie zakończono eksploatację wagonów Düwag GT8, pozostawiając jedynie kilka egzemplarzy w ruchu liniowym w szczycie, w dni robocze.

Przedmiot działalności

Główna działalność Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego w Poznaniu koncentruje się na organizacji i realizacji publicznego transportu kompleksowego, który obejmuje zarówno tramwaje, jak i autobusy na terenie miasta Poznań oraz sąsiednich gmin. Dodatkowo, przedsiębiorstwo zajmuje się przewozem osób korzystających z kolei wąskotorowej – Kolei Parkowej Maltanka.

Bezpieczeństwo i sprawność komunikacji są zapewniane poprzez system regularnych kontroli, który jest nadzorowany przez specjalną jednostkę – Nadzór Ruchu MPK Poznań. W przypadku wystąpienia niespodziewanych sytuacji, takich jak wypadki czy awarie techniczne, nadzór ten pełni funkcje interwencyjne.

Publiczny transport tramwajowy

MPK zapewnia rozbudowaną sieć tramwajową w mieście, co pozwala na sprawny transport mieszkańców oraz turystów.

Publiczny transport autobusowy

Oferując różnorodne linie autobusowe, przedsiębiorstwo umożliwia dotarcie do najważniejszych punktów oraz dzielnic Poznania.

Kolej wąskotorowa

Komplementarną ofertą jest kolej wąskotorowa, która cieszy się dużą popularnością wśród mieszkańców oraz przybywających turystów.

Przypisy

  1. Historia [online], MPK Poznań [dostęp 27.06.2022 r.]
  2. Zajezdnia Madalińskiego. kmpk.cba.pl. [dostęp 16.02.2022 r.]
  3. Kapitał Spółki. [dostęp 18.01.2021 r.]
  4. Tramino w poznańskiej wersji. MPK Poznań. [dostęp 23.03.2021 r.]
  5. Historia. MPK Poznań. [dostęp 23.03.2021 r.]
  6. Uchwała Rady Miasta nr XXXVIII/411/V/2008 z dnia 24.06.2008 r. Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Poznania.
  7. Mirosław Grzywacz i Aleksander M.G.A., Komunikacja masowa 1945-1970, 12.10.1974 r. [dostęp 27.11.2022 r.]
  8. Jan J. Wojcieszak, Tramwaje elektryczne w Poznaniu, 1998, s. 238-239 [dostęp 27.11.2022 r.]
  9. Ostatnia podróż Ikarusem [online], epoznan.pl, 15.01.2010 r. [zarchiwizowane 29.07.2012 r.]
  10. Pożegnanie wagonów holenderskich. „PRZYSTANEK”, 04.06.2011 r. ISSN 1730-6388.
  11. Raport roczny za 2015 r. - strona 18. [dostęp 09.03.2017 r.] [zarchiwizowane 12.03.2017 r.]
  12. a b Raport roczny za 2015 r. - strona 37. [dostęp 09.03.2017 r.] [zarchiwizowane 12.03.2017 r.]

Oceń: Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Poznaniu

Średnia ocena:4.54 Liczba ocen:15