Krzyżowniki to interesująca lokalizacja w zachodniej części Poznania, która wyróżnia się bogatą historią oraz unikalnym charakterem. Osiedle to znajduje się na osiedlu Krzyżowniki-Smochowice, które w przeszłości było podpoznańską wsią. Jego obecność w dokumentach sięga już XIV wieku, co świadczy o jego długiej i fascynującej historii.
Warto zwrócić uwagę na to, jak Krzyżowniki wpisały się w rozwój Poznania, zyskując coraz większe znaczenie w kontekście urbanizacji tego regionu.
Nazwa
Nazwa miejscowości nawiązuje do pierwotnej przynależności do zakonu Joannitów, co podkreśla jej historyczne znaczenie. Krzyżownik, zwany również krzyżewnikiem, to określenie osoby związanej z zakonem mieczowym. W dokumentach historycznych zapis nazwy ewoluował na przestrzeni wieków, co ukazuje jego zmieniające się brzmienie. Przykłady tej ewolucji obejmują następujące formy: Crziszewniky (1388), Krziszefniki (1396), Krzizewniki (1400), Krzizewnice (1404), Krzischewniky (1430), Krzyzewnyky (1508), aż po Krzyżowniki (1628).
Położenie i charakter
Krzyżowniki znajdują się w zachodniej części Poznania, w bliskim sąsiedztwie drogi krajowej nr 92 (dawna DK2) prowadzącej w kierunku Pniew. Cała wieś charakteryzuje się zabudową jednorodzinną, otoczoną lasem i malowniczymi jeziorami. Wielu mieszkańców myli Krzyżowniki z Smochowicami, jednak obie miejscowości razem tworzą zintegrowane osiedle o nazwie Krzyżowniki-Smochowice.
Warto również zaznaczyć, że w Krzyżownikach kończy się szlak turystyczny Golęcin – Krzyżowniki, który stanowi popularny kierunek dla pieszych wędrówek w okolicy.
Dodatkowo, Krzyżowniki mają swoją ciekawą historię; wieś duchowna Krzyżewniki, będąca własnością komandorii joannitów w Poznaniu w końcu XVI wieku, była wówczas częścią powiatu poznańskiego w województwie poznańskim.
Obiekty
W obszarze Krzyżownik można znaleźć liczne ważne instytucje oraz obiekty, w tym Szkołę Podstawową nr 57 im. Józefa Kostrzewskiego, przedszkole, a także Urząd Pocztowy oraz Kościół pw. Imienia Maryi. Związany z tym miejscem cmentarz parafialny również odgrywa istotną rolę w lokalnej społeczności.
Kamień węgielny dla Kościoła Parafialnego został uroczyście poświęcony w dniu 3 listopada 1933 roku, a sama parafia została erygowana 5 sierpnia 1934 roku. W następnych dekadach, w latach 70., obiekt przeszedł znaczącą przebudowę, co wpłynęło na jego obecny wygląd.
Warto również wspomnieć o prezydenckim schronie przeciwatomowym, który w 2013 roku został udostępniony do zwiedzania. Ten interesujący budynek, będący częścią Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości, zbudowany został w latach 60. XX wieku i był tajemnicą aż do roku 2000.
W sąsiedztwie znajdują się również obiekty rekreacyjno-sportowe, a w niedalekiej odległości występują lasy oraz jeziora, w tym piękne Kierskie i Strzeszyńskie, które przyciągają miłośników natury oraz rekreacji na świeżym powietrzu.
Na uwagę zasługuje także historyczny cmentarz choleryczny, który istniał w przeszłości przy ul. Słupskiej i datowany jest na około 1831 rok.
Przyroda
W okresie połowy lat 60. XX wieku, w niezwykłym miejscu, jakim była gliniana ściana stodoły znajdującej się przy ulicy Słupskiej, a dokładnie w rejonie pętli autobusowej, zaobserwowano obecność rzadkiego owada, który był wyjątkowy dla Poznania. Mowa tutaj o porobnicy murarce (znana naukowo jako Anthophora plagiata), która cieszyła się niewielką popularnością w tym regionie.
Przypisy
- Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 248.
- Bogdan Walczak, Co mówią nazwy?, w: Kronika Miasta Poznania, nr 3/2013, s. 66.
- Edward E. Nawrot, „Dzieje Kiekrza i okolic”, 2000.
- praca zbiorowa, Przegląd wielkopolskich zabytków przyrody, PiWRL, Poznań, 1966, s. 301.
- Kalendarz informator parafialny na rok pański 1938.
- Dz.U. 1950 nr 48 poz. 436.
Pozostałe obiekty w kategorii "Dzielnice":
Łazarz (Poznań) | Kopanina (Poznań) | Niestachów (Poznań) | Michałowo (Poznań) | Rudnicze (Poznań) | Spławie (Poznań) | Starołęka Wielka | Zatorze (Poznań) | Starołęka | Minikowo (Poznań) | Kopylnik | Karolin (Poznań) | Franowo | Dzielnica Cesarska w Poznaniu | Chartowo (Poznań) | Berdychowo (Poznań) | Golęcin | Urbanowo (Poznań) | Trójpole | Zieliniec (Poznań)Oceń: Krzyżowniki (Poznań)