Szeląg (Poznań)


Szeląg to interesująca część, powszechnie określana jako dzielnica, miasta Poznań. Stanowi ona integralną część Osiedla Stare Winogrady, które wchodzi w skład Systemu Informacji Miejskiej. Szeląg znajduje się na lewym brzegu rzeki Warty, w malowniczej okolicy, która rozciąga się pomiędzy wodami rzeki a otaczającym ją Wzgórzem Winiarskim.

Obszar ten jest nie tylko atrakcyjny ze względu na swoje położenie, ale również bogaty w różnorodne walory przyrodnicze oraz kulturowe, które przyciągają mieszkańców oraz turystów. Szeląg, jako część Poznania, ma swoje unikalne cechy, które wpływają na charakter całego regionu.

Granice

Według informacji zawartych w Systemie Informacji Miejskiej, obszar Szeląg charakteryzuje się określonymi granicami, które prezentują się następująco:

  • od wschodu i południa ogranicza go rzeka Warta, obejmująca odcinek od mostu Lecha do ulicy Szelągowskiej, na wysokości ulicy Winogrady,
  • od zachodu wyznaczają ją ulice Szelągowska i Naramowicka,
  • od północy zaś graniczy z ulicą Serbską oraz Lechicką.

Nazwa

Nazwa tej miejscowości ma swoje korzenie w osobie Mikołaja Schilinga, który w XVI wieku postanowił założyć folwark na obszarze wsi miejskiej Winiary.

Historia

Na terenie Szeląga znajdują się najstarsze ślady ludzkiej obecności w rejonie Poznania, datowane na około 10 tysięcy lat temu. Archeolodzy odkryli tam wyroby krzemienne charakterystyczne dla kultur mazowszańskich. W Szelągu stwierdzono także pozostałości różnych kultur, w tym ceramikę wstęgową, sznurową oraz amfory kuliste i puchary lejkowate, które są datowane na okres od 4000 do 1700 lat p.n.e. Ponadto, na tym obszarze odkryto cmentarzysko z I wieku n.e.

W XIII wieku na terenie Szeląga istniała wieś książęca Szydłów, która została wymieniona w dokumencie lokacyjnym Poznania z 1253 roku. Niestety, w 1760 roku Szeląg został zniszczony przez armię rosyjską podczas wojny siedmioletniej. Mimo tego, w końcu XIX i na początku XX wieku zyskał popularność jako miejsce spacerów i majówek.

W wyniku budowy Fortu Winiary w pierwszej połowie XIX wieku, nad brzegiem Warty powstał park-ogród, a wkrótce potem uruchomiono restaurację Szeląg. W 1895 roku na torze szelągowskim zorganizowano pierwsze w Poznaniu wyścigi kolarskie, z inicjatywy Radfahrer-Verein Posen. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, poznańskie Bractwo Kurkowe przeniosło swoją siedzibę z Sołacza do Szeląga, gdzie w 1923 roku uruchomiono strzelnicę. W okresie międzywojennym funkcjonowała tu wojskowa kolej wąskotorowa, łącząca Szeląg (Fort Winiary) z osadą wojskową w Biedrusku.

Wojna i działania związane ze zdobywaniem Fortu Winiary w 1945 roku spowodowały zniszczenia parku, a w 1925 roku teren Szeląga został włączony w administracyjne granice Poznania. W latach 30. XX wieku prof. Józef Gołąb prowadził badania otoczaków w glinie morenowej, które również odnaleziono w tym regionie.

W latach 70. XX wieku rozważano koncepcję powiązania Szeląga z Drogą Dębińską poprzez budowę tzw. Trasy Piastowskiej. Szeląg pozostawał częścią dzielnicy administracyjnej Stare Miasto aż do 1990 roku, a od 1992 roku przynależy do osiedla samorządowego Stare Winogrady.

Zabudowa

Na Szelągu w Poznaniu znajduje się wiele interesujących obiektów architektonicznych oraz przestrzeni publicznych, które zasługują na uwagę. Wśród nich, jednym z wybitnych osiągnięć architektonicznych jest Dom Weterana, zbudowany w latach 1969-1972, zaprojektowany przez uznanych architektów: Zygmunta Skupniewicza, Witolda Milewskiego oraz Lecha Sternal.

Obok tego wyjątkowego budynku, warto również zwrócić uwagę na Park Szelągowski, który stanowi doskonałe miejsce do wypoczynku i rekreacji. Mieszkańcy mogą tam cieszyć się zielenią oraz atrakcyjnym otoczeniem.

Dodatkowo, w tej okolicy znajdują się nowoczesne biurowce Allianz przy ul. Szelągowskiej, które wnoszą współczesny charakter do tradycyjnej zabudowy.

Przypisy

  1. a b System Informacji Miejskiej - Mapa Jednostek Obszarowych. Zarząd Dróg Miejskich w Poznaniu. [dostęp 05.02.2018 r.]
  2. Teresa Ziółkowska, Niemiecki sport w Poznaniu do 1918 roku, w: Kronika Miasta Poznania, 1/2010, ss.29-30, ISSN 0137-3552
  3. Uchwała Nr XLVI/239/92 Rady Miejskiej Poznania z dnia 07.01.1992 r. w sprawie powołania Osiedla Stare Winogrady
  4. Tadeusz Gałecki, Plany miasta bez tajemnic, w: Kronika Miasta Poznania, nr 2/1983, s.11, ISSN 0137-3552
  5. Zygmunt Boras, Lech Trzeciakowski, W dawnym Poznaniu, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, 1971, s.11
  6. Tadeusz Becela, Lata górne i chmurne, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, 1965, s.176
  7. Edward Tomaszewski, Z badań geologicznych okolic Poznania, w: Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, nr 1/1956, s.64

Oceń: Szeląg (Poznań)

Średnia ocena:4.85 Liczba ocen:12