Sołacz

---

Historia

Pierwsze dowody ludzkiej obecności w regionie Sołacza sięgają czasów kultury pucharów lejkowatych. Historyczne źródła wskazują, że nazwa „Sołacz” została odnotowana pod koniec XIV wieku, odnosząc się do osady młynarskiej usytuowanej przy rzece Bogdance. Etymologia tego słowa wywodzi się ze staropolskiego wyrażenia „sol”, a także „sołek”, co oznacza spichlerz lub spiżarnię, lub może pochodzić od imienia Sołak. Różne zapisy tej nazwy uwidaczniają się w kolejności: Solacz (1389), Szolacz (1390), Zolacz (1434), Solacz (1442), Scholacz (1454) oraz Sołacz (1580).

Wieś szlachecka w 1580 roku była zlokalizowana w powiecie poznańskim w województwie poznańskim. Liczba mieszkańców wynosiła wtedy 81 w 1819 roku. W końcu XIX wieku Sołacz zaczął się rozwijać jako podmiejska dzielnica o charakterze willowym. W dniu 1 kwietnia 1908 roku został włączony do granic Poznania.

W historycznym kontekście warto zaznaczyć, że 25 marca 1945 roku, w Sołaczu rozegrano pierwszą masową imprezę biegową po II wojnie światowej – bieg przełajowy o długości 2200 metrów, który przebiegał ulicami: Aleja Wielkopolska, Małopolska, Śląska, Nad Wierzbakiem oraz ponownie Aleją Wielkopolską. W wydarzeniu wzięło udział 80 uczestników, którzy mieli od 16 do 45 lat. Zwycięzcą biegu został Henryk Baranowski z Junikowa z czasem 7.41,5.

Na terenie Sołacza zlokalizowany jest również Uniwersytet Przyrodniczy, który powstał na terenie wcześniejszej posiadłości rodziny Kapelów. Dodatkowo, na przełomie lat 60. XX wieku powstało osiedle „Nad Potokiem”. Podczas Poznańskiego Czerwca w 1956 roku, demonstranci otworzyli ogień do posterunku Milicji Obywatelskiej usytuowanego na ulicy Nad Wierzbakiem. W trakcie walk oraz przejazdu czołgów doszło do zniszczeń nawierzchni ulic Wojska Polskiego oraz Wołyńskiej, a także ogrodzeń budynków na ich skrzyżowaniu.

Warto odnotować, że w latach 1954-1990 Sołacz wchodził w skład dzielnicy Jeżyce. W 1996 roku utworzono lokalną jednostkę pomocniczą, jaką jest Osiedle Sołacz, co nastąpiło poprzez zmianę granic osiedla w 1998 roku.

Kolonia willowa

Kolonia willowa w Sołaczu, będąca owocem wizji architekta Josepha Stübbena, zyskała uznanie wśród mieszkańców. Na przełomie XIX i XX wieku większość obszaru Sołacza stała się obiektem zainteresowania berlińskiego bankiera Barucha Eliasa, który w 1896 roku zdecydował o podziale swojego majątku celem jego sprzedaży. Process ten, prowadzący do parcelacji, był kontynuowany przez Stübbena w 1906, a ostateczne działki sprzedano dopiero w 1913 roku.

Architekt Stübben zaprojektował ekskluzywne osiedle willowe, uwzględniając urokliwą dolinę Bogdanki w swoim planie. Całość zajmowała obszar 90 hektarów, z przeznaczeniem około 44 hektarów na zabudowę. Wille charakteryzowały się różnorodnymi stylami historycznymi i były dostępne w formach zarówno pojedynczych, jak i bliźniaczych. Co istotne, ośmiokilometrowa aleja kasztanowców, obecnie znana jako aleja Wielkopolska, zapewniła dogodny dojazd do centrum miasta.

Joseph Stübben marzył o stworzeniu jeszcze bardziej rozbudowanej dzielnicy willowej, która miała obejmować teren na północ od Parku Sołackiego oraz obszar przy dzisiejszej ulicy Urbanowskiej, z roztaczającym się widokiem na Park Wodziczki. Pomimo ambitnych planów, ostateczna realizacja nie objęła w pełni tej wizji.

Przyroda

Wartością przyrodniczą Sołacza jest niezwykła aleja kasztanowców, która ciągnie się wzdłuż Alei Wielkopolskiej. To miejsce obfituje w cenne oraz często rzadkie okazje roślinności i dzikich zwierząt, które można spotkać w tak malowniczych lokalizacjach jak dolina Bogdanki, Park Sołacki, Park Wodziczki czy też w Stawach Sołackich.

Nie bez znaczenia są także różne ogrody, które pełnią istotną rolę w ochronie lokalnej flory. Przykładem tego ważnego aspektu są Ogród Dendrologiczny Uniwersytetu Przyrodniczego oraz Ogród farmakognostyczny. Oba stanowią żywe laboratoria, w których można poznać różnorodność gatunków roślin oraz ich zastosowanie w medycynie.

Ciekawostką jest, że w połowie lat 60. XX wieku zarejestrowano na obszarze Sołacza różne rośliny, takie jak grzybieńczyk wodny znajdujący się w Stawach, lepnicę smukłą rosnącą przy ul. Małopolskiej, pieprzycę gęstokwiatową występującą na zaniedbanych działkach oraz sit żabi, który można spotkać na wilgotnych łąkach.

Wydarzenia kulturalne

Feliks Nowowiejski

Na terenie Sołacza swój dom miał znany polski kompozytor Feliks Nowowiejski, który stworzył wiele znaczących dzieł muzycznych, w tym Rotę oraz Oratorium Quo vadis, które pozostają w repertuarze wielu polskich artystów. W budynku przy alei Wielkopolskiej 11, gdzie kompozytor mieszkał i tworzył, od 7 lutego 2008 roku działa Salon Muzyczny- Muzeum Feliksa Nowowiejskiego w Poznaniu, które gromadzi pamiątki i przybliża twórczość tego wybitnego artysty.

Koncerty Sołackie

W letniej porze w przepięknym Parku Sołackim organizowane są Koncerty Sołackie, które odbywają się na tarasie Hotelu Restauracji Meridian. To wydarzenie przyciąga miłośników muzyki oraz mieszkańców, tworząc atmosferę wspólnej radości i relaksu w otoczeniu natury.

Ważniejsze miejsca i obiekty

Sołacz to miejsce pełne wyjątkowych atrakcji, które przyciągają zarówno mieszkańców, jak i turystów. Oto zestawienie najważniejszych miejsc i obiektów, które warto odwiedzić. Znajduje się tu m.in. Park Sołacki, wyjątkowe urokliwe tereny zielone, wśród ogrodów i stawów. Można również wędrować wokół Stawów Sołackich, które stanowią idealne miejsce na spokojny spacer.

Nieopodal, odwiedzający mogą zobaczyć Wierzbak, a także odwiedzić Plac Spiski, który jest znany z licznych wydarzeń kulturalnych.

Kolejnym interesującym punktem na mapie Sołacza jest Kościół św. Jana Vianneya w Poznaniu, znany z pięknej architektury oraz rzeźby „Dwie kobiety”, które zachwycają swoją ekspresją.

Warto również zwrócić uwagę na Ośrodek Kulturalny Sołek, który oferuje wiele wydarzeń kulturalnych dla lokalnej społeczności. Nie sposób pominąć również Ogrodu farmakognostycznego w Poznaniu, który jest miejscem edukacji ekologicznej oraz Collegium Maximum Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, symbolu postępu naukowego w regionie.

W Sołaczu można również napotkać Ogród Dendrologiczny Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, gdzie znajdują się grupy zabytkowych platanów. Interesujący jest także Uczelniany Ogród Dydaktyczny Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu oraz Cmentarz parafialny św. Jana Vianneya w Poznaniu, które snują opowieści o historii tego miejsca.

Miłośnicy architektury mogą podziwiać również kolej szklarniową Akademii Rolniczej w Poznaniu, a ci, którzy poszukują urokliwych przestrzeni publicznych powinni odwiedzić Poczekalnię tramwajową na Sołaczu, a także Osiedle przy ul. Nad Wierzbakiem w Poznaniu. W szczególności warte uwagi jest miejsce takie jak Willa przy ul. Grudzieniec 8.

Nie można również zapomnieć o Niestachowie, w tym Pływalni przy ul. Niestachowskiej, oraz Kolonii kolejowej przy pl. Lipowym w Poznaniu, które są znaczącymi elementami lokalnego dziedzictwa.

Dodatkowo, można zaznaczyć Rozbrat jako potentata kulturalnego. Niezwykle interesującym aspektem są również literackie odniesienia, jak powieść Polichromia autorstwa Joanny Jodełki, której fabuła osadzona jest w Sołaczu. Na koniec, warto wspomnieć o Łuczniczym Klubie Sportowym „Leśnik” Poznań, który promuje aktywności sportowe i rekreacyjne w tym rejonie.

---

Oceń: Sołacz

---