Adam Heymowski, urodzony 9 lutego 1926 roku w Poznaniu, to postać, która na stałe zapisała się w historii Polski. Jego życie zakończyło się 8 marca 1995 w Sztokholmie, gdzie odnalazł swoje miejsce po wielu latach zaangażowania w badania naukowe.
Heymowski był nie tylko heraldykiem, ale również historykiem, bibliotekarzem oraz socjologiem. Jako autor wielu prac poświęconych szwedzkim Romom, wniósł znaczący wkład w rozwój wiedzy na temat tej odrębnej grupy etnicznej.
Życiorys
Adam Heymowski był osobą o niezwykle ciekawym życiorysie, który odzwierciedla jego silne związki z nauką i dziedzictwem kulturowym.
Urodził się jako syn dr. praw Stanisława Hejmowskiego (1900–1969), znanego adwokata, i Anny Chrzanowskiej h. Nowina (urodzonej w 1902 roku). W 1945 roku zdecydował się na migrację do Szwecji, po dramatycznych przeżyciach związanych z pobytem w niemieckim obozie koncentracyjnym.
W okresie od 1950 do 1955 roku studiował socjologię oraz nauki pomocnicze na Uniwersytecie w Uppsali. Jego praca magisterska, która badała zjawisko włóczęgostwa na terenie Szwecji, zyskała uznanie i została opublikowana w „Sociala Meddenlanden” w 1956 roku. W 1969 roku obronił doktorat, na który składało się szczegółowe studium pt. „Swedish Travellers and Their Ancestry”, włączone później jako część serii „Acta Universitatis Uppsaliensis”.
Heymowski pełnił także funkcję dyrektora Królewskiej Biblioteki w Sztokholmie, która była prywatną biblioteką szwedzkich monarchów. Jako wiceprezydent Szwedzkiego Narodowego Komitetu Genealogii i Heraldyki oraz członek honorowy Polskiego Towarzystwa Heraldycznego, odegrał kluczową rolę w popularyzacji tych dziedzin w Polsce. Był również autorem wielu publikacji naukowych, przede wszystkim w obszarze polskiej heraldyki.
Jego wkład w heraldykę objawia się w projektach licznych herbów, w tym herbu Lecha Wałęsy, kawalera Orderu Serafinów. W celu upamiętnienia jego osiągnięć, Polskie Towarzystwo Heraldyczne przyznaje nagrodę noszącą jego imię za najlepsze prace w dziedzinie heraldyki, genealogii oraz nauk pokrewnych.
Wybrane publikacje
W bogatym dorobku publikacyjnym Adama Heymowskiego można znaleźć wiele cennych prac dotyczących heraldyki i genealogii. Oto niektóre z jego kluczowych publikacji:
- Polish arms in medieval armorials, The Coat of Arms, vol. 8, Londyn, 1964,
- Heraldry in Central Europe, European Bulletin and Press, Londyn, 1965, 1966,
- Les cimiers médiévaux polonais, Recueil du IX Congrès international des sciences généalogique et héraldique, Berna, 1968,
- Les armoires polonaises augmentées par les empereurs avant 1772, Genealogia et heraldica, Bd. 2, Wiedeń, 1972,
- Les armoires étrangères augmentées en Pologne, Recueil du XI Congrès international des sciences généalogique et heraldique, Bruksela, 1973,
- Polski gobelin herbowy na zamku szwedzkim, Materiały do Biografii, Genealogii i Heraldyki Polskiej, t. 6, Buenos Aires, 1974,
- Herby fundatorów w kościele pobernardyńskim w Ostrzeszowie, Materiały do biografii, genealogii i heraldyki polskiej, t. 6, Buenos Aires, 1974,
- Herbu nadanego Lechowi Wałęsie przez króla Szwecji,
- Lettres de noblesse accordées à des Suisses par des rois de Pologne, Archives heraldiques suisses, Neuchâtel, 1974.
Odznaczenia
Adam Heymowski jest osobą o licznych osiągnięciach, która została uhonorowana za swoje zasługi. Do jego najważniejszych odznaczeń zalicza się:
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, nadany 11 listopada 1990,
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 11 listopada 1983.
Przypisy
- 25 rocznica śmierci Adama Heymowskiego - Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich - Ogólnopolski portal bibliotekarski [online], www.sbp.pl [dostęp 25.08.2023 r.]
- Wybór członków Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie, Polskie Towarzystwo Naukowe na Ojczyźnie s. 111-112. docplayer.pl. [dostęp 04.11.2016 r.]
- Heymowski, Adam (1926-1995). Katalog elektroniczny Biblioteki Narodowej. [dostęp 30.08.2016 r.]
- Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski z dnia 11.11.1990 r. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 54, Nr 4 z 20.12.1990 r.
- Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 32, Nr 4 z 31.12.1983 r.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Aleksander Szulc | Michał Sobkowski | Władysław Findeisen | Zofia Ostrowska-Kębłowska | Andrzej Grzybkowski | Maria Hrabowska | Jan Węglarz | Witalis Ludwiczak | Zygmunt Vetulani (informatyk) | Teodor Teofil Matecki | Zbigniew Zielonka | Piotr Niewiedział | Ilona Czamańska | Zygmunt Antoni Piotrowski | Monika Baer | Hanna Waligóra | Jacek Zygmunt Rożynek | Jerzy Baksalary | Wojciech Burszta | Piotr ŻukowskiOceń: Adam Heymowski