Arkadiusz Lisiecki, człowiek o znaczącym wkładzie w polskie życie religijne, urodził się 12 stycznia 1880 roku w Poznaniu. Jako prominentny duchowny rzymskokatolicki, zyskał uznanie wśród wiernych i został mianowany biskupem diecezjalnym katowickim, pełniąc tę rolę w latach 1926–1930.
Jego krótkie, aczkolwiek wpływowe życie zakończyło się 13 maja 1930 roku w Cieszynie, pozostawiając po sobie trwały ślad w historii Kościoła katolickiego w Polsce.
Życiorys
Arkadiusz Lisiecki przyszedł na świat w roku 1880 jako syn Romana oraz Barbary z Kolendowiczów. Edukację zdobył w renomowanych miejscach, takich jak Paryż oraz Rzym, a maturę uzyskał w 1901 roku w Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu.
17 grudnia 1904 roku przyjął święcenia kapłańskie, które otworzyły mu drzwi do pracy jako wikariusz w Ostrowie. W początkach 1905 roku zaangażował się w działalność Ligi Narodowej. Działał także w Towarzystwie Czytelni Ludowych, a od 1907 roku był redaktorem kwartalnika „Czytelnia Ludowa”, z kolei od roku 1910 współpracował z pismem Związku Katolickich Towarzystw Robotników Polskich „Robotnik”. W tym samym roku, 1910, Paul zasilił szeregi kapituły kolegiackiej św. Marii Magdaleny. Pełnił wiele istotnych ról w kręgach kościelnych oraz społecznych, będąc redaktorem miesięcznika „Stowarzyszenie” i członkiem redakcji „Przewodnika Katolickiego”. W lipcu 1916 roku objął stanowisko proboszcza w Bninie, niedaleko Poznania.
W roku 1918 Lisiecki podjął się aktywnej działalności politycznej, uczestnicząc w rozmowach z Józefem Piłsudskim oraz Ignacym Daszyńskim na temat budowy polskiego rządu. Został wybrany jako delegat powiatu śremskiego do Polskiego Sejmu Dzielnicowego oraz został członkiem Naczelnej Rady Ludowej w Poznaniu. Rozpoczął swoją pracę jako profesor teologii moralnej oraz prawa kanonicznego w gnieźnieńskim seminarium duchownym, gdzie formalnie zasiadł 1 października 1924 roku.
Po odejściu biskupa Augusta Hlonda na stołek prymasa, Lisiecki został mianowany przez papieża Piusa XI, 24 czerwca 1926 roku, biskupem diecezjalnym katowickim. Jego konsekracja miała miejsce 24 października 1926 roku, a już 30 października objął pełne rządy w diecezji. Za dewizę swojej biskupiej posługi przyjął słowa „Ut unum sint”, co interpretujemy jako „Aby byli jedno”.
Biskup Lisiecki był niezłomny w swoim sprzeciwie wobec wielu śląskich księży, którzy udzielali poparcia chadecji oraz Wojciechowi Korfantemu. Jego poglądy niespecjalnie korespondowały z tamtym obozem, bowiem sympatyzował on z sanacją. 27 listopada 1929 roku, za zasługi na rzecz pracy narodowej, otrzymał Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
Jego życie dobiegło końca nagle 13 maja 1930 roku w Cieszynie, gdzie ostatecznie znalazł spokojny grób, ustanowiony w kościele Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach. W roku 1991, trumna została przeniesiona do krypty katedry Chrystusa Króla w Katowicach, przy archikatedrze Chrystusa Króla.
Arkadiusz Lisiecki był również autorem wielu ważnych prac, w tym monografii „Stary kościół parafialny w Ostrowie” z 1906 roku, oraz „Wybór najważniejszych pieśni kościelnych” (1906), jak również rozpraw „Jak pracować dla czytelni ludowych?” (1908) oraz “Kolportaż pożytecznych pism i książek” (1909). Od 1923 roku był tłumaczem i redaktorem serii „Pisma Ojców Kościoła”.
W wielu miastach takich jak Katowice, Chorzów oraz Ostrowa Wielkopolskiego, ciążą na biskupie Lisieckim różne związane z nim ulice, gdzie w Katowicach znajdziemy ich dwie różne lokalizacje. Początkowo, w drugiej połowie lat trzydziestych, ulica Lisieckiego była nazwalną przed ówczesną ulicą Polną, łączącą ulice Tadeusza Kościuszki oraz Wita Stwosza. W latach sześćdziesiątych dokonano zmiany na ulicę Marcina Szeligiewicza. Po roku 1991, imię biskupa zostało przywrócone dla innej lokalizacji, gdzie otrzymała je dawna ulica Pawła Bluszcza, równoległa do ul. Mikołowskiej.
Przypisy
- Ks. Henryk Olszar, Udział duchowieństwa śląskiego w życiu narodowym i politycznym II Rzeczypospolitej, SSHT 1999, t. 32, s. 128–130 [data dostępu: 12.10.2024 r.]
- S. Kozicki, Historia Ligi Narodowej (okres 1887–1907), Londyn 1964, s. 577
- Na Planie miasta Wielkich Katowic. Podz. 1 : 14 000, wyd. Księgarnia Ludwika Fiszera, Katowice – Łódź 1935, ulica nosiła jeszcze nazwę "Polna"
- ArkadiuszA. Lisiecki ArkadiuszA., Jak pracować dla czytelni ludowych, wyd. 1908. [wersja elektroniczna pierwszego wydania], polona.pl [dostęp 12.07.2019 r.]
- ArkadiuszA. LIsiecki ArkadiuszA., Kolportaż pożytecznych pism i książek, wyd. 1909. [wersja elektroniczna pierwszego wydania], polona.pl [dostęp 12.07.2019 r.]
- M.P. z 1929 r. nr 274, poz. 630
- Kartoteka ewidencji ludności Miasta Poznania (1870-1931), karta 396
- Kartoteka ewidencji ludności Miasta Poznania (1870-1931), karta 395
Pozostali ludzie w kategorii "Duchowieństwo i religia":
Meir Eisenstadt | Edmund Roszak | Marian Górecki | Paul Sommer | Jan Frąckowiak (duchowny) | Lech Kaczmarek | Jacek Nowak | Bogdan Tranda | Tadeusz Kirschke | Wincenty Wierzbięta | Tomasz Grysa | Karol Meissner | Tadeusz Przybylski (muzykolog) | Kazimierz Miaskowski | Maciej Rybiński (duchowny) | Marek Jędraszewski | Marian Maciejewski (prezbiter) | Tomasz Pawłowski | Tomasz Polak | Krzysztof KasznicaOceń: Arkadiusz Lisiecki