Edmund Roszak, urodzony 5 października 1900 roku w Poznaniu, był znaczącą postacią w polskim Kościele katolickim. Jako katolicki duchowny i jezuita, odznaczał się swoją pasją do nauczania oraz głęboką wiarą.
W swojej karierze akademickiej pełnił rolę profesora w Wyższym Seminarium Diecezjalnym im. św. Tomasza z Akwinu w Pińsku, gdzie miał ogromny wpływ na kształtowanie duchowe i intelektualne młodych kapłanów.
Edmund Roszak zmarł 13 lipca 1943 roku w pobliżu Świsłoczy, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w pamięci kaznodziejskiej i akademickiej.
Życiorys
Edmund Roszak był synem Jana, pracownika poczty, oraz Julii z Matuszewskich. W 1919 roku swoją akademicką przygodę rozpoczął, podejmując studia przyrodnicze na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Poznańskiego. Jednak wkrótce zrozumiał, że pragnie wstąpić na drogę życia zakonnego. W dniu 18 kwietnia 1921 roku dołączył do zakonu jezuitów, a swój nowicjat odbył w Starej Wsi w pobliżu Brzozowa.
W kolejnych latach kontynuował edukację, uzupełniając swoją wiedzę w zakresie filozofii w kolegium znajdującym się w Nowym Sączu w latach 1923-1926. Następnie studiował filologię germańską i romańską na Uniwersytecie Wileńskim (1926-1930), a także teologię w kolegium „Bobolanum” w Lublinie, gdzie uzyskał licencjat w tej dziedzinie. Swoją charyzmę nauczycielską wykorzystywał w gimnazjum jezuickim w Wilnie, prowadząc zajęcia z języka niemieckiego oraz francuskiego.
W dniu 23 kwietnia 1935 roku przyjął święcenia kapłańskie w Lublinie. Opóźnienie w uzyskaniu sakry wynikało z długotrwałych problemów ze wzrokiem. Po spędzeniu roku we Francji w ramach trzeciej probacji zakonnej, powrócił do Polski i został skierowany do Pińska w 1937 roku. Tam uczył języka niemieckiego i francuskiego w prywatnym liceum jezuickim i pełnił funkcję profesora teologii dogmatycznej w Wyższym Seminarium Diecezjalnym im. św. Tomasza z Akwinu.
Po wybuchu II wojny światowej, Edmund został na pewien czas uwięziony w 1940 roku. Po odzyskaniu wolności osiedlił się w Wilnie, a od 1941 roku pełnił rolę administratora parafii Przemienienia Pańskiego w Jałówce, w powiecie Wołkowysk. Zyskał sobie sympatię parafian, a dzięki znajomości języka niemieckiego wielokrotnie interweniował skutecznie u władz niemieckich. Niestety, w lipcu 1943 roku padł ofiarą akcji eksterminacji polskiej inteligencji w Białostockiem. Mimo że został ostrzeżony o grożącym mu aresztowaniu, postanowił zostać i zginął 13 lipca 1943 roku w lesie Wiszownik w pobliżu Świsłoczy, razem z sześcioma innymi osobami.
Początkowo pochowano go w miejscu egzekucji, jednak w 1945 roku jego ciało przeniesiono na cmentarz w Świsłoczy. W jego pamięci umieszczono również specjalną tablicę w kościele Przemienienia Pańskiego w Jałówce. Jego starszy brat, Stanisław, był lekarzem pediatrą i przez wiele lat dyrektorem Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego dla Dzieci w Katowicach.
Edmund Roszak pozostaje jednym z 122 Sług Bożych, wobec których 17 września 2003 roku rozpoczęto proces beatyfikacyjny drugiej grupy męczenników z czasów II wojny światowej.
Przypisy
- Krzysztof Brożek: Stanisław Roszak. [w:] Polski Słownik Biograficzny [on-line]. PAN, 18.11.2016 r.
Pozostali ludzie w kategorii "Duchowieństwo i religia":
Marian Górecki | Paul Sommer | Jan Frąckowiak (duchowny) | Lech Kaczmarek | Jacek Nowak | Bogdan Tranda | Tadeusz Kirschke | Wincenty Wierzbięta | Wojciech Góralski | Julian Wojtkowski | Meir Eisenstadt | Arkadiusz Lisiecki | Tomasz Grysa | Karol Meissner | Tadeusz Przybylski (muzykolog) | Kazimierz Miaskowski | Maciej Rybiński (duchowny) | Marek Jędraszewski | Marian Maciejewski (prezbiter) | Tomasz PawłowskiOceń: Edmund Roszak