Hanna Domańska-Lifsches

---

Biografia

Hanna Domańska-Lifsches przyszła na świat w Poznaniu, w dniu 23 listopada 1932 roku. Była córką Leona Domańskiego oraz Bożeny z Tucholskich. Trudne lata drugiej wojny światowej spędziła w Warszawie. Po zakończeniu konfliktu, w 1946 roku, razem z matką i bratem osiedliła się w Sopocie, gdzie zamieszkała przy ul. Władysława IV.

Ukończyła Szkołę Podstawową Urszulanek w Gdyni, a następnie kontynuowała edukację w Liceum Hotelarskim w Sopocie, gdzie zdobła maturę w 1951 roku. Po tym doświadczeniu rozpoczęła studia w Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Sopocie, a od 1953 roku kontynuowała naukę na kierunku zabytkoznawstwo i konserwatorstwo na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, uzyskując tytuł magistra w 1959 roku.

W 1977 roku doktoryzowała się na Politechnice Wrocławskiej z dziedziny nauk technicznych. W latach 1965–1979 była aktywna jako autorka publikacji w renomowanych czasopismach takich jak „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki”, „Rocznik Olsztyński” oraz „Studia i Materiały do Historii Wojskowości”. Po 1977 roku skupiła się na pisaniu książek, które popularyzowały zabytki Pomorza Gdańskiego.

Od 1983 roku zaczęła badać dziedzictwo kultury żydowskiej, publikując swoje prace między innymi w „Słowie Żydowskim”, „Almanachu Żydowskim” oraz „Roczniku Sopockim”. Jej praca została doceniona poprzez przyznanie wielu nagród, w tym „Sopockiej Muzy” oraz Medalu 100-lecia Miasta Sopotu.

Zmarła w Sopocie 10 września 2009 roku, a jej życie zakończyło się w miejscu, które było dla niej wyjątkowe. Została pochowana na sopockim cmentarzu komunalnym (N6 4 25). W 1998 roku została uhonorowana Odznaczeniem „Chroniąc Pamięć” za jej wkład w ochronę dziedzictwa kulturowego.

Wybrane publikacje

Hanna Domańska-Lifsches jest autorką licznych publikacji, które stanowią ważny wkład w badania nad historią oraz kulturą regionu. Oto wybór najważniejszych dzieł, które ilustrują jej dokonania:

• Rezydencja Lidzbarska (współautorka, Muzeum Mazurskie w Olsztynie • Wojewódzki Ośrodek Informacji Turystycznej w Olsztynie, 1973),
• Żarnowiec (Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1977),
• Muzeum Hymnu Narodowego w Będominie (Krajowa Agencja Wydawnicza, 1981),
• Puck (Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1985, ISBN 83-04-01968-X),
• Śladami gdańskich zabytków (Krajowa Agencja Wydawnicza, 1987, ISBN 83-83-01708-X),
• Kamienne drzewo płaczu: gminy żydowskie województwa gdańskiego, ich dzieje i zabytki (Krajowa Agencja Wydawnicza, 1991, ISBN 83-03-03233-X),
• Kadisz gdańskich kamieni (Agencja Tu, 1997),
• Zapomniani byli w mieście. Dzieje Żydów sopockich (Agencja Tu, 2001),
• Żydzi znad Gdańskie Zatoki (z Leonem Lifsches, Agencja Tu, 2000, ISBN 83-908760-1-2),
• Gdański Zakon Synów Przymierza: dzieje żydowskiego wolnomularstwa w Gdańsku i Sopocie lata 1899–1938 (Uraeus, 2002, ISBN 83-85732-99-3),
• Opowieści sopockich kamienic (Polnord – Wydawnictwo Oskar, 2005, ISBN 83-89923-07-6),
• Eugenia pod Ukoronowanym Lwem. Dzieje loży i wolnomularzy Gdańska i Sopotu, XVIII–XXI wiek (Polnord – Wydawnictwo Oskar, 2006, ISBN 83-89923-18-1),
• Magiczny Sopot (Polnord – Wydawnictwo Oskar, 2007, ISBN 978-83-89923-24-0),
• Tajemniczy Sopot (Polnord – Wydawnictwo Oskar, 2008, ISBN 978-83-89923-37-0),
• Sopockie rozmaitości (Polnord – Wydawnictwo Oskar, 2009, ISBN 978-83-89923-43-1).

Upamiętnienie

W 2012 roku, w Sopocie, oddano hołd dr Hannie Domańskiej poprzez ustawienie kamienia, który znajduje się na rogu ulic Władysława IV oraz Skarpowej. Pomnik ten jest położony naprzeciwko domu, w którym mieszkała przez wiele lat, od 1946 do 2009 roku. Twórcą płyty upamiętniającej jest rzeźbiarz Tadeusz Foltyn.

---

Oceń: Hanna Domańska-Lifsches

---