Franciszek Gajb

---

Życiorys

Franciszek Gajb przyszedł na świat 17 września 1937 roku w Poznaniu. Był potomkiem Antoniego i Marii z domu Ulatowskiej. W 1945 roku, jego rodzina podjęła decyzję o przeprowadzce do Myśliborza, gdzie rozpoczął swoją muzyczną edukację pod czujnym okiem pani Janiny Janiszewskiej. W 1953 roku Gajb na stałe osiedlił się w Szczecinie, co miało duże znaczenie dla jego dalszej kariery. Jeszcze w tym samym roku, z sukcesem rozpoczął naukę w średniej szkole muzycznej, gdzie jego nauczycielką była Małgorzata Doliwa-Dobrowolska. Absolwentem tej szkoły został w 1958 roku. W latach 1961-1966 studiował grę na fortepianie w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Poznaniu, która obecnie nosi nazwę Akademia Muzyczna im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu, w klasie profesor Gertrudy Konatkowskiej.

Działalność artystyczna

W młodości, między 1959 a 1961 rokiem, Gajb pełnił rolę pianisty oraz korepetytora w Państwowej Operetce w Szczecinie. Następnie, od 1966 do 1991 roku był etatowym solistą w Filharmonii w Szczecinie. Uczestniczył w licznych koncertach symfonicznych, a także z powodzeniem dawał recitale fortepianowe. Współpracował z wieloma znanymi dyrygentami, takimi jak Stefan Marczyk, Walerian Pawłowski, Józef Wiłkomirski, Jan Szyrocki, Andrzej Bujakiewicz, Bernard Wojciechowski, Bohdan Jarmołowicz i wieloma innymi. Często występował w duecie z profesorem Waldemarem Andrzejewskim, wykonując utwory na dwa fortepiany takich kompozytorów jak Bach, Bacewiczównie, Paulenc, Saint-Saëns, Lutosławski czy Wiłkomirski.

Jako akompaniator miał zaszczyt muzycznie wspierać wielu śpiewaków oraz śpiewaczki, w tym Halinę Mickiewiczównę, Barbarę Zagórzankę, Alinę Bolechowską, Jadwigę Dzikównę, Stefanię Toczyską, Violettę Villas, Ryszarda Karczykowskiego, Edmund Kossowskiego, Paulosa Raptisa, Andrzeja Bachledę-Curusię czy Andrzeja Saciuka. Na scenie kameralnej koncertował z Wandą Wiłkomirską, Kazimierzem Wiłkomirskim, Kają Danczowską, Krzysztofem Jakowiczem, Romanem Sucheckim, Stefanem Kamasą, Stanisławem Firlejem, Elżbietą Dastych-Szwarc, Martą Ptaszyńską, Janem Waraczewskim oraz Bartłomiejem Niziołem. Współtworzył zespoły takie jak Classic Trio (w składzie: Franciszek Gajb – fortepian, Kazimierz Czopko – skrzypce, Zbigniew Marszałek – wiolonczela) oraz Divertimento (w którym grali: Franciszek Gajb – fortepian, Tadeusz Wesołowski – flet, Lech Olejnik – fagot, Rajmund Brążkiewicz – obój, Piotr Piechocki – klarnet).

Był pionierem wykonawstwa dzieł nowych polskich kompozytorów, takich jak Jan Astriab, Janusz Stalmierski, Florian Dąbrowski, Franciszek Woźniak, Józef Wiłkomirski i Ryszard Kwiatkowski. Oprócz tego, brał udział w koncertach kompozytorskich z twórczością takich kompozytorów jak Witold Lutosławski, Karlheinz Stockhausen, Jan Astriab, Andrzej Koszewski, Franciszek Woźniak. Koncertował w wielu europejskich miastach, takich jak Berlin, Praga, Brno, Burgas, Ryga, Wenecja, Kopenhaga, Amsterdam czy Hamburg. Uczestniczył w Festiwalu Muzyki Współczesnej Poznańska Wiosna Muzyczna oraz Festiwalu Muzyki Organowej i Kameralnej w Kamieniu Pomorskim. Ponadto, zrealizował wiele nagrań dla Polskiego Radia oraz TVP, współpracując z Poznańskim Zespołem Perkusyjnym, Szczecińskim Kwartetem Barokowym oraz zespołem Classic Trio.

Działalność pedagogiczna

W latach 1980-2006 Franciszek Gajb pełnił funkcję pedagoga, prowadząc zajęcia z zakresu nauki gry na fortepianie na wydziale instrumentalnym w Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu, mającej filię w Szczecinie. Był prodziekanem tego wydziału w latach 1980-1990 oraz 2002-2006. Od 1993 roku kierował klasą fortepianu jako profesor nadzwyczajny. W latach 1966-2000 organizował koncerty oraz audycje umuzykalniające w Szczecinie, Koszalinie, Słupsku, Lublinie, Bydgoszczy, a także w różnych placówkach edukacyjnych w województwie zachodniopomorskim. Jego działalność pedagogiczna i artystyczna została wielokrotnie doceniona licznymi odznaczeniami oraz wyróżnieniami.

Franciszek Gajb zmarł 20 października 2006 roku w Szczecinie, a jego ostatnie pożegnanie miało miejsce 26 października na cmentarzu Centralnym w Szczecinie (kwatera 44).

Upamiętnienie

Wydarzenia z 15 czerwca 2007 roku były szczególnie istotne dla społeczności szkoły muzycznej I stopnia w Myśliborzu, gdyż tego dnia zainaugurowano salę pamięci imienia profesora Franciszka Gajba. Obchody miały miejsce z okazji piętnasty rocznicy istnienia placówki. Wspaniałą atmosferę uroczystości wzbogaciła obecność wielu znamienitych gości, w tym żony profesora, Leokadii Gajb, jak również dawnego dyrektora szkoły, Jana Myzhaka, nauczycieli oraz uczniów. Sala nr 201 stała się miejscem, gdzie odbywają się lekcje fortepianu, stając się nie tylko pomnikiem pamięci, ale także miejscem edukacyjnym dla młodych adeptów sztuki muzycznej.

W dalszej kolejności, 19 października 2007 roku, odbył się szczególny koncert z okazji pierwszej rocznicy śmierci profesora Gajba. W auli filii Akademii Muzycznej w Szczecinie można było usłyszeć utwory takich kompozytorów jak J.S. Bach, A. Tansman, F. Liszt oraz E. Ysaye. Wykonawcami byli nie tylko absolwentki uczelni, Mirosława Białas i Karolina Stańczyk, ale także koledzy i przyjaciele profesorskiej kariery, w tym prof. Henryk Tritt, Bogdan Szczerkowski, Bogumiła Lagun, Kazimierz Czopko i Zbigniew Marszałek. Wydarzenie poprowadził dr Mikołaj Szczęsny, a poezję autorstwa własnej oraz Henryka Banasiewicza recytowała uzdolniona szczecińska poetka, Barbara Teresa Dominiczak. Koncert przyciągnął liczne grono uczniów, przyjaciół oraz rodzinę, co podkreśliło znaczenie i wpływ profesora Gajba na wiele istnień.

W 2009 roku powstała praca magisterska zatytułowana „Profesor Franciszek Gajb. Artysta i Pedagog Muzyczny”, której autorem jest Miłosz Stolarek, absolwent Katedry Edukacji Artystycznej Uniwersytetu Szczecińskiego. Ta publikacja w sposób pośredni przyczynia się do utrwalenia wiedzy na temat jego życia i kariery, będąc znaczącym dokumentem w historii polskiej muzyki.

---

Oceń: Franciszek Gajb

---