Zofia Trojanowiczowa, która przyszła na świat 1 października 1936 roku w Poznaniu, była wybitną postacią w świecie nauki humanistycznej. Jej śmierć miała miejsce 17 listopada 2015 roku, zostawiając po sobie istotny dorobek akademicki.
Jako profesor nauk humanistycznych oraz filolog, specjalizowała się w badaniach nad romantyzmem. Jej pasja do literatury i historii kultury przyniosła owoce w formie istotnych prac naukowych, z których najbardziej znaną jest współautorstwo pionierskiej monografii zatytułowanej "Poznański Czerwiec 1956".
Życiorys
W 1957 roku Zofia Trojanowiczowa zakończyła studia z zakresu polonistyki na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W 1965 roku uzyskała doktorat, a w 1978 roku habilitowała się. W 1991 roku została uhonorowana tytułem profesora nauk humanistycznych, a siedem lat później tytułem profesora zwyczajnego. W latach 1981–1987 pełniła funkcję wicedyrektora, a w latach 1993–1996 dyrektora Instytutu Filologii Polskiej UAM.
Trojanowiczowa kierowała Zakładem Literatury Romantyzmu od 1990 roku oraz Pracownią Kalendarza Życia i Twórczości Cypriana Kamila Norwida od 1987 roku. Działała również w Poznańskim Towarzystwie Przyjaciół Nauk i Towarzystwie Naukowym KUL, jak również w Radzie Głównej Szkolnictwa Wyższego w latach 1990–1993 oraz w Komitecie Nauk o Literaturze Polskiej PAN w latach 1993–1996. Wchodziła w skład Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów Naukowych w latach 2000–2002.
Pod jej kierunkiem w 1987 roku stopień naukowy doktora uzyskał Zbigniew Przychodniak. Oprócz badań nad literaturą romantyzmu, Zofia Trojanowiczowa zajmowała się również historią Poznańskiego Czerwca 1956. Wraz z Jarosławem Maciejewskim opublikowała pierwszą książkę w czasach PRL, która traktowała o tych wydarzeniach – „Poznański Czerwiec 1956”.
W 1990 roku Zofia Trojanowiczowa została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, a w 1998 roku otrzymała Medal Komisji Edukacji Narodowej. W 1991 roku została laureatką Nagrody Naukowej Miasta Poznania za swoją pracę „Poznański Czerwiec 1956”. Wspólnie z Jarosławem Maciejewskim (pośmiertnie) oraz innymi współpracownikami, takimi jak Aleksander Ziemkowski, Jan Sandorski, Aleksander Berger, Łucja Łukaszewicz, Władysław Markiewicz oraz Piotr Czartołomny, przyznała nagrodę w tym samym roku.
W 2009 roku otrzymała tę samą nagrodę za „przygotowanie, opracowanie naukowe i wydanie pierwszego w polskiej historii literatury 'Kalendarium życia i twórczości Cypriana Kamila Norwida 1821–1883. Tomy I–III'” oraz za całokształt swojej działalności naukowej. Zmarła na zapalenie płuc 17 listopada 2015 roku, a jej ostatni spoczynek znajduje się na cmentarzu parafialnym na Górczynie w Poznaniu.
Twórczość
Zofia Trojanowiczowa, jako uznana badaczka i autorka, pozostawiła po sobie szereg istotnych publikacji, które w znaczący sposób wpłynęły na polską literaturę i krytykę literacką. Oto wybrane dzieła, które dostarczają cennych informacji o jej pracy:
- Rzecz o młodości Norwida, wyd. 1968,
- Ostatni spór romantyczny Cyprian Norwid – Julian Klaczko, wyd. 1981,
- Poznański Czerwiec 1956, wyd. 1981 (współautor – Jarosław Maciejewski),
- Sybir romantyków, wyd. 1992 (wybór i opracowanie, wspólnie z Jerzym Fiećko),
- Kalendarz życia i twórczości Cypriana Norwida, tom I–III, wyd. 2007 (współautorzy – tom I – Zofia Dambek, tom II – Elżbieta Lijewska),
- Romantyzm. Od poetyki do polityki. Interpretacje i materiały, wyd. 2010.
Każda z tych publikacji przyczynia się do zgłębiania problematyki twórczości Cypriana Norwida oraz jej kontekstu historycznego i literackiego. Dzięki pracy Trojanowiczowej odkrywamy nie tylko życie i działalność Norwida, ale również szersze tło epoki romantyzmu w Polsce.
Przypisy
- Prof. Zbigniew Przychodniak, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 21.04.2020 r.]
- Prof. dr hab. Zofia Trojanowiczowa, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 11.08.2018 r.]
- ''Nagroda Naukowa 2009'' [online], www.poznan.pl [dostęp 19.09.2018 r.]
- ''Nagroda Naukowa 1991'' [online], www.poznan.pl [dostęp 19.09.2018 r.]
- Daina Kolbuszewska: Zofia Trojanowiczowa nie żyje. poznan.wyborcza.pl, 17.11.2015 r. [dostęp 19.09.2018 r.]
- a b Marek Zaradniak: Nie żyje profesor Zofia Trojanowiczowa. gloswielkopolski.pl, 17.11.2015 r. [dostęp 19.09.2018 r.]
- W Poznaniu zmarła badaczka romantyzmu prof. Zofia Trojanowiczowa. naukawpolsce.pap.pl, 18.11.2015 r. [dostęp 19.09.2018 r.]
- Miejsce pochówku Zofii Trojanowicz [online], www.poznan.pl [dostęp 19.09.2018 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Wiesław Szczerbiński | Bogdan Kostrzewski | Jan Zimmermann | Adam Szyszka | Lech Leciejewicz | Tadeusz Esman | Ryszard Schramm | Remigiusz Mielcarek | Piotr Giertych | Kazimierz Kordylewski | Stefan Hahn | Andrzej Siemianowski (filozof) | Bogdan Sojkin | Maciej Jerzy Serwański | Izolda Kiec | Rafał Bernard | Aleksander Wróblewski (entomolog) | Magdalena Raszewska | Zbigniew Palka | Maria LisiewskaOceń: Zofia Trojanowiczowa