Zespół rezydencji na Jeżycach w Poznaniu

Osiedle zrealizowano po zakończeniu budowy obwarowań miejskich, które były częścią historycznej Twierdzy Poznań. Inspiracją do jego powstania były idee urbanisty Josepha Stübbena, znanego z wielu innowacyjnych koncepcji w Poznaniu, takich jak osiedle w Sołaczu. W efekcie, powstały tam okazałe rezydencje, które przyciągnęły zamożnych mieszkańców miasta, oferując zarówno mieszkania, jak i apartamenty dedykowane rentierom.

Podział terenu na działki miał miejsce już przed rokiem 1903, a zasadnicza zabudowa zrealizowana została do około 1910 roku, gdzie po tym okresie kontynuowano jej uzupełnianie. Wśród architektów, którzy przyczynili się do stworzenia charakterystycznych willi, wymienia się Karla Roskama oraz Paula Lindnera.

Na tym rozkwitającym osiedlu zamieszkała elita poznańskiego społeczeństwa – lekarze, urzędnicy, kupcy oraz architekci. Do znanych mieszkańców należał m.in. Heliodor Święcicki, Czesław Blachowski, Paul Lindner oraz Karl Roskam. Warto zauważyć, że rodzina Kantorowiczów, która także tam mieszkała, miała znaczący wkład w przemysł wódkarski, a Hartwig Kantorowicz był pionierem produkcji wódki Wyborowej w swojej fabryce na Grochowych Łąkach.

Architektura osiedla charakteryzowała się wyrafinowanym stylem, co pozwoliło budynkom na optymalne wykorzystanie przestrzeni. Wysokie domy przypominały rezydencje, ale zarazem pełniły funkcję kamienic miejskich, co zapewniało właściwy zwrot zainwestowanego kapitału. Fasady budynków zostały ozdobione zgodnie z zasadami secesji, a po 1910 roku przyjęły bardziej klasyczną formę. Całość osiedla otoczona była zielenią, co znacząco podnosiło jego atrakcyjność.

Wśród ważnych budynków na osiedlu znajduje się dawny budynek Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza przy ul. Słowackiego 20, znany też jako Dom Akademicki imienia Dr. Jana Chądzyńskiego. W latach 1966-2015 mieścił Zakład Technologii Kształcenia, a w latach 1995-2015 siedzibę Polskiego Towarzystwa Technologii i Mediów Edukacyjnych.

Warto także wspomnieć o siedzibie Landratury (obecnym Starostwie) powiatu Poznań-Zachód, która została zaprojektowana w 1908 roku przez G. Seidla w stylu neobarokowym z detalami secesyjnymi. Po gruntownym remoncie w 2008 roku znacząco podniosła status osiedla. Niestety, po 1945 roku część historycznych kamienic, w tym te przy ul. Roosevelta, została zniszczona, a na ich miejscu powstał m.in. Hotel Mercure Poznań Centrum.

Reszta kamienic przetrwała zmiany i obecnie przechodzi proces rewitalizacji po latach zaniedbań w czasach PRL. Na budynku przy ul. Mickiewicza 32 znajduje się okrągła tablica pamiątkowa, która została umieszczona we wrześniu 1989 roku, ku czci nauczycieli wielkopolskich pomordowanych w czasie II wojny światowej, a siedzibą jest tam Zarząd Okręgowy Związku Nauczycielstwa Polskiego.