Antoni Wroniecki, urodzony 13 czerwca 1895 roku w Poznaniu, to postać, która na stałe wpisała się w historię polskiego lotnictwa.
Był majorem oraz pilotem Wojska Polskiego, a później także Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii. Jego życie zakończyło się tragicznie 17 marca 1941 roku w Blackpool, w Wielkiej Brytanii.
Życiorys
W trakcie I wojny światowej Antoni Wroniecki był zaangażowany w lotnictwo niemieckie, służąc w Luftstreitkräfte. Jego los odmienił się 14 kwietnia 1918 roku, kiedy to, będąc członkiem eskadry myśliwskiej Jasta 64, zaryzykował i przeszedł na stronę wojsk francuskich. Niestety, podczas lądowania został zestrzelony przez amerykańskich pilotów Campbella oraz Wilsona. Po powrocie do zdrowia, podjął decyzję o zmianie nazwiska na Wróblewski i dołączył do nowo formowanego lotnictwa polskiego w Armii Polskiej we Francji, dowodzonej przez gen. Józefa Hallera.
Po powrocie w szeregi armii Hallera, pełnił obowiązki komendanta Wyższej Szkoły Pilotów w Ławicy koło Poznania. W czasach międzywojennych był związany z 3 pułkiem lotniczym, a od maja do listopada 1925 roku dowodził 31 eskadrą liniową. Na przełomie lat dwudziestych i trzydziestych wziął na siebie odpowiedzialność jako dyrektor Towarzystwa Komunikacji Powietrznej Aero Spółka Akcyjna w Poznaniu. W dniu 1 listopada 1928 roku rozpoczął czteromiesięczny kurs przeznaczony dla dowódców eskadr, który odbył się w Szkole Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. Po roku 1934 jego kariera przeszła w stan spoczynku.
Warunki polityczne zmusiły go do działania w innych obszarach. 18 maja 1936 roku Wroniecki został zwerbowany przez kpt. art. Jana Chmarzyńskiego do służby wywiadowczej na terenie III Rzeszy, przyjmując kryptonim „Awron”. Dzięki doskonałej znajomości niemieckiego i francuskiego języka, objął stanowisko kierownika placówki wywiadowczej, znanej pod kryptonimem „Placyda”, w Referacie „Zachód” Oddziału II Sztabu Głównego. Od 1 października 1936 roku oficjalnie występował jako pracownik kontraktowy w Konsulacie Generalnym RP w Berlinie. Jego misja zakończyła się 30 kwietnia 1937 roku, gdy został odwołany na skutek poważnego wypadku samochodowego. Mimo krótkiego okresu działania, udało mu się nawiązać cenne kontakty, które przyniosły wymierne korzyści w zakresie informacji o niemieckim lotnictwie.
W czasie II wojny światowej Wroniecki służył w Polskich Siłach Powietrznych w Wielkiej Brytanii, gdzie otrzymał numer służbowy RAF P-0408. Zmarł 17 marca 1941 roku w Bazie PSP w Blackpool, a jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Layton w Blackpool.
Ordery i odznaczenia
Antoni Wroniecki, znany jako zasłużony pilot, był laureatem licznych nagród oraz odznaczeń, które uznawano w środowisku lotniczym. Poniżej znajdują się kluczowe odznaczenia, które otrzymał w trakcie swojej kariery:
- Medal Lotniczy,
- Złoty Krzyż Zasługi, przyznany 10 listopada 1938 roku,
- Polowa Odznaka Pilota nr 36, nadana 11 listopada 1928 roku,
- Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”),
- Czechosłowacka Odznaka Pilota, nadana w 1929 roku,
- Rumuńska Odznaka Pilota, przyznana w 1929 roku.
Przypisy
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 19 z 12.12.1929 r., s. 368.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 19 z 12.12.1929 r., s. 367.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 3 z 11.11.1938 r., s. 22 „za całokształt zasług w służbie wojskowej”.
- M.P. z 1938 r. nr 259, poz. 612. „za zasługi w służbie wojskowej”.
- Rocznik Oficerski 1928, s. 532.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 15 z 11.11.1928 r., s. 436 „za loty bojowe nad nieprzyjacielem w czasie wojny 1918–1920”.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 14 z 05.11.1928 r., s. 371.
- Rocznik Służby Zagranicznej 1937, s. 99, 261.
- Gondek 1982, s. 70, 131-133.
- Pawlak 1989, s. 222-223.
- Cumft i Kujawa 1989, s. 543.
- a b Lista Krzystka.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Franciszek Kwaśnicki | Walenty Matylla | Stefan Witek | Jan Tchórznicki | Bogdan Suchowiak | Adam Hedinger | Teofil Skrzypczak | Henryk Kosicki | Bronisław Kirchner | Jerzy Rychłowski | Wincenty Wierzejewski | Brunon Materne | Michał Offierski | Zygmunt Ratajczak | Martin Zander | Hanna Bińkowska | Henryk Bibrowicz | Helena Siekierska | Władysław Filipiak (saper) | Mieczysław CeglarekOceń: Antoni Wroniecki (pilot)