Brunon Adolf Materné, znany również jako Bronisław Materné, to postać, która wpisała się w polską historię jako wybitny kupiec i oficer Wojska Polskiego. Urodził się 5 kwietnia 1887 roku w Poznaniu, w sercu Wielkopolski, gdzie rozwinął swoją działalność handlową i społeczną.
Jego życie to nie tylko sukcesy w sferze komercyjnej, ale także zaangażowanie w walkę o niepodległość Polski. Materné, działając pod pseudonimem Adolf Dolata, był aktywnym uczestnikiem wielu działań niepodległościowych, które przyczyniły się do kształtowania nowoczesnej Polski.
Brunon Materné zmarł 8 stycznia 1950 roku, pozostawiając po sobie trwały ślad w pamięci narodowej jako kawaler Orderu Virtuti Militari, co jest najwyższym odznaczeniem wojskowym w Polsce, przyznawanym za wyjątkowe zasługi na polu bitwy.
Życiorys
Brunon Materne przyszedł na świat 5 kwietnia 1887 roku w Poznaniu, który wówczas pełnił rolę stolicy Prowincji Poznańskiej. Był synem EmilaMaterne oraz Walentyny z Wrońskich. Jako najstarszy z rodzeństwa miał młodszego brata Emila (1892–1944).
W trakcie I wojny światowej Materne służył w armii niemieckiej na stanowisku porucznika. Zajmował się m.in. pracą w centrali telefonicznej Gubernatorstwa, gdzie, jak wspominał, miał znaczący wkład w sprawę, „przekręcając i wykoszlawiając polecenia na niekorzyść Niemców”. Po dezercji posłużył się fałszywym paszportem, przyjmując nazwisko „Adolf Dolata”.
W marcu 1918 roku, w mieszkaniu matki przy ul. Dolna Wilda 64 w Poznaniu, razem z bratem Emilem złożył przysięgę na członka Polskiej Organizacji Wojskowej Zaboru Pruskiego, co miało miejsce pod okiem Wincentego Wierzejewskiego. W listopadzie tego samego roku wszedł do oddziału wywiadowczo-wykonawczego Jana Kalinowskiego, który był wykorzystywany przez Komendę POW do realizacji specjalnych zadań, takich jak wywiad, pozyskiwanie broni oraz przeprowadzanie akcji terrorystycznych wymierzonych w niebezpiecznych niemieckich żołnierzy.
8 stycznia 1924 roku Brunon Materne został zatwierdzony w stopniu porucznika, ze starszeństwem datowanym na 1 czerwca 1919 oraz 6005. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty. W 1922 roku miał przydział w rezerwie do Wojskowego Okręgowego Zakładu Gospodarczego Nr 7, a kolejny rok służył w 58 pułku piechoty w Poznaniu.
W 1934 roku, jako porucznik administracji rezerwy, pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Poznań Miasto. Zmarł 8 stycznia 1950 roku i został pochowany w Krośnie Odrzańskim. Brunon Materne był żonaty z Konstancją z Grygielów (ur. 1883), z którą doczekał się dwóch synów: Arkadiusza (1909–1986) oraz Eugeniusza (ur. 1915).
Ordery i odznaczenia
Brunon Materne, jako osoba o bogatym dorobku, został odznaczony licznymi nagrodami oraz wyróżnieniami. Poniżej znajduje się zestawienie jego najważniejszych odznaczeń:
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 740 – przyznany 8 kwietnia 1921,
- Krzyż Niepodległości – nadany 9 listopada 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
- Krzyż Walecznych.
Przypisy
- a b c Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego – baza on-line. Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne „Gniazdo”. [dostęp 19.10.2024 r.]
- a b Kartoteka ewidencji ludności 1870–1931. Archiwum Państwowe w Poznaniu. [dostęp 19.10.2024 r.]
- Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 19.10.2024 r.]
- Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 19.10.2024 r.]
- Kandziora 1939 ↓, s. 144.
- Kandziora 1939 ↓, s. 143.
- Kandziora 1939 ↓, s. 64.
- Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 543.
- Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 291.
- Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 481.
- Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 265.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 244.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 09.04.1921 r., s. 654, jako Bronisław Materna.
- M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 296, jako Bronisław Materne.
- a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 09.05.2022 r.]
- a b c Polak 2010 ↓, s. 34.
- Spis oficerów rezerwy 1922 ↓, s. 180.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Wincenty Wierzejewski | Antoni Wroniecki (pilot) | Franciszek Kwaśnicki | Walenty Matylla | Stefan Witek | Jan Tchórznicki | Bogdan Suchowiak | Adam Hedinger | Teofil Skrzypczak | Henryk Kosicki | Michał Offierski | Zygmunt Ratajczak | Martin Zander | Hanna Bińkowska | Henryk Bibrowicz | Helena Siekierska | Władysław Filipiak (saper) | Mieczysław Ceglarek | Lutosław Stypczyński | Józef BalwińskiOceń: Brunon Materne