Emil Materne

---

Życiorys

Emil Materne przyszedł na świat 30 września 1892 roku w Poznaniu, w rodzinie Emila oraz Walentyny z Wrońskich. Miał młodszego brata, Brunona (1887–1950).

W okresie I wojny światowej, od 1914 do 1918 roku, służył w armii niemieckiej na froncie zachodnim. Na początku 1918 roku został przeniesiony do Batalionu Zapasowego 6 Pułku Grenadierów w Poznaniu. W marcu tego samego roku, stał się członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej zaboru pruskiego, składając przysięgę. W mundurze pruskiego podoficera, wspólnie z Wincentym Wierzejewskim, Mieczysławem Andrzejewskim oraz Józefem Sporakowskim, uczestniczył w nocnej akcji mającej na celu zdobycie granatów ręcznych z Fortu VII w Poznaniu. Granaty te zostały przewiezione do ukrytych składnic broni, położonych przy ulicy Półwiejskiej i Dolnej Wildzie.

Następnie dołączył do tzw. oddziału wykonawczo-wywiadowczego pod dowództwem Jana Kalinowskiego. W listopadzie 1918 roku aktywnie uczestniczył w reorganizacji, związanej z rewolucją, a także w tworzeniu rad robotniczo-żołnierskich i przygotowaniach do zbrojnego powstania. W dniach od 27 grudnia 1918 do 6 stycznia 1919, zaangażowany był w powstanie wielkopolskie, gdzie dowodził Oddziałem Powstańczym Zmotoryzowanym. Jego działania obejmowały walki w ulicach Poznania oraz zdobywanie kluczowych obiektów wojskowych, a także administracyjnych, w tym lotniska w Ławicy.

Od 7 stycznia 1919 roku, na Cytadeli Poznańskiej, brał udział w organizacji baonu, który stał się podstawą 1. Pułku Strzelców Wielkopolskich, znanego później jako 55. Poznański Pułk Piechoty. Emil Materne służył w tym oddziale do października 1919 roku, posiadając stopień starszego sierżanta. W 1920 roku, przez cztery miesiące, uczestniczył w wojnie z bolszewikami w szeregach Wojska Polskiego. Został odznaczony w dekrecie Naczelnego Wodza L. 11434/V.M. z 3 lutego 1922, jako kawaler Orderu Virtuti Militari – w stopniu podporucznika 17. Pułku Artylerii Polowej.

Emil Materne był również aktywnym uczestnikiem kampanii wrześniowej 1939 roku, biorąc udział w walkach na południowo-wschodnim froncie. Jego życie prywatne to małżeństwo z Heleną Sporakowską, która urodziła się 15 sierpnia 1897 roku w Poznaniu. Zeznanie wniesione przez nią potwierdziło, że jej mąż zmarł 9 lutego 1944 roku, po rocznym pobycie w więzieniu Montelupich.

Ordery i odznaczenia

Emil Materne otrzymał wiele zaszczytnych odznaczeń, które są wyrazem uznania za jego wkład w historię i niepodległość Polski. Poniżej przedstawione są znaczące odznaczenia, które przyznano mu w uznaniu jego zasług:

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 4727 – przyznany 3 lutego 1922 roku,
• Krzyż Niepodległości – nadany 16 marca 1933 roku „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
• Wielkopolski Krzyż Powstańczy – przyznany pośmiertnie 20 grudnia 1957 roku.

---

Oceń: Emil Materne

---