Marian Andrzejewski

---

Życiorys

Marian Andrzejewski przyszedł na świat 21 stycznia 1882 roku w Poznaniu. Pochodził z rodziny kominiarskiej, jego ojcem był Konstanty, a matką Franciszka z Ginterów. Po ukończeniu Gimnazjum Marii Magdaleny w Poznaniu, Andrzejewski kontynuował naukę w Wyższej Szkole Technicznej w Charlottenburgu, gdzie uzyskał dyplom w 1907 roku.

Po powrocie do Poznania w 1912 roku, odbył praktyki budowlane w Berlinie i Hanowerze, co pozwoliło mu zdobyć cenną wiedzę i doświadczenie w zakresie architektury. Jego kariera zawodowa rozwijała się dynamicznie; wkrótce po powrocie został członkiem Wydziału Technicznego PTPN, w którym działał od 1912 do 1945 roku, a w latach 1913–1916 pracował jako sekretarz tej organizacji.

Andrzejewski brał udział w IV Zjeździe Delegacji Architektów Polskich, który odbył się w Hotelu Bazar w dniach 8-9 września 1911 roku. Od 1919 pełnił funkcję prezesa Wydziału Architektów w Stowarzyszeniu Techników Polskich. Jego zaangażowanie w edukację architektoniczną zaowocowało wykładami z zakresu budownictwa kościelnego w seminarium arcybiskupim w Poznaniu od 1927 roku.

Przeszedł także szereg innych ról; był biegłym zaprzysiężonym przy Sądzie Apelacyjnym w Poznaniu oraz prezesem Koła Architektów działającego w Poznaniu od 29 marca 1929 roku. W 1934 roku dołączył do Stowarzyszenia Architektów Rzeczypospolitej Polskiej (SARP) i aktywnie uczestniczył w jego pracach już od pierwszego walnego zebrania w Warszawie.

W październiku 1936 roku, Andrzejewski był jednym z uczestników wystawy wzornictwa „Sztuka, kwiaty, wnętrze”. W okresie od 1922 do 1939 roku prowadził własną pracownię architektoniczną w pobliżu placu Wolności w Poznaniu, a także pełnił rolę doradcy architektonicznego Kurii Arcybiskupiej. Okres okupacji niemieckiej spędził na terenie Poznania, gdzie kontynuował swoją pracę.

Po zakończeniu II wojny światowej, w 1945 roku, Marian Andrzejewski związał się z dorobkiem akademickim, ucząc w Szkole Inżynierskiej. W 1954 roku objął funkcję kierownika Zakładu Budownictwa Przemysłowego. Po przejściu na emeryturę w 1961 roku, cieszył się życiem w rodzinnym Poznaniu.

Niestety, jego życie zakończyło się 20 stycznia 1962 roku, dzień przed jego 80. urodzinami. Został pochowany 24 stycznia 1962 roku na Cmentarzu na Junikowie w Poznaniu, w rejony pola 16-30-18.

Ważne projekty (wybrane)

Świeckie

Marian Andrzejewski był odpowiedzialny za wiele znaczących projektów architektonicznych w Polsce. Wśród jego osiągnięć wymienia się między innymi:

• projekt pałacu w Czaczu z 1912 roku,
• przebudowę pałacu Bojanowskich znajdującego się w Grabonogu,
• projekt (choć niezrealizowany) Pomnika Wolności na placu Wolności w Poznaniu, za który zdobył I nagrodę w konkursie, współpracując z Władysławem Marcinkowskim,
• budowę pałacu w Żurawieńcu, która miała miejsce w latach dwudziestych XX wieku,
• przebudowę dawnej słodowni browaru Huggerów, znajdującej się koło Parku Wilsona, na centralną restaurację PWK, która w 1929 roku stała się największym lokalem gastronomicznym w Polsce,
• realizację gmachu ZUS na ul. Dąbrowskiego, zaprojektowanego w 1931 roku; chociaż projekt Władysława Czarneckiego zajął pierwsze miejsce, to wizja Andrzejewskiego zajęła drugą pozycję i została zrealizowana,
• budynki fabryczne (1925) oraz parowozownię (1930-1932) dla zakładów HCP,
• olejarnia w Szamotułach,
• cukrownie w Szamotułach i Opalenicy,
• budowę fabryki opon Stomil w Dębicy w 1936 roku,
• osiedle Vesty w Poznaniu z lat 1936-1937,
• projekt gmachu Urzędu Wojewódzkiego w Toruniu, za który otrzymał I nagrodę,
• odbudowę w Poznaniu po zniszczeniach wojennych, obejmującą Państwowy Bank Rolny, Izbę Rzemieślniczą, Zakład Doskonalenia Rzemiosła, oraz hale fabryczne „Stomilu”.

Sakralne

Andrzejewski wniósł znaczący wkład również w architekturę sakralną, prowadząc różne projekty dotyczące kościołów i innych obiektów religijnych:

• kierownictwo nad odnową kościoła farnego w Poznaniu, które miało miejsce w latach 1913-1915,
• projekt renowacji Kurii Metropolitalnej na Ostrowie Tumskim z 1920 roku,
• przebudowa wikariatu przy ul. Lubrańskiego 2, która miała miejsce w latach 1924 i 1928,
• kościół w Silnej koło Międzychodu z 1925 roku,
• kościół w Łowyniu, wzniesiony w 1927 roku,
• budowla kościoła w Skórzewie, realizowana w latach 1927-1928,
• przebudowa drewnianego kościoła św. Mikołaja w Wierzenicy z 1932 roku,
• restauracja drewnianego kościoła św. Barbary w Odolanowie-Górce,
• kościół św. Idziego w Modrzu w 1936 roku,
• kościół Świętej Trójcy w Poznaniu, którego budowa zakończyła się w 1937 roku, a dokończono go pod koniec XX wieku,
• kościoły w: Podzamczu, Kowalewie, Inowrocławiu (garnizonowy, 1927-1928), Mątwach, Sędzinach oraz Bolewicach.

Ordery i odznaczenia

Marian Andrzejewski został uhonorowany wieloma nagrodami i odznaczeniami, które świadczą o jego osiągnięciach i zasługach.

• srebrny Krzyż Zasługi, przyznany 11 listopada 1936,
• oficer Orderu Palm Akademickich, otrzymany z Francji.

---

Oceń: Marian Andrzejewski

---