Zbyszko Melosik

---

Działalność naukowa i dydaktyczna

Profesor Zbyszko Melosik to wybitna postać w dziedzinie nauk humanistycznych oraz edukacji. Ukończył studia magisterskie z zakresu politologii w 1979 roku na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Już w 1983 roku rozpoczął swoją długotrwałą pracę na tej uczelni, a w 1986 roku uzyskał stopień naukowy doktora.

W 1995 roku habilitował się w pedagogice na Wydziale Studiów Edukacyjnych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, na podstawie pracy dotyczącej współczesnych amerykańskich sporów edukacyjnych. Dwa lata później, w 1998 roku, otrzymał tytuł profesora zwyczajnego. Jego osiągnięcia zostały dostrzegane także poza Polską; w 2018 roku obronił tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Szczecińskiego.

Melosik jest znany z badań nad kulturą popularną, szczególnie amerykańską, oraz nad współczesnymi systemami edukacyjnymi. Przyczynił się do rozwoju wiedzy na temat tożsamości młodzieży, a jego publikacje dotyczą również społecznych funkcji edukacji oraz pedagogiki porównawczej.

Jako stypendysta Fulbrighta pełnił rolę profesora wizytującego w Curry School of Education na Uniwersytecie Virginia w Charlottesville. W trakcie swojej kariery naukowej wygłaszał wiele wykładów w renomowanych instytucjach, w tym na Uniwersytecie Sztokholmskim, Uniwersytecie w Sydney oraz College of William and Mary.

Jest także promotorem 22 obronionych prac doktorskich, a pięciu z jego doktorantów uzyskało stopień doktora habilitowanego. Jego działalność na rzecz edukacji została uhonorowana w 2019 roku, gdy Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej przyznał mu Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w pracy naukowo-badawczej oraz dydaktycznej.

Pełnione funkcje i członkostwo w organizacjach

W latach 2008-2012 oraz 2012-2016 Zbyszko Melosik pełnił stanowisko dziekana Wydziału Studiów Edukacyjnych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Następnie, w okresie 2016-2019, objął funkcję przewodniczącego Komisji Rektorskiej tego samego uniwersytetu, zajmując się sprawami związanymi ze strategią i zarządzaniem uczelnią. Od 2019 roku zajmuje ważne stanowisko Prorektora, odpowiadając za kierowanie Szkołą Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Dr Melosik jest również kierownikiem Zakładu Socjologii Edukacji na Wydziale Studiów Edukacyjnych tegoż uniwersytetu, a także aktywnym członkiem Prezydium Komitetu Rozwoju Edukacji Narodowej w Wydziale I Nauk Humanistycznych i Społecznych Polskiej Akademii Nauk. W przeszłości pełnił funkcję Zastępcy Przewodniczącego Prezydium Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN oraz był członkiem Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów w latach 2017–2019, reprezentując Sekcję I – Nauk Humanistycznych i Społecznych.

Jego doświadczenie obejmuje również związki z Wydziałem Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, gdzie pełnił rolę kierownika Katedry Nauk o Zdrowiu. Dodatkowo, Zbyszko Melosik zajmuje się funkcją prezesa Polskiego Towarzystwa Pedagogiki Porównawczej.

Wybrane publikacje

Autorskie

W kontekście literackim Zbyszko Melosik jest autorem wielu znaczących publikacji, które badają różnorodne aspekty socjologii, edukacji i kultury. Poniżej przedstawione są jego kluczowe dzieła:

• Samochód. Tożsamość, wolność i przestrzeń. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 2020, ISBN 978-83-232-3803-4,
• Pasja i tożsamość naukowca. O władzy i wolności umysłu. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 2019, ISBN 978-83-232-3589-7,
• Piłka nożna. Tożsamość, kultura i władza, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 2016, ISBN 978-83-232-3158-5,
• Systemy kształcenia i doskonalenie kadr kierowniczej w krajach Unii Europejskiej i Stanach Zjednoczonych, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2014, ISBN 978-83-64-915-41-3,
• Kultura popularna i tożsamość młodzieży. W niewoli władzy i wolności, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2013, ISBN 978-83-7850-562-4,
• Tożsamość, ciało i władza w kulturze instant, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2010, ISBN 978-83-7587-250-7,
• Teoria i praktyka edukacji wielokulturowej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2007, ISBN 978-83-7308-706-4,
• Kryzys męskości w kulturze współczesnej, Poznań 2002 (wyd. II, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2006, ISBN 978-83-7308-705-7),
• Uniwersytet i społeczeństwo: dyskursy wolności, wiedzy i władzy, Wydawnictwo Wolumin, Poznań 2002, ISBN 83-88536-45-1 (wyd. II poprawione: Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2009, ISBN 978-83-7587-210-1),
• Tożsamość, ciało i władza. Teksty kulturowe jako (kon)teksty pedagogiczne, Wydawnictwo Edytor, Poznań–Toruń 1996, ISBN 83-901412-9-9,
• Postmodernistyczne kontrowersje wokół edukacji, Wydawnictwo Edytor, Poznań-Toruń 1995, ISBN 83-901412-5-6,
• Współczesne amerykańskie spory edukacyjne: (między socjologią edukacji a pedagogiką postmodernistyczną), Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1994.

Współautorskie

Melosik współpracował także z innymi badaczami, co zaowocowało wieloma refleksjami na temat kultury i edukacji:

• Tomasz Szkudlarek, Zbyszko Melosik, Kultura, tożsamość i edukacja. Migotanie znaczeń, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 1998, ISBN 978-83-7587-326-9.

Pod redakcją

W swoich pracach Zbyszko Melosik pełnił rolę redaktora naukowego dla wielu ważnych publikacji:

• Tożsamość w warunkach zmiany społecznej, red. nauk. Zbyszko Melosik, Mirosław J. Szymański, Wydawnictwa Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa 2016, ISBN 978-83-64953-43-9,
• Tożsamość w społeczeństwie współczesnym: pop-kulturowe (re)interpretacje, red. nauk. Agnieszka Gromkowska-Melosik, Zbyszko Melosik, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2012, ISBN 978-83-7587-954-4,
• Kultura popularna: konteksty teoretyczne i społeczno-kulturowe, red. nauk. Agnieszka Gromkowska-Melosik, Zbyszko Melosik, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2010, ISBN 978-83-7587-434-1,
• O racjonalności w nauce i życiu społecznym, red. nauk. Zbigniew Drozdowicz, Zbyszko Melosik, Sławomir Sztajer, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 2009,
• Młodzież wobec (nie)gościnnej przyszłości, red. nauk. Roman Leppert, Zbyszko Melosik, Bożena Wojtasik, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław 2005, ISBN 83-89518-30-9,
• Młodzież, styl życia i zdrowie. Konteksty i kontrowersje, Wydawnictwo Wolumin, Poznań 2001, ISBN 83-88536-15-X,
• Ciało i zdrowie w społeczeństwie konsumpcji, Wydawnictwo Edytor, Poznań–Toruń 1999, ISBN 83-87284-07-6,
• Wychowanie obywatelskie: studium teoretyczne, porównawcze i empiryczne, red. Zbyszko Melosik, Kazimierz Przyszczypkowski, Wydawnictwo Edytor, Poznań-Toruń 1998, ISBN 83-87284-03-3.

---

Oceń: Zbyszko Melosik

---