Park Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

---

Historia

Park Karola Marcinkowskiego, usytuowany w Poznaniu, to miejsce o bogatej historii, które powstało w latach 1905–1906. Starsza część tego terenu była zaaranżowana na miejscu po zlikwidowanych fortyfikacjach Twierdzy Poznań. Park stanowił południowe zwieńczenie Dzielnicy Cesarskiej i początkowo zajmował nieco ponad 3 hektary. Pierwotnie nosił nazwę Parku Schillera, a w jego obrębie powstał nowy staw, który zarybiono, co przyciągało wiele osób.

W większości po jego brzegach posadzono grupy wierzb płaczących oraz srebrnobarwnych, co nadawało miejscu niepowtarzalny charakter. W parku zainstalowano także wodotrysk, którego konstrukcję zleciła firma Bracia Körting. Co ważne, dla dzieci dostępny był plac zabaw, usytuowany od strony ul. Towarowej.

Po zakończeniu II wojny światowej park został dwukrotnie poszerzony. W latach 1946–1948 do jego granic dołączono tereny zlikwidowanego cmentarza ewangelickiego św. Krzyża, natomiast w latach 1957–1958 – tereny zlikwidowanego cmentarza katolickiego św. Marcina, który zawierał również kwaterę greckokatolicką z 1857 roku. Co ciekawe, na tym cmentarzu w latach 1911–1923 spoczywał Karol Marcinkowski, patron tego terenu.

W dniu 28 marca 2011 roku, północna część parku, obejmująca obszar w trójkącie ulic Składowej i Towarowej oraz alei Niepodległości, została wydzielona jako Park Romana Maciejewskiego, co podkreśla znaczenie tej lokalizacji dla mieszkańców i turystów.

Fontanny

W samym sercu parku znajduje się niewielki staw, który powstał w trakcie jego budowy. To tutaj można dostrzec piękną fontannę, która stanowi centralny punkt całej kompozycji. Dodatkowo, na północnej części parku, obecnie w obrębie Parku Romana Maciejewskiego, zlokalizowany jest zabytkowy basen fontannowy z 1913 roku. W jego centralnej części znajdowała się niegdyś figura wojownika brandenburskiego, ozdobionego XVII-wieczną zbroją oraz sztandarem w ręku. Autorem tej niezwykłej rzeźby był Reinhold Felderhoff.

Fontanna została poddana rewitalizacji w maju 2012 roku i obecnie jest integralnym elementem Forum Academicum. Jej strumień wody unosi się na wysokość dwóch metrów, oferując wspaniały widok dla odwiedzających park.

Pomniki i pozostałości forteczne

W latach przed 1918 w przestrzeni parku znajdowało się popiersie Friedricha Schillera, które zostało stworzone przez Paula Strassbergera-Reinikkendorfa. Był to egzemplarz dzieła Johanna Heinricha Danneckera, przechowywanego w bibliotece weimarskiej. Obecnie, w otoczeniu stawu, stoi popiersie Juliusza Słowackiego, spopularyzowane przez Władysława Marcinkowskiego i datowane na 1923 rok, wykonane z białego marmuru. Ciekawostką jest, że przetrwało ono trudny okres okupacji hitlerowskiej, gdyż zostało zakopane przez robotników zatrudnionych w miejskich ogrodach. Rzeźba została umieszczona jako hołd dla poety, który odwiedzał Poznań w 1848 roku i mieszkał przy ul. Piekary.

W alei Niepodległości znajduje się natomiast modernistyczna rzeźba Paw, autorstwa Anny Krzymańskiej, która również wzbogaca architekturę parku. Warto wspomnieć, że park zdobiła kiedyś również rzeźba Pożegnanie Marii, stworzona przez Stanisława Jagmina, która była inspirowana twórczością Antoniego Malczewskiego, znanego autora powieści poetyckiej pt. Maria.

Jednym z bardziej interesujących elementów historycznych parku jest Bastion Colomb, który stanowi pozostałość dawnej twierdzy. Był on kiedyś blokhauzem przeciwskarpy bastionu IV, a do 1998 roku znajdował się całkowicie pod ziemią. Po jego odkopaniu i osuszeniu dolnej kondygnacji, która była zalana, obiekt udostępniono do użytkowania komercyjnego i obecnie mieszczą się w nim usługi Pub Fort Colomb. Ten bastion jest jedyną pozostałością lewobrzeżnego ciągu umocnień, co czyni go wyjątkowym w tej okolicy.

Ponadto, w kręgu przystanku autobusowego, wzdłuż alei Niepodległości, zachowały się mury oporowe prawego placu broni, a także przekop w stoku bojowym przeznaczony dla bocznicy kolejowej. Bocznica ta była w użytku od lat 60. XIX wieku i łączyła dworzec Główny z magazynami artyleryjskimi w obrębie twierdzy.

Planowane jest również posadowienie Pomnika Wypędzonych Wielkopolan w rejonie ulicy Towarowej. Obecnie znajduje się tam niewielka stela.

Przyroda

W parku Karola Marcinkowskiego można dostrzec unikalną grupę wierzb, które charakteryzują się obwodem niemal trzech metrów. To wyjątkowy przykład flory, który na pewno zwróci uwagę każdego odwiedzającego. W latach 50. XX wieku, teren parku był domem dla pary grubodziobów, co wskazuje na bogatą różnorodność ptaków zamieszkujących ten obszar.

W przededniu II wojny światowej, w tym malowniczym miejscu gniazdowało aż 24 gatunki ptaków, jednak z biegiem czasu, w latach 50., ich liczba spadła do zaledwie 14. Tak poważne straty spowodowane zniszczeniami wojennymi miały wpływ zarówno na florę, jak i faunę parku.

Dzisiaj, flora parku jest bogata w różnorodne gatunki drzew, w tym platanów klonolistnych, klonów, kasztanowców białych oraz dębów, w tym dębów szypułkowych. Ponadto, w parku można spotkać wiązy, topole kanadyjskie, wierzby oraz jesiony wyniosłe. Występują tutaj także rzadsze gatunki, takie jak bożodrzewie gruczołkowate i orzechy tureckie.

Warto również zaznaczyć, że po raz pierwszy w Poznaniu, w 2015 roku, nasadzono świdośliwę Lamarcka, co jest kolejnym dowodem na ciągły rozwój i pielęgnację flory tego parku.

Otoczenie

Wokół Parku Karola Marcinkowskiego w Poznaniu zlokalizowane są liczne, istotne dla miasta budowle, które wzbogacają jego architektoniczne dziedzictwo. Wśród nich znajduje się Izba Rzemieślnicza, która pełni ważną rolę w promowaniu rzemiosła oraz lokalnych tradycji. Kolejną ważną instytucją jest Collegium Novum UAM, siedziba Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, która również odgrywa kluczową rolę w edukacji młodych pokoleń.

Nie sposób zapomnieć również o Dyrekcji Kolei, która jest symbolicznie związana z historią transportu w regionie. Gdy mowa o tematyce edukacyjnej, warto wspomnieć o Uniwersytecie Ekonomicznym, odgrywającym znaczącą rolę w kształceniu przyszłych liderów biznesu.

Miejscem, które również współtworzy architektoniczny pejzaż wokół parku, jest biurowiec Delta, który stanowi nowoczesny akcent wśród historycznej zabudowy. Bliżej transportu publicznego usytuowany jest dworzec PKS, który zapewnia komunikację miejską oraz między miastową.

Park Karola Marcinkowskiego jest także częścią większego ciągu parków, które ciągną się na południe. W tym kontekście, Park Izabeli i Jarogniewa Drwęskich jest naturalną kontynuacją tego zielonego terenu, który sprzyja wypoczynkowi oraz rekreacji. Z kolei, na północy, znajduje się Park Romana Maciejewskiego, który dodatkowo wzbogaca możliwości spędzenia czasu na łonie natury w Poznaniu.

---

Oceń: Park Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

---