Zygmunt Wiza, często zapisywany jako Wize, to postać, która zasługuje na szczególną uwagę w historiografii związanej z Polską.
Urodził się 24 czerwca 1886 roku w Poznaniu, a swoje życie zakończył 5 stycznia 1937 roku, również w tym samym mieście.
Był żołnierzem armii niemieckiej, jednak jego najważniejszym osiągnięciem była rola w Powstaniu Wielkopolskim, gdzie walczył o wolność regionu. Po zakończeniu działań powstańczych, przyjął obowiązki w Wojska Polskiego, które były częścią II Rzeczypospolitej.
W uznaniu jego męstwa i oddania, został odznaczony Orderem Virtuti Militari, co podkreśla jego niezwykłe osiągnięcia w służbie wojskowej.
Życiorys
Zygmunt Wiza urodził się w rodzinie Michała i Antoniny Godcieków. Jego edukacja rozpoczęła się od szkoły handlowej w Poznaniu, gdzie zdobył wykształcenie, które później przydało mu się w życiu zawodowym. Po mobilizacji do armii niemieckiej brał udział w I wojnie światowej, służąc w 5 pułku artylerii polowej. Niestety, w trakcie działań wojennych odniósł rany, które wymagały leczenia. Po powrocie do zdrowia, pełnił rolę instruktora, a następnie przekazał swoje umiejętności, służąc w żandarmerii krajowej z siedzibą w Gostyniu.
W listopadzie 1918, Wiza dołączył do Rady Jedenastu, która prowadziła Polską Organizację Wojskową Zaboru Pruskiego. Później był również członkiem Wydziału Wykonawczego Rady Robotniczo-Żołnierskiej. W styczniu 1919 roku został awansowany na dowódcę Żandarmerii Krajowej w byłej Dzielnicy Pruskiej. Jego poświęcenie i zaangażowanie w przygotowania do powstania oraz postawa w grudniu 1918 i styczniu 1919 przyniosły mu odznaczenie Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.
Dnia 13 października 1919 roku, ówczesny minister Dzielnicy Pruskiej, Władysław Seyda, mianował go rotmistrzem w Żandarmerii Krajowej, co stanowiło kolejny krok w jego karierze wojskowej. W lipcu 1920 roku, po intensywnej służbie, Wiza został przeniesiony do rezerwy, co oznaczało nowy rozdział w jego życiu. W 1922 roku miał przydział w rezerwie do 3 dywizjonu żandarmerii.
Na początku 1924 roku, 8 stycznia, uzyskał zatwierdzenie w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku oraz 2195. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty. W tym czasie był przydzielony do 29 pułku piechoty w Kaliszu. W roku 1934, jako porucznik rezerwy piechoty, figurował w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień w Poznaniu. Dodatkowo, posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VII.
Po zakończeniu służby wojskowej, Zygmunt Wiza znalazł zatrudnienie jako kupiec w branży tekstylnej. Jego życiorys zakończył się w Poznaniu, gdzie zmarł.
Ordery i odznaczenia
Zygmunt Wiza został uhonorowany następującymi odznaczeniami:
- krzyż srebrny Orderu Virtuti Militari,
- krzyż Walecznych (dwukrotnie).
Przypisy
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934, s. 18, 976.
- Rocznik Oficerski 1924, s. 195, 446.
- Rocznik Oficerski 1923, s. 211, 506.
- Spis oficerów rezerwy 1922, s. 321, tu podano, że porucznik Zygmunt Wiza urodził się 24.04.1886 r.
- Nominacje. „Tygodnik Urzędowy”. 58, s. 2, 28.10.1919 r. Poznań: Komisariat Naczelnej Rady Ludowej.
- a b c d e f Polak (red.) 1991, s. 158.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Włodzimierz Chojnacki | Józef Rudzki (żołnierz) | Czesław Smoczyński | Mirosław Szyłkowski | Józef Ratajczak (major) | Marian Pokładecki | Wandolin Wolny | Marian Zieliński (generał) | Antoni Wysocki (żołnierz) | Antoni Szymański (generał) | Kazimierz Bernaczyk-Słoński | Józef Gołębiewski | Marian Senger | Stanisław Dutkiewicz | Jerzy Rychłowski | Bronisław Kirchner | Henryk Kosicki | Teofil Skrzypczak | Adam Hedinger | Bogdan SuchowiakOceń: Zygmunt Wiza