Antoni Feliks Choiński, urodzony w 1839 roku w Poznaniu, to postać, która na stałe wpisała się w historię tego miasta. Jego życie zakończyło się w 1919 roku również w Poznaniu.
Był on zasłużonym księdzem i proboszczem, który pełnił swoją posługę w parafii farnej w Bydgoszczy w latach 1872-1887, odgrywając istotną rolę w lokalnej społeczności.
Życiorys
Antoni Choiński urodził się 13 października 1839 roku w Poznaniu. Był dzieckiem Franciszka, który pełnił funkcję egzekutora sądowego, oraz Franciszki z Raczyńskich. Swoje edukacyjne początki rozpoczął w Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu, gdzie w 1857 roku z sukcesem zdał egzamin dojrzałości.
Po ukończeniu gimnazjum, zdecydował się wstąpić do seminarium duchownego w Poznaniu. Po zakończeniu studiów teologicznych w 1861 roku nie mógł jednak przyjąć święceń kapłańskich, z uwagi na zbyt młody wiek. W związku z tym, wysłano go do Münster, gdzie udało mu się zdobyć dyplom licencjata teologii w 1863 roku.
Po otrzymaniu święceń kapłańskich w tym samym roku, rozpoczął pracę duszpasterską jako wikariusz w Wągrowcu, a następnie w Łęgowie Tarnowskim w latach 1864-1868. Jako proboszcz zadebiutował w Owińskach koło Rogoźna w 1868 roku, by w 1871 roku przenieść się do Bydgoszczy, gdzie objął stanowisko proboszcza parafii farnej św. Marcina i Mikołaja. Dodatkowo, był też rektorem kościoła garnizonowego, kapelanem wojskowym oraz nauczycielem religii w miejscowym gimnazjum.
Wkrótce zaczęto podnosić przeciw niemu zarzuty dotyczące zaniedbywania spraw majątkowych parafii oraz dystansowania się od ludzi o innych wyznaniach i mniej wykształconych. Próby jego usunięcia z parafii zostały ostatecznie zakończone stwierdzeniem przez sąd kościelny II instancji, że zarzuty były bezpodstawne. Choiński pełnił funkcję proboszcza do 1886 roku, kiedy to, z powodu złych doświadczeń oraz pogarszającego się stanu zdrowia, postanowił zrezygnować i przejść na emeryturę.
W celu poprawy swojego zdrowia udał się do Nicei, gdzie spędził kilka następnych lat na kuracji do 1892 roku. Należał również do Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk od 1860 roku, w 1870 roku dołączył do Komisji Ortograficznej tego Towarzystwa. W 1870 roku opublikował broszurę pt. 'Słowo o języku polskim przy sposobności wieca językowego’. Był również aktywny w Towarzystwie Czytelni Ludowych, prowadząc bibliotekę w Bydgoszczy.
Interesował się tematami związanymi z kościołem oraz sprawami narodowymi w Prusach. Wydał w Paryżu, w języku francuskim, broszurę na temat działalności ustawodawczej parlamentu Rzeszy z lat 1887-1890. Po powrocie z Francji zamieszkał we Wrocławiu, gdzie żył od 1892 do 1902 roku, a później przeniósł się do Drezna. Tam pisał do Dziennika Poznańskiego, często pod pseudonimem. Zajmował się również problemami upadku Polski, które opisał w szerokiej rozprawie pt. „Błędna i zgubna polityka Polski od Kazimierza Wielkiego do dziś dnia” z 1913 roku, a także wydał niemiecką odezwę z podtytułem: „W sprawie wskrzeszenia Polski”.
W lipcu 1914 roku powrócił do Poznania, a mimo złego stanu zdrowia, nie przestawał angażować się w działalność publicystyczną. Zajmował się kwestiami edukacji młodzieży, języka rosyjskiego w warszawskich szkołach oraz swobodą wyrażania się w języku. Zmarł 11 lipca 1919 roku w Poznaniu i został pochowany na cmentarzu parafii farnej.
Pozostali ludzie w kategorii "Duchowieństwo i religia":
Wojciech Prus | Paweł Wygralak | Tadeusz Etter | Jacek Bolewski | Marian Walorek | Tomasz Bederman | Czesław Majorek (duchowny) | Stanisław Fabisz | Franciszek Bażyński | Johanna Bade | Juliusz Paetz | Anna Skrzydlewska | Józef Mariański-Bayerlein | Zdzisław Bernat | Czesław Golak | Tomasz Dostatni | Mariusz Werner | Szlomo Zalman Lipszyc | Florentyn Piwosz | Robert WawrzenieckiOceń: Antoni Choiński