Stanisław Niewczyk, urodzony w 1890 roku, a zmarły w 1969 roku, to postać, która na trwałe zapisała się w historii polskiej sztuki lutniczej.
Był on nie tylko utalentowanym artystą, ale także współzałożycielem Stowarzyszenia Polskich Artystów Lutników, co stanowi jego znaczący wkład w rozwój lutnictwa w Polsce.
Życiorys
Warto zaznaczyć, że szczegółowe informacje można znaleźć w osobnym artykule: Pracownia Lutnicza Niewczyk & Synowie.
Stanisław Niewczyk przyszedł na świat 27 sierpnia 1890 roku w Poznaniu. Był potomkiem Franciszka Niewczyka, który w 1885 roku otworzył swój zakład lutniczy w tymże mieście. W 1907 roku otworzył także w Lwowie, przy ul. Gródeckiej, Pierwszą Krajową Fabrykę Instrumentów Muzycznych.
Po zdaniu egzaminu czeladniczego we Lwowie, Stanisław Niewczyk związał się z firmą swojego ojca, w której pracował aż do 1922 roku. W tym roku podjął decyzję o przeprowadzce do Bydgoszczy, a w 1925 roku uzyskał tytuł mistrza w Poznaniu.
W latach 1922-1935 pełnił funkcję szefa filii fabryki w Bydgoszczy, prowadząc zakład przy ul. Gdańskiej 46. W 1935 roku przeniósł swoją działalność z powrotem do Poznania, gdzie pozostawał aż do 1938 roku, kiedy to na stałe osiedlił się w tym mieście.
W trakcie II wojny światowej został aresztowany przez poznańskie gestapo, gdzie spędził siedem tygodni z powodu swojej działalności konspiracyjnej. Zyskał miano jednego z najwybitniejszych polskich lutników. W jego warsztacie powstawały zarówno instrumenty dęte blaszane, drewniane, jak i serbskie instrumenty szarpane. Jego oferta obejmowała także gitary, mandoliny oraz bałałajki, a szczególną uwagę przykuwały instrumenty smyczkowe, zwłaszcza skrzypce.
Stanisław Niewczyk zajmował się również naprawą i korekcją instrumentów muzycznych oraz strojeniem fortepianów. W 1929 roku zdobył srebrny medal na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu, a w latach 1949 i 1950 otrzymał złote medale na Międzynarodowych Targach Poznańskich.
W 1949 roku w Muzeum Narodowym w Poznaniu wystawił skrzypce z 1928 roku, a na wystawie „Skrzypce w Polsce” w 1952 roku zaprezentował dwa egzemplarze skrzypiec z 1933 oraz 1952 roku.
Oprócz działalności zawodowej, Niewczyk był również aktywny społecznie. Pełnił rolę Starszego Cechu w Poznaniu oraz przewodniczącego Komisji Egzaminacyjnej dla mistrzów. W 1954 roku był jednym z inicjatorów utworzenia Stowarzyszenia Polskich Artystów Lutników.
Stanisław Niewczyk był także nauczycielem wielu lutników, a w jego bydgoskiej pracowni kształciło się około 12 czeladników. Swoimi umiejętnościami wykształcił również swoich synów, Jana Mariana (ur. 1924) i Stefana (ur. 1925), jak również wnuka Benedykt, syna Stefana.
Zmarł 26 lipca 1969 roku w Poznaniu, a jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Górczyńskim (kwatera IIP-26-34).
Przypisy
- Stanisław Niewczyk – miejsce pochówku [dostęp 04.07.2020 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Stanisław Dąbrowski (muzyk) | Janusz Musielak | Grażyna Maria Grabowska | Katarzyna Kwiatkowska (pisarka) | Mieczysław Mierzejewski | Mariusz Rybicki (muzyk) | Zygmunt Latoszewski | Arkady Fiedler | Piotr Wojciechowski | Piotr Kuźniak | Tadeusz Wolniewicz | Michał Kielak | Piotr Schulz | Justyna Matysiak | Tomasz Runke | Stanisław Płonka-Fiszer | Grzegorz Nowak (dyrygent) | Maciej Odoliński | Lena Piękniewska | Lidia ZielińskaOceń: Stanisław Niewczyk