Zenon Jankowski, urodzony 22 listopada 1937 roku w Poznaniu, to postać o wyjątkowym dorobku w historii Polski.
Był pułkownikiem dyplomowanym i pilotem Wojska Polskiego, a także kosmonautą dublerem Mirosława Hermaszewskiego.
Życiorys
Zenon Jankowski to postać, która z dumą reprezentuje historię polskiego lotnictwa oraz programów kosmicznych. Ukończył Liceum Ogólnokształcące im. Marcina Kasprzaka w Poznaniu. W 1956 roku związał swoje życie z lotnictwem, wstępując do Oficerskiej Szkoły Lotniczej w Radomiu, gdzie doświadczył również kształcenia w Dęblinie.
W dniu 13 marca 1960 roku, po zakończeniu szkolenia, otrzymał swój pierwszy stopień oficerski. Zdobył również kwalifikacje pilota-instruktora i przez dwa lata po ukończeniu szkoły, uczył podchorążych sztuki pilotażu na bojowych samolotach odrzutowych. W późniejszych latach służył w jednostkach lotnictwa myśliwsko-szturmowego, a od 1964 roku był członkiem PZPR.
W 1966 roku, po objęciu nowych wyzwań, został skierowany do Akademii Sztabu Generalnego, którą ukończył w 1969 roku. Po ukończeniu tej prestiżowej instytucji, pełnił szereg znaczących obowiązków, takich jak: dowódca klucza lotnictwa myśliwsko-szturmowego, szef strzelania eskadry, dowódca eskadry oraz nawigator pułku.
Wiosną 1975 roku objął stanowisko zastępcy dowódcy jednostki lotniczej, a ten sam rok przyniósł mu awans na stopień podpułkownika. Dnia 27 listopada 1976 roku, w drodze eliminacji, został wybrany, obok Mirosława Hermaszewskiego, jako kandydat do lotu w kosmos jako pierwszy Polak w ramach programu Interkosmos.
Trening kosmonauty rozpoczynał 4 grudnia 1976 roku w Centrum Wyszkolenia Kosmonautów im. J. Gagarina. Od lipca 1977 roku, w charakterze kosmonauty-badacza, przeszedł intensywne szkolenie w załodze pod dowództwem Walerija Kubasowa. Niestety, decyzja o przekształceniu tej załogi w rezerwową zapadła tuż przed planowanym startem.
W trakcie misji Sojuza 30, która miała miejsce od 27 czerwca do 5 lipca 1978 roku, pełnił rolę konsultanta kierownika lotu. Po zakończeniu tej misji, powrócił do służby wojskowej, którą zakończył w stopniu pułkownika. Obecnie przechodzi na emeryturę, pozostawiając za sobą bogaty dorobek w dziedzinie lotnictwa i astronautyki.
Odznaczenia
Zenon Jankowski otrzymał szereg prestiżowych odznaczeń, które odzwierciedlają jego zasługi w służbie wojskowej oraz działalność na rzecz obronności kraju. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich:
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski – 1978,
- Złoty Krzyż Zasługi,
- Złoty, Srebrny i Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju”,
- Złoty, Srebrny i Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”,
- Tytuł Honorowy i Odznaka Zasłużony Pilot Wojskowy PRL – 1978,
- Odznaka Pilota,
- Odznaka Skoczka Spadochronowego,
- Złote Odznaczenie im. Janka Krasickiego – 1978,
- Medal jubileuszowy „60 lat Sił Zbrojnych ZSRR” (ZSRR).
Filmy dokumentalne
Wśród polskich filmów dokumentalnych na szczególną uwagę zasługuje tytuł „Wita was Polska”. Połączenie przemyślanej narracji z wizją reżyserską, jaką zaprezentował Bohdan Świątkiewicz, sprawia, że film ten jest niezwykle interesującym dziełem. Produkcja powstała w 1978 roku, a jej czas trwania wynosi 41 minut.
Przypisy
- filmpolski.pl: WITA WAS POLSKA
- Kalendarium ważniejszych wydarzeń po 1945 r.. [w:] Strona III LO w Poznaniu [on-line].
- a b c Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 329. ISBN 83-223-2073-6.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Henryk Majewicz | Juliusz Tym | Włodzimierz Sąsiadek | Jerzy Mieloch | Ignacy Roman Wiśniewski | Józef Mańczak | Lothar von Arnauld de la Perière | Zbisława Krajna | Edmund Krause (powstaniec) | Jerzy Cegielski | Kazimierz Sporny (pilot) | Leszek Szreder | Alojzy Nowak (wojskowy) | Tadeusz Karlewicz | Kazimierz Człapka | Józef Starkowski | Kryspian Hille | Witold Pic | Janusz Adamczak | Ignacy TadeuszczakOceń: Zenon Jankowski