Szkoła przy ul. Jarochowskiego 1 w Poznaniu


Szkoła znajdująca się pod adresem ul. Jarochowskiego 1 w Poznaniu, znana jako Szkoła Podstawowa nr 33, Młodzieżowy Dom Kultury nr 3 oraz Przedszkole nr 136, jest istotnym miejscem o długiej historii. Warto dodać, że wcześniej funkcjonowała tutaj żeńska XIII Volksschule.

Tego rodzaju zespół zabudowań szkolnych jest usytuowany w poznańskiej dzielnicy Łazarz, co dodaje mu wyjątkowego charakteru.

W 1984 roku, 20 października, obiekt ten został wpisany do rejestru zabytków pod numerem 258, co podkreśla jego ważność w kontekście历史ym kulturalnym i społecznym miasta.

Charakterystyka

Na zespół szkolny przy ul. Jarochowskiego składają się różnorodne budynki, historycznie bardzo cenne i projektowane z niezwykłą starannością. W skład tego złożonego obiektu wchodzą:

  • pawilon A, który obecnie nosi nazwę C,
  • pawilon B1 oraz B2, które nazywają się P i MDK,
  • pawilon C, funkcjonujący obecnie jako Z, z lat 1907-1908, zaprojektowany przez Fritza Teubnera,
  • pawilon D, aktualnie A, z 1914 roku, którego twórcami byli Hermann Herrenberger oraz Adolf Stahl.

Fritz Teubner odpowiadał za całą koncepcję tego niezwykłego zespołu. Warto zaznaczyć, że była to pierwsza szkoła zrealizowana w Poznaniu w systemie pawilonowym, która została ulokowana na obrzeżach kwartału ulic, a wewnątrz powstał obszerny dziedziniec, otoczony bujną zielenią.

Główne wejście mieści się pomiędzy pawilonami B1 i B2. Niestety, z pierwotnego projektu nigdy nie zrealizowano sali gimnastycznej oraz dwóch dodatkowych pawilonów klasowych. Ostatecznie sala gimnastyczna, dzisiejszy pawilon B, została zbudowana na PeWuKę w 1929 roku i funkcjonowała jako Pawilon Ceramiki Budowlanej, według projektu Stanisława Mieczkowskiego.

W okresie okupacji hitlerowskiej szkoła została przemieniona w szpital wojskowy. W 1945 roku, przed wejściem armii radzieckiej, całe wyposażenie szpitalne zostało przewiezione do Willi Flora. 12 lutego 1945, podczas intensywnych walk o Cytadelę, otwarto tu pierwszą po wojnie szkołę powszechną w Poznaniu, przyjmując około 400 dzieci. Organizacją tej placówki zajął się Józef Nawrocki, który był również jej pierwszym kierownikiem. Uroczystość otwarcia miała doniosły charakter, z udziałem przedstawicieli administracji rządowej oraz wojska radzieckiego.

W związku z potrzebami Armii Czerwonej, 19 kwietnia 1945 szkoła na nowo stała się szpitalem polowym. W pobliskim Parku Kasprowicza utworzono nawet lądowisko dla samolotów sanitarnych, a sala gimnastyczna funkcjonowała jako kostnica. W tym czasie nauka kontynuowana była w szkole przy ul. Berwińskiego.

Architektonicznie zespół charakteryzuje się starannie przemyślaną kompozycją osiową, wykonaną z wykorzystaniem białej oraz czerwonej cegły licowej, a także betonowych gzymsów wieńczących. Budynki zostały urozmaicone, wykończone wysokimi dachami, co nadaje im elegancji. Interesująco zaprojektowane klatki schodowe stanowią dodatkowy element stylistyczny. Większość budynków nawiązuje do klasycznej architektury, natomiast budynek D (obecnie A) odzwierciedla style baroku południowoniemieckiego.

Na uwagę zasługuje również pomnik usytuowany przy wejściu, który przedstawia dzieci – grzeczne i niegrzeczne. Ponadto przed bramą znajduje się betonowy obelisk z napisem: „W tej szkole w dniu 12 II 1945 r. rozpoczęto naukę, gdy trwały jeszcze walki o wyzwolenie Poznania spod okupacji hitlerowskiej.” Jeden z tych pomników nosi nazwę Szkoła im. Zdobywców Cytadeli Poznańskiej, a pod jego znakami znajdują się herb szkoły oraz wizerunki księgi i płomienia. Dnia 30 października 2008 w centrum dziedzińca zasadzono dąb imieniem Ignacy Jan, ku czci 90. rocznicy powstania wielkopolskiego, nawiązujący do Ignacego Jana Paderewskiego, co było inicjatywą uczniów oraz nauczycieli.

W otoczeniu szkoły można znaleźć szereg istotnych obiektów, takich jak: łazarskie domy urzędnicze, tereny Johow-Gelände, City Park, dawny zespół klasztorny Karmelitanek Bosych, park Kasprowicza, park Wilsona oraz hala Arena.

Przypisy

  1. informacje z tablic in situ
  2. Izabela Cywińska, Pierwsza kartka w szkolnym zeszycie, w: red. Tadeusz Świtała, Trud pierwszych dni. Poznań 1945. Wspomnienia Poznaniaków, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, 1970 r., ss.48-49
  3. Tadeusz Świtała, przedmowa do: red. Tadeusz Świtała, Trud pierwszych dni. Poznań 1945. Wspomnienia Poznaniaków, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, 1970 r., s.27
  4. Wiktoria Hetmańska, W partyjnej kuźni przy ulicy Matejki, w: red. Tadeusz Świtała, Trud pierwszych dni. Poznań 1945. Wspomnienia Poznaniaków, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, 1970 r., s.81

Oceń: Szkoła przy ul. Jarochowskiego 1 w Poznaniu

Średnia ocena:4.7 Liczba ocen:13