Kościół Najświętszej Krwi Pana Jezusa w Poznaniu

---

Historia

Kościół Najświętszej Krwi Pana Jezusa w Poznaniu ma fascynującą historię, sięgającą początków XVIII wieku. Został zbudowany w kamienicy, która należała do rodziny Świdów-Szamotulskich. Według lokalnych legend, w 1399 roku miało tam miejsce profanacja skradzionych hostii przez Żydów. W roku 1620, podczas prac budowlanych, dokonano znaczącego odkrycia – zamurowanego w filarze stołu, na którym rzekomo miało dojść do wspomnianego zbezczeszczenia. Możliwe, że była to mistyfikacja ze strony karmelitów trzewiczkowych, którzy w ten sposób pragnęli pozyskać teren wewnątrz miasta, przeciwko czemu sprzeciwiała się rada miejska, co przyczyniło się do opóźnienia budowy kościoła.

Kolejnym istotnym krokiem w historii tej świątyni było uzyskanie pozwolenia na budowę, które w 1668 roku wydał król Jan Kazimierz. Ostateczna przebudowa obiektu została zakończona w 1704 roku. W ostatnich latach, przy wsparciu funduszy unijnych w ramach projektu „Adaptacja i renowacja zabytkowych obiektów na Trakcie Królewsko-Cesarskim w Poznaniu służących rozwojowi, promocji i upowszechnianiu kultury”, kościół przeszedł znaczącą renowację. Dzięki tym działaniom, jego historia została ożywiona i przywrócona do życia, stając się kolejnym ważnym punktem na mapie kulturowej Poznania.

Budowa

Fasada

Fasada kościoła wyróżnia się barokowym szczytem oraz pięknym portalem wejściowym. Na jej powierzchni można dostrzec ślady gotyckich wnęk okiennych oraz portali, które zostały odsłonięte w trakcie renowacji elewacji w 1977 roku. Zachowane z pierwotnej kamienicy zewnętrzne mury zostały sprytnie wkomponowane w całość, a szczególną uwagę przyciąga figura Najświętszej Marii Panny, pochodząca z kamienicy usytuowanej przy Starym Rynku 100, datowana na około 1500 rok. Centralnym punktem fasady jest majestatyczne okno, a do wnętrza kościoła prowadzą trzy solidne drzwi. Z kolei na ścianie od strony ulicy Kramarskiej umieszczono tablicę poświęconą księdzu Nikodemowi Cieszyńskiemu, znanemu jako kronikarz oraz rektor tego miejsca.

Wnętrze

Kościół górny

Kościół górny charakteryzuje się jedną nawą, w której znajdują się trzy barokowe ołtarze, bogato rzeźbione w ciekawych detalach. Wnętrze utrzymane jest w bogatym stylu z pierwszej połowy XVIII wieku, co nadaje mu wyjątkowego charakteru. Polichromie nawy głównej przedstawiające historię Eucharystii zostały wykonane przez franciszkanina Adama Swacha w 1735 roku. Na południowej ścianie można podziwiać późnogotycką Pietà, wykonaną z polichromowanego drewna, zaś na północnej zdobi ją obraz Opłakiwanie z XVI wieku. Pod chórem stoi rzeźba przedstawiająca ludowego Chrystusa Frasobliwego z XVI wieku, a także sarmackie portrety Apolonii Grocholowskiej (zm. 1759) oraz Agnieszki Kosowskiej (zm. 1772).

W maju 2005 roku, metropolita poznański Stanisław Gądecki podjął decyzję o usunięciu z kościoła zabytkowej tablicy z wczesnego XX wieku, która upamiętniała domniemaną profanację hostii. Na tablicy znajdował się napis:

„Boże, jak za taką krzywdę nagrodzimy? Twoję, gdy ciężką mękę w Poznaniu widzimy. Ty sam Boże jakoś jest zawsze sprawiedliwy, Ty wyniszcz aż do szczętu ten naród złośliwy.”

Decyzja o usunięciu miała miejsce z powodu antyżydowskiej treści. Tablica została przeniesiona do Muzeum Archidiecezjalnego.

Ołtarz główny

Na wierzchołku ołtarza znajduje się kielich z trzema hostiami. W górnej części ołtarza dostrzegamy wizerunek Boga Ojca, który trzyma berło w prawej dłoni oraz kulę ziemską w lewej. Bóg jest otoczony aniołami i aureolą, co podkreśla jego boską naturę. Poniżej wyobrażenia Boga Ojca umieszczono gołębicę – symbol Ducha Świętego. Centralnym elementem ołtarza jest cudowny wizerunek Chrystusa „Vir Dolorum”, częściowo przykryty srebrną blachą, z widoczną krwawiącą raną na prawej stronie ciała. Wizerunek Jezusa zasłania obraz Chrystusa Miłosiernego, a po bokach obrazu znalazły się cztery rzeźby aniołów, które trzymają narzędzia męki Chrystusowej: drabinę, gwoździe, młotek i kij. Za mensą ołtarzową znajduje się drewniane tabernakulum z pierwszej połowy XVIII wieku, a po obu stronach ołtarza stoją dwie rzeźby, z których jedna przedstawia papieża (w tiarze), a druga Świętego Longina (trzymającego włócznię).

Ołtarz Matki Boskiej Bolesnej (południowy)

W centrum ołtarza znajduje się obraz Matki Boskiej Bolesnej, okazującej ciało Jezusa. Obraz ten został zasłonięty innym, przedstawiającym Maryję z Dzieciątkiem Jezus, która wręcza szkaplerz błogosławionemu Szymonowi Stockowi. Na wstędze umieszczony jest napis, który w języku łacińskim informuje, że „Kto umrze z tym szkaplerzem, nie będzie cierpiał ognia wiecznego”.

Ołtarz Świętego Kajetana (północny)

Zasłonięty obraz przedstawia cud rozmnożenia chleba przez Jezusa, natomiast poniżej znajduje się wizerunek Świętego Kajetana, założyciela zakonu teatynów. Górna część ołtarza oddaje wizerunki proroka Eliasza oraz aniołów.

Organy

Organy o rokokowym prospekcie zostały wykonane w latach 1847–1848 przez nieznanego twórcę. Nie ma informacji o ich remontach; jednak w 2010 roku podczas generalnej renowacji świątyni zostały na nowo odmalowane. Prospekt organów zachwyca klasycznym, pięcioosiowym wyglądem, a traktura rejestrów jest mechaniczna. Organy dysponują 10 głosami.

Manuał C-d3	Pedał C-c1
Principal 8′ Fuss Oktave 4′ Viola da Gamba 8 Fuss Dop: Flaut 8 Fuss Dop: RohrFlaut 4 Fuss Quinta 2 2/3 Fuss Mixtur 2(-3?) Fach Mixtur 3 Fach	Subbaĺs 16 Fuss Violon 8 Fuss

Kościół dolny

W podziemiu znajduje się studnia, w której Żydzi rzekomo mieli topić hostie. Studnia ta jest artystycznie ozdobiona oraz wyposażona w żuraw. Przed studnią znajduje się ołtarz z rzeźbami św. Stanisława (z pastorałem), św. Wojciecha (z wiosłem), św. Kazimierza (z mieczem i koroną) oraz św. Stanisława Kostki (z rozłożonymi rękoma). Woda z tej studni ma według wierzeń właściwości lecznicze. W dolnym kościele można także zobaczyć figurę nieznanego świętego Jezuitę oraz artystycznie wykonaną chrzcielnicę z 1849 roku. Sklepienie dolnego kościoła jest bogato zdobione sztukateriami, a cały jego wystrój został gruntownie przebudowany w latach 1912-1920.

---

Oceń: Kościół Najświętszej Krwi Pana Jezusa w Poznaniu

---