Wśród postaci związanych z historią Polski wyróżnia się Zygmunt Moszczeński, urodzony w dniach 20 lub 21 listopada 1893 roku w Poznaniu. Był on nie tylko osobą o ciekawym życiorysie, ale także znakomitym oficerem wojskowym.
W służbie Wojska Polskiego osiągnął stopień podpułkownika kawalerii, co potwierdza jego znaczenie i umiejętności w tej dziedzinie. Zygmunt Moszczeński został również odznaczony Orderem Virtuti Militari, co stanowi najwyższe uznanie za zasługi wojenne w Polsce.
Jego życie zakończyło się 1 września 1974 roku, jednak pozostaje on w pamięci jako jeden z bohaterów narodowych, którzy przyczynili się do obrony kraju.
Życiorys
Zygmunt Moszczeński przyszedł na świat w mającej znaczenie historyczne rodzinie, gdzie jego rodzicami byli Wincenty h. Nałęcz oraz Maria z Żerońskich h. Awdaniec. in. W 1914 roku rozpoczęła się I wojna światowa, w której Moszczeński aktywnie uczestniczył.
Po zakończeniu wielkiego konfliktu i odzyskaniu przez Polskę niepodległości, zdecydował się on na wstąpienie do Wojska Polskiego. W trakcie wojny polsko-bolszewickiej służył w 17 pułku ułanów, gdzie awansował na stanowisko porucznika, obejmując dowództwo 1 plutonu. W końcowych dniach maja 1920 roku powierzono mu także dowództwo pieszego szwadronu.
W latach dwudziestych XX wieku kontynuował służbę w swoim pułku stacjonującym w garnizonie w Lesznie. 3 maja 1922 roku doszło do jego weryfikacji w stopniu rotmistrza, z nadaniem starszeństwa od 1 czerwca 1919 roku oraz z 265. lokatą w korpusie oficerów jazdy, który w 1924 roku nazwano kawalerią. Co więcej, Moszczeński był także twórcą wzoru pierwszej odznaki 17 pułku ułanów.
W 1928 roku został awansowany na majora, uzyskując starszeństwo z dniem 1 stycznia tego roku i 29. lokatę w korpusie oficerów kawalerii. Później, 26 kwietnia tego samego roku, zajął nowe stanowisko dowódcy szwadronu zapasowego 17 pułku ułanów. Następnie, 6 lipca 1929 roku, awansował na kwatermistrza.
W marcu 1932 roku przeniesiono go do 26 pułku Ułanów Wielkopolskich z siedzibą w Baranowiczach, gdzie objął stanowisko zastępcy dowódcy. Jego sylwetka w szeregach armii wykazywała dalszy rozwój, kiedy 27 czerwca 1935 roku został mianowany podpułkownikiem z nadanym starszeństwem desde 1 stycznia 1935 roku oraz z 3. lokatą w korpusie oficerów kawalerii.
Kiedy wybuchła II wojna światowa, pełnił on rolę dowódcy zmobilizowanego dywizjonu przeciwpancernego 10 Brygady Kawalerii, z którem brał udział w heroicznych zmaganiach na froncie, a zwłaszcza w bitwie pod Jordanowem, która miała miejsce od 1 do 3 września 1939 roku. Za swoje zasługi wojenne Moszczeński został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.
Zmarł 1 września 1974 roku. Jego żoną była Maria Beatrycze Solman de Malmoe, a para doczekała się córki Natalii, urodzonej w 1929 roku.
Ordery i odznaczenia
Zygmunt Moszczeński, w trakcie swojej kariery, został uhonorowany wieloma prestiżowymi odznaczeniami. Jego wkład w służbę dla kraju został dostrzegnięty i nagrodzony dzięki następującym wyróżnieniom:
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 12204,
- Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1938),
- Krzyż Walecznych,
- Medal Niepodległości (20 lipca 1932),
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
- Odznaka za Rany i Kontuzje.
Przypisy
- Zygmunt Moszczeński. sejm-wielki.pl. [dostęp 14.08.2015 r.]
- Zygmunt Moszczeński. nekrologi-baza.pl. [dostęp 14.08.2015 r.]
- Antoni Grudziński: Lista żołnierzy odznaczonych. s. 251. [dostęp 14.08.2015 r.]
- Lista nazwisk osób odznaczonych Orderem Virtuti Militari. stankiewicze.com. [dostęp 14.08.2015 r.]
- Rocznik Oficerski 1932, s. 144, 653.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 9 z 28.06.1935 r., s. 69.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 6 z 23.03.1932 r., s. 236.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 11 z 06.07.1929 r., s. 216.
- Rocznik Oficerski 1928, s. 306, 343.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 9 z 26.04.1928 r., s. 175.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 5 z 21.02.1928 r., s. 47.
- Lista starszeństwa 1922, s. 163.
- Rocznik Oficerski 1924, s. 572, 602.
- Rocznik Oficerski 1923, s. 633, 680.
- M.P. z 1938 r. nr 259, poz. 612 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- Łukomski Ł. G., Polak P. B., Suchcitz S. A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1997, s. 469.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Klemens Kołaczkowski | Michał Dzierzgowski | Wiktor Czysz | Maciej Krokos | Wiktor Wielkopolanin-Nowakowski | Ryszard Dembiński (rotmistrz) | Kazimierz Dudek | Franciszek Ludwik Frezer | Halina Cimino | Czesław Michalski (1893–1940) | Ignacy Stachowiak | Józef Śron | Jerzy Cegielski | Edmund Krause (powstaniec) | Zbisława Krajna | Lothar von Arnauld de la Perière | Józef Mańczak | Ignacy Roman Wiśniewski | Jerzy Mieloch | Włodzimierz SąsiadekOceń: Zygmunt Moszczeński