Ulica Piątkowska jest niezwykle interesującym miejscem w Poznaniu, które prowadzi od Winiar w kierunku północnym, aż do Trójpola, przy czym kończy swój bieg na skraju Piątkowa. Ulica ta nie zawsze nosiła obecną nazwę, gdyż w przeszłości była częścią większego kompleksu, który obejmował ulicę Obornicką.
Warto zauważyć, że przed 1918 rokiem, ulica nosiła nazwę Chaussee v.Obornik, w latach 1918–1939 była określana jako Obornicka, a w czasie lat 1939–1945 funkcjonowała pod nazwami Obornikerstrasse oraz Obersalzbergerallee. Od 1945 roku powróciła do znanej nam teraz formy - Obornicka. Na całym odcinku, który zajmuje, w pełni spełnia wymogi uznawane za drogę powiatową.
Historia
Ulica Piątkowska, zlokalizowana w Poznaniu, zaczyna swój bieg przy skrzyżowaniu z ulicą Generała Maczka oraz nasypem Poznańskiego Szybkiego Tramwaju. Jej koniec to z kolei miejsce, gdzie łączy się z ulicą Lechicką, która niegdyś była częścią szosy okrężnej Twierdzy Poznań.
W przeszłości, ta ulica była głównym wylotem z Poznania w kierunku Obornik i Piły, a także istotną trasą komunikacyjną dla Winiar, przed jego przyłączeniem do miasta, które miało miejsce w 1925 roku. Przed 1850 rokiem była to droga o nawierzchni polnej, jednak z biegiem lat została wybrukowana, a po obu stronach obsadzona drzewami. Niestety, w 1926 roku te drzewa uległy przymrozkowi.
W okolicach dzisiejszej stacji benzynowej, na skrzyżowaniu z ul. Szydłowską, istniał do lat 70. XX wieku staw, znany jako Morskie Oko, który zimą wykorzystywano jako lodowisko. W latach 70. XX wieku, w związku z budową Trasy Niestachowskiej, ulica ta została odciążona, co spowodowało przerwanie jej biegu. W tym okresie istniały jednocześnie dwie ulice noszące tę samą nazwę (Obornicka), które jednak nie były ze sobą połączone. Dopiero podczas realizacji Poznańskiego Szybkiego Tramwaju pojawiła się konieczność skorygowania nazwy na Piątkowska, z zachowaniem nazwy Obornicka dla północnej części tej arterii, aż do granic miasta. Wcześniej, odcinek między ul. Trójpole a ul. Lechicką również nosił nazwę Piątkowska.
W pobliżu ul. Obornickiej 38, w1947 roku otwarto pierwszą placówkę pocztową na Winiarach – UPT Poznań 13. Natomiast 26 lutego 1945 roku została ona przeniesiona na ulicę św. Leonarda 1, gdzie funkcjonował urząd III klasy. W latach 60. XX wieku, na rogu z ul. Koronną, otwarto bar kawowy Fusik, obecnie znany jako bar mleczny Santos. W numerze 122 mieszkał ostatni sołtys winiarski, a po przyłączeniu Winiar do Poznania, pełnił rolę Komisarza Zarządu Miejskiego – Antoniego Bajerleina, który miał swoje biuro pod numerem 127.
Na miejscu, gdzie obecnie znajduje się pętla tramwajowa, stał dawniej dom Wojciecha Tritta, powstańca wielkopolskiego oraz zdobywcy Odwachu i członka Straży Ludowej. Niestety, budynek ten został zniszczony w latach 70. XX wieku.
Boisko Sokoła
W okolicy skrzyżowania z ulicą Szydłowską, w miejscu, gdzie obecnie znajduje się market Biedronka, miało miejsce otwarcie boiska w dniu 17 września 1911 roku. Było to boisko winiarskiego koła Sokoła, którego inicjatorem powstania był Andrzej Pokrywka – pasjonat i animator sportu młodzieżowego. W okresie lat dwudziestych XX wieku, po włączeniu Winiar do Poznania, boisko zostało poddane remontowi, co pozwoliło na jego przystosowanie do profesjonalnych rozgrywek w piłkę nożną oraz palanta.
W tym czasie zrealizowano także budowę bieżni oraz strzelnicy, co umożliwiło organizację różnych wydarzeń sportowych. W zimowe dni istnie możliwość urządzenia lodowiska, co czyniło to miejsce żywym i popularnym także w chłodniejszych miesiącach. Latem odbywały się tu pokazy gimnastyczne oraz zawody strzeleckie, które przyciągały wielu miłośników sportu i aktywności fizycznej.
Dzięki inicjatywie Leona Greka, w tym okresie powstała także Sokolnia – miejsce, które stało się centrum spotkań dla rodzin winiarskich oraz przestrzenią dla zabaw tanecznych, co dodatkowo wzbogacało życie społeczne tej społeczności. Co więcej, uczniowie Szkoły Podstawowej nr 17 mieli okazję odbywać tutaj zajęcia z wychowania fizycznego, co podkreśla znaczenie tego obiektu jako miejsca sprzyjającego aktywnemu trybowi życia.
Gospoda
Na rogu ulicy Wyłom, po stronie południowej pod numerem 124, przez wiele lat XX wieku mieściła się gospoda znana jako Rosengarten Alberta Abrahama. Była ona popularnym miejscem spotkań, nie tylko dla mieszkańców Winiar, ale także dla podróżnych przybywających do tego regionu.
W gospodzie goście mogli skorzystać z atrakcjonalnego ogrodu letniego, który sprzyjał relaksowi w przyjemnej atmosferze. Rosengarten szczególnie zasłynęła z doskonałej jakości chleba oraz świeżego mleka, co przyciągało do niej wielu smakoszy. Takie specjały sprawiały, że stała się ulubionym miejscem wśród lokalnej społeczności.
Po zakończeniu działalności gospody, budynek zyskał nową funkcję. Na jego miejscu znalazła się Drogeria Winiarska, a także fryzjer i sklep włókienniczy. Niestety, z czasem obiekt uległ degradacji. W związku z jego złym stanem technicznym, podjęto decyzję o rozbiórce, doprowadzając do zakończenia jego historii na tym miejscu.
Potyczka w 1945
W dniu 4 lutego 1945 roku w domu o numerze 123 miało miejsce dramatyczne wydarzenie – krwawa potyczka między oddziałem radzieckim, wspieranym przez polskich ochotników, a żołnierzami Wehrmachtu. W tym zaciętym starciu z zaledwie 25 członków oddziału radzieckiego tylko dwóch udało się ocalić i pozostać zdolnymi do dalszej walki.
W tym krytycznym momencie, jako wsparcie, przybyli polscy cywile, szóstka osób, którzy zdecydowali się stworzyć drużynę bojową, by pomóc radzieckim żołnierzom. Wśród nich była Helena Mroczyńska, która z wielką determinacją i odwagą wydostała się z okrążenia, przebrnąwszy przez ogień wroga, aby dotrzeć do pozostałych Rosjan i sprowadzić im odsiecz.
Tego dnia wydarzenia te zyskały na znaczeniu, stając się inspiracją dla Zbigniewa Szumowskiego, który napisał na ich podstawie sztukę telewizyjną pt. Dom.
Obiekty
Od północnej części ulicy Piątkowskiej w Poznaniu można zaobserwować wiele interesujących miejsc. Wśród wymienionych obiektów znajdują się:
- pętla MPK „Piątkowska” (linie 11, 14, 322),
- biurowiec Metrolog,
- centrum fitness Niku,
- Trójpole,
- jedna z winiarskich kapliczek słupowych,
- skrzyżowanie z ul. Winiarską (osią dawnych Winiar),
- biurowiec Jet Office,
- biurowiec Futura,
- restauracja McDonald’s,
- Zespół klasztorny Sióstr Pasterek od Opatrzności Bożej w Poznaniu,
- Winiary,
- Zaułek Piątkowski,
- siedziba Aquanetu (pompownia),
- domy studenckie Zbyszko i Jagienka.
Każdy z tych obiektów przyczynia się do unikalnej atmosfery tej części Poznania i stanowi ważny element miejskiego krajobrazu.
Przypisy
- CYRYL - Cyfrowe Repozytorium Lokalne [online], poznan.pl [dostęp 26.04.2024 r.]
- Ewa Burchard, Katarzyna Stelmachowska, Winiary jakie pamiętamy... Dawny Poznań i jego mieszkańcy w fotografiach i wspomnieniach, Wagros, Poznań, 2014, s.29-31, ISBN 978-83-63685-34-8
- Ewa Burchard, Katarzyna Stelmachowska, Winiary jakie pamiętamy... Dawny Poznań i jego mieszkańcy w fotografiach i wspomnieniach, Wagros, Poznań, 2014, s.23-24,34,42, ISBN 978-83-63685-34-8
- Ewa Burchard, Katarzyna Stelmachowska, Winiary jakie pamiętamy... Dawny Poznań i jego mieszkańcy w fotografiach i wspomnieniach, Wagros, Poznań, 2014, s.19-21, ISBN 978-83-63685-34-8
- Zarząd Dróg Miejskich w Poznaniu: Spis dróg publicznych będących w administracji ZDM Poznań (stan na styczeń 2018) w formacie PDF. zdm.poznan.pl. [dostęp 24.06.2018 r.]
- Zarząd Transportu Miejskiego w Poznaniu: Mapa sieci połączeń ZTM Poznań. ztm.poznan.pl, 23.06.2018 r. [dostęp 24.06.2018 r.]
- Zbigniew Zakrzewski, Nazwy osobowe i historyczne ulic Poznania, Wydawnictwo Poznańskie, 1971.
- Tadeusz Świtała, przedmowa do: red. Tadeusz Świtała, Trud pierwszych dni. Poznań 1945. Wspomnienia Poznaniaków, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, 1970, s.20, ISBN 83-232-0322-9
- Zarchiwizowana kopia. [dostęp 10.04.2019 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Murna w Poznaniu | Ulica Woźna w Poznaniu | Ulica Poplińskich w Poznaniu | Ulica Ignacego Paderewskiego w Poznaniu | Ulica Przemysłowa w Poznaniu | Ulica Przepadek w Poznaniu | Ulica Za Bramką w Poznaniu | Wilczak (Poznań) | Ulica Długa w Poznaniu | Grobla (Poznań) | Ulica Mokra w Poznaniu | Ulica Wierzbięcice w Poznaniu | Ulica Ostrów Tumski w Poznaniu | Ulica Graniczna w Poznaniu | Ulica Kazimierza Kantaka w Poznaniu | Ulica Karola Libelta w Poznaniu | Ulica Głogowska w Poznaniu | Ulica Obozowa w Poznaniu | Ulica Lechicka w Poznaniu | Ulica Antoniego Małeckiego w PoznaniuOceń: Ulica Piątkowska w Poznaniu