Ulica Winiarska w Poznaniu

---

Charakterystyka

Ulica Winiarska w Poznaniu ma bogatą historię, która sięga do 1927 roku, kiedy to nosiła nazwę Długiej. W tamtych czasach pełniła funkcję głównej arterii starych Winiar. Ulica Obornicka była natomiast traktowana jako wylotowa droga do Obornik. To właśnie w tym rejonie koncentrowało się życie społeczne mieszkańców, zarówno w czasach wiejskich, jak i później, gdy tereny te stały się częścią dzielnicy miasta.

Przy skrzyżowaniu z ul. św. Stanisława miała swoją siedzibę szkoła nr 17, która została założona w 1854 roku. Początkowo funkcjonowała jako placówka dwujęzyczna, jednak z biegiem lat język polski został usunięty z programu nauczania, co miało swoje konsekwencje w postaci strajku szkolnego w 1906 roku. W okresie międzywojennym szkoła dysponowała trzema budynkami, które były w dość złym stanie, do momentu gruntownego remontu w latach 1931-1932. W 1936 roku odwiedził ją minister Wojciech Świętosławski. Podczas II wojny światowej szkoła została zamknięta. W 1961 roku zaczęła przyjmować zarówno chłopców, jak i dziewczęta, podczas gdy w latach 1929-1961 była przeznaczona wyłącznie dla chłopców. Dziewczęta kontynuowały naukę w nowej szkole na Boninie.

W 1979 roku budynek szkoły został rozebrany, aby ustąpić miejsca budowie Osiedla Winiary. W sąsiedztwie szkoły stał pomnik poległych podczas powstania wielkopolskiego, I wojny światowej oraz wojny polsko-bolszewickiej, który został zburzony przez hitlerowców, ale udało się go odbudować w 2021 roku.

W 1935 roku ulicą Winiarską zaczął kursować tramwaj linii 11, który łączył Bonin ze Starym Rynkiem (do roku 1940), a potem z ulicą Palacza na Górczynie. W 1956 roku zbudowano pętlę pod kościołem św. Stanisława Kostki, a w dniu 8 lutego 1980 roku otwarto nową trasę winiarską, co skutkowało przedłużeniem torowisk do pętli piątkowskiej oraz częściowym zlikwidowaniem starej Winiarskiej, na której osi położono nowe tory.

Obecnie ulica rozpoczyna się od skrzyżowania z ul. Szydłowską, gdzie stoi gmach Instytutu Technologii Drewna, a następnie kieruje się na północ, kończąc na ul. Widnej. Po tej granicy zyskuje charakter traktu pieszego, który prowadzi do jednej posesji, na której wcześniej funkcjonował sklep spożywczy należący do PSS Społem. W kierunku ul. Plebańskiej przekształca się jedynie w chodnik wzdłuż torowisk tramwajowych.

Ulica Winiarska odzyskuje swój charakter na krótkim odcinku przy skrzyżowaniu z ul. św. Leonarda i potem całkowicie zanika, przekształcając się w pieszą ścieżkę wzdłuż torów. Ponownie staje się ulicą na końcowym odcinku, który znajduje się za Alejami Solidarności, gdzie ulokowane są biurowce Futura i Jet Office. Niewiele z oryginalnej zabudowy przetrwało próbę czasu. Do dziś można zobaczyć:

• domy i wille na odcinku Szydłowska – Widna,
• dawny dom katechetyczny oraz pierwsza kaplica winiarska pod numerem 52, dawniej Długa 14 (Winiary nie miały kościoła do 1932 roku i należały do parafii św. Wojciecha, gdzie msze odprawiano w tej kaplicy od 1923); w okresie międzywojennym funkcjonowała tu również ochronka dla dzieci prowadzona przez Siostry Pasterki,
• kościół św. Stanisława Kostki,
• sam spożywczy z 1969 (wyburzony),
• trzy stare lipy, które wyznaczały miejsce dawnego pomnika poległych.

Zabytki

Na terenie ulicy Winiarskiej w Poznaniu znajduje się kilka obiektów zabytkowych, które mają duże znaczenie historyczne. Wpisane do rejestru zabytków są:

• willa – nr 32, datowana na lata 30. XX wieku,
• willa – nr 34, datowana na lata 30. XX wieku,
• dom – nr 38, datowany na lata 30. XX wieku.

---

Oceń: Ulica Winiarska w Poznaniu

---