Plac Wielkopolski w Poznaniu

---

Historia

Plac Wielkopolski w Poznaniu ma bogatą historię sięgającą średniowiecza, kiedy to tereny przedmieścia Glinki były używane do wydobycia gliny. W XVII i XVIII wieku na tych terenach funkcjonowała strzelnica, która była wykorzystywana przez bractwo kurkowe. W 1786 roku Jan Geisler postanowił nabyć ten teren, co zaowocowało otwarciem jednej z pierwszych kawiarni w mieście.

Następnie tereny te przeszły w ręce Sapiehów, którzy wprowadzenie nazwę „plac Sapieżyński”, która istniała aż do 1945 roku, kiedy to została zmieniona na obecną. Rok 1800 przyniósł regulację placu, a do 1876 roku w jego południowej części znajdował się staw, który powstał na spiętrzonej Bogdance (ciek wodny, który obecnie przepływa w kanale pod placem). Woda w tym stawie była pozostałością po młynie Krotochwila, a dzisiaj w tym miejscu znajduje się zagospodarowany skwer.

W historii placu warto podkreślić, że był on główną areną wydarzeń związanych z rozruchami głodowymi w 1847 roku. Niestety, zabytkowa zabudowa wokół placu została niemal całkowicie zniszczona podczas II wojny światowej. Zachowała się jedynie jedna kamienica z początku XX wieku oraz pruski budynek Archiwum Państwowe, które wcześniej pełniło funkcję Sądu Nadziemskiego w latach 1879–1882.

Reszta zabudowy na placu została wzniesiona w latach 1953–1955 na podstawie spójnej koncepcji architektonicznej, którą przygotowali i zrealizowali architekci: Stefan Słoński, Leszek Klause, Henryk Błaszkiewicz i Henryk Kara. Niestety, historyczny układ tego miejsca i jego połączenie z dzielnicą Św. Wojciech zostało zrujnowane w latach 70. XX wieku z powodu budowy ulicy Solnej w ramach Trasy Chwaliszewskiej, którą dzisiaj nazywamy I ramą komunikacyjną.

W okresie PRL-u plac Wielkopolski stał się znanym miejscem spotkań dla osób LGBT, tworząc tzw. pikietę.

Architektura socrealistyczna

„Aktualna zabudowa w stylu socrealistycznym została wybrana poprzez konkurs architektoniczny, który dotyczył zagospodarowania zarówno placu, jak i przyległej ulicy Działowej. W celu zaprezentowania projektów, odbył się Regionalny Pokaz Architektury w Poznaniu w roku 1952 oraz wystawa w warszawskiej Zachęcie w 1953, zorganizowana podczas I Krajowej Narady Architektów. Realizację całego założenia przeprowadzono w latach 1953–1956, przy zastosowaniu skromnych normatywów, co skutkowało powstaniem niewielkich i mało funkcjonalnych mieszkań. Docelowym zamierzeniem architektury placu było połączenie historycznego oblicza Poznania z nowoczesnością, dlatego też w elewacjach zastosowano wiele detali nawiązujących do stylów historycznych.

Komunikacja miejska

Na terenie placu można zaobserwować dwutorową trasę tramwajową, a także czasowo wykorzystywaną pętlę tramwajową. W północnej części, przy ulicy Wolnica, zorganizowano przebieg linii autobusowych, które są obsługiwane w ramach Zarządu Transportu Miejskiego. Zgodnie z danymi na dzień 16 lipca 2024 roku, dostępne są następujące połączenia komunikacyjne:

• linie tramwajowe,
• – dzienne,
• – – 7 Ogrody ↔ Połabska,
• – – 8 Ogrody ↔ Miłostowo,
• – – 92 Pl. Wielkopolski ↔ Unii Lubelskiej,
• – – 97 Os. Sobieskiego ↔ Piątkowska,
• – – nocne,
• – – – 201 Osiedle Sobieskiego ↔ Unii Lubelskiej (kursuje tylko w nocy z poniedziałku na wtorek),
• – – – 202 Osiedle Sobieskiego ↔ Franowo (czynne jedynie w noce z piątku na sobotę oraz soboty na niedzielę),
• – – turystyczne,
• – – – 0 Ratajczaka ↔ 27 Grudnia (obsługiwane zabytkowym taborem),
• linie autobusowe,
• – dzienne,
• – – 160 Garbary PKM ↔ Stary Strzeszyn,
• – – 163 Garbary PKM ↔ Górczyn PKM,
• – nocne,
• – – 213 Dębiec PKM ↔ Mogileńska,
• – – – 214 Junikowo PKM ↔ Radojewo,
• – – – 223 Kacza ↔ Zieliniec,
• – – – 224 Boranta ↔ Junikowo PKM (wybrane kursy do przystanku Plewiska/Straż Pożarna),
• – – turystyczne,
• – – – 100 Poznań Główny ↔ Nowe Zoo.

---

Oceń: Plac Wielkopolski w Poznaniu

---