Plac Wiosny Ludów to jeden z istotnych punktów w centrum Poznania. Jego lokalizacja znajduje się na południowy zachód od średniowiecznej części miasta, w miejscu, gdzie dawniej krzyżowały się trakty prowadzące do wiejskich osad, nieopodal istniejącej niegdyś Bramy Wrocławskiej.
Zaplanowany jako część Nowego Miasta, znanego także jako Górne Miasto, przez architekta Davida Gilly'ego, plac ten był planowany jako kluczowy węzeł komunikacyjny dla południowej części Poznania. Na jego terenie przecinają się aż osiem ulic: Święty Marcin, Podgórna, Szkolna, Strzelecka, Półwiejska, a także B. Krysiewicza, R. Szymańskiego oraz Wysoka.
Najważniejsze połączenie prowadzi z placu do Starego Rynku poprzez ulicę Szkolną, co czyni to miejsce centralnym punktem wielu codziennych aktywności mieszkańców i turystów.
Historia
Średniowiecze
Teren, na którym obecnie znajduje się Plac Wiosny Ludów, pierwotnie znajdował się poza granicami miasta, blisko Bramy Wrocławskiej, która prowadziła w kierunku Wrocławia. Przez pierwszą połowę XV wieku istniało tam zaledwie dziesięć gospodarstw, a do roku 1500 ich liczba wzrosła do osiemnastu. W tej okolicy dominowali kołodzieje, kowale oraz różnorodni rzemieślnicy, którzy świadczyli usługi związane z transportem. Znajdował się tu również plac handlowy, a w bliskiej odległości istniała rzeźnia.
Wzdłuż placu płynęła Struga Karmelicka, przy której wzniesiono Młyn Czapnik, znany również jako Mały Królewski Młyn oraz Młyn Sążnicki, pochodzący z około XV wieku. Ten młyn został zniszczony podczas konfliktu zbrojnego ze Szwedami w 1655 roku.
W XV wieku na placu rozpoczęto budowę szpitala dla trędowatych oraz kościoła pw. św. Krzyża, który został zaprojektowany w formie krzyża z kopułą na skrzyżowaniu naw. Szpital działał do 1772 roku, kiedy to bp Krzysztof Szembel podjął decyzję o jego zamknięciu. W 1797 roku kościół został sprzedany przez abpa Ignacego Raczyńskiego w porozumieniu z władzami miasta, a następnie rozebrany.
XVIII/XIX wiek
W 1793 roku Prusacy przystąpili do reorganizacji systemu fortyfikacji w obrębie Bramy Wrocławskiej. W ramach tych działań zburzono miejskie mury, a brama została przeniesiona na drogę prowadzącą w stronę Berlina w 1816 roku. Układ komunikacyjny na placu, zalecany przez architekta Davida Gilly, został zrealizowany w tej epoce.
Przed rokiem 1800 przy placu powstały różne murowane budynki, w tym hotel Saski, pierwotnie dom Józefa Malczewskiego, a także inne budynki, takie jak domy Speichertów oraz Pietschów, a także kamienica przy ulicy św. Marcina i budynek z oberżą „Pod Złotą Gęsią,” której właścicielem był Huppe. W latach 20. XIX wieku wzniesiono także obiekt, który później przekształcono w Hotel Wiedeński.
W okresie od 1841 roku do II wojny światowej jednym z najbardziej znaczących obiektów placu był kościół ewangelicko-reformowany pod wezwaniem św. Piotra, ulokowany w miejscu skrzyżowania ulic Krysiewicza i Półwiejskiej. W tym czasie rozwijała się także budowa wyższych budynków. W 1872 roku powstała kamienica dr Nieszczoty, a rok później zrealizowano budynek na miejscu wcześniejszego Hotelu Wiedeńskiego. W 1874 roku wybudowano kamienicę zaprojektowaną przez architekta Paula Kartmanna, co doprowadziło do całkowitego zabudowania placu.
Pod koniec XIX wieku w obrębie placu zainstalowano neogotycki budynek służący jako szalety miejskie. W 1894 roku przez plac poprowadzono linię tramwajową z Starego Rynku do Bramy Wildeckiej. Na przełomie XIX i XX wieku zrealizowano także projekt otwarcia placu w stronę Starego Rynku, prowadząc ulicę Szkolną.
XX wiek
W 1927 roku szalety miejskie przeniesiono pod ziemię, a ich nową lokalizację zaprojektował Władysław Czarnecki przy przystanku tramwajowym. W 1931 Marian Spychalski zaprojektował nowe połączenie ulicą placu Wiosny Ludów z placem Bernardyńskim, co zostało zrealizowane tuż przed wybuchem II wojny światowej. W 1943 roku, na północno-wschodnim krańcu placu, stworzono duży basen przeciwpożarowy. W wyniku działań wojennych niemal wszystkie istniejące wówczas budynki zostały zniszczone.
Nazwy
- Średniowiecze: Stelmachy, Półwieś,
- od ok. XIX wieku: Petrikirchplatz, Petriplatz (przez Polaków nazywany Placem św. Piotra),
- od 1919: plac Świętokrzyski,
- od 1946: plac Hoovera,
- od 1948: plac Wiosny Ludów.
Współczesność
W historii Placu Wiosny Ludów w Poznaniu podejmowane były różnorodne działania mające na celu poprawę organizacji przestrzeni tego miejsca. Zorganizowano nawet kilka konkursów na jego zabudowę, co miało miejsce w takich latach jak 1959, 1989 oraz 1993. Niestety, wszystkie te próby nie przyniosły oczekiwanych rezultatów do końca XX wieku. W planach znajdowały się różne pomysły, w tym utworzenie parku, budowa ronda, a także stworzenie domu handlowego oraz parkingu, który mógł pomieścić około 300 pojazdów.
Wraz z nadejściem XXI wieku, Plac Wiosny Ludów zaczął zmieniać swój wizerunek, kiedy to rozpoczęto budowę nowoczesnych obiektów. Przykładem może być Kupiec Poznański, którego otwarcie miało miejsce w 2001 roku, a także budynek Wechty znany z roku 2004. W pobliżu, w rejonie zbiegu ulic Półwiejskiej, gdzie biegnie ruchliwy pasaż handlowy, można zobaczyć pomnik Starego Marycha. Co ciekawe, na narożniku ulic Święty Marcin i Podgórnej znajduje się pomnik Hipolita Cegielskiego. Urokliwym akcentem dolnej części Kupca Poznańskiego jest tablica pamiątkowa, która została poświęcona Herbertowi Hooverowi.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Plac Wolności w Poznaniu | Plac Cyryla Ratajskiego w Poznaniu | Plac Marii Skłodowskiej-Curie w Poznaniu | Rynek Jeżycki | Pasaż Apollo w Poznaniu | Rynek Wschodni | Rondo Kaponiera | Rondo Krzysztofa Skubiszewskiego | Rondo Starołęka | Ulica Dominikańska w Poznaniu | Pokrzywno (Poznań) | Garbary (Poznań) | Aleje Karola Marcinkowskiego w Poznaniu | Aleja Wielkopolska w Poznaniu | Ulica Zwierzyniecka w Poznaniu | Ulica Żydowska w Poznaniu | Ulica Wysoka w Poznaniu | Ulica Wrocławska w Poznaniu | Ulica Wolnica w Poznaniu | Ulica Wodna w PoznaniuOceń: Plac Wiosny Ludów w Poznaniu