Winogrady

---

Granice

Według Systemu Informacji Miejskiej, obszar znany jako Winogrady rozciąga się w obrębie następujących granic:

• od wschodu: rzeka Warta,
• od południa: aleja Armii Poznań w kierunku trasy PST,
• od zachodu: trasa PST,
• od północy: ulica Lechicka.

Winogrady dzielą się na mniejsze jednostki, które obejmują:

• Osiedle Kosmonautów,
• Osiedle Na Murawie,
• Osiedle Pod Lipami,
• Osiedle Przyjaźni,
• Osiedle Wichrowe Wzgórze,
• Osiedle Zwycięstwa.

Położenie

Obszar ten tworzy charakterystyczny układ urbanistyczny, który obejmuje dwie główne części. Na południu znajduje się starsza część, w której zabudowa jest zróżnicowana – można tu spotkać zarówno domy jednorodzinne, jak i budynki wielorodzinne.

W północnej części, która zyskała na znaczeniu w okresie PRL-u, powstały nowsze osiedla, co doskonale ilustruje ewolucję urbanistyczną tego terenu. Warto zauważyć, że lokalizacja ta przyczyniła się do powstania tak zwanych Starych i Nowych Winograd, co znalazło swoje odzwierciedlenie także w funkcjonujących jednostkach pomocniczych.

Dodatkowo, przez obszar Winograd wiedzie ulica nosząca tę samą nazwę, co stanowi istotny element komunikacyjny oraz identyfikacyjny tego rejonu.

Podział administracyjny

W obrębie Winograd funkcjonuje kilka jednostek pomocniczych, które są zróżnicowane pod względem położenia oraz funkcjonalności. Poniżej przedstawiamy szczegółowy podział tych osiedli.

• Osiedle Stare Winogrady, w skład którego wchodzą:
  • Osiedle Na Murawie,
  • Osiedle Owsiana-Dożynkowa,
  • Szeląg,
  • Wilczak.
• Osiedle Nowe Winogrady Południe, które obejmuje:
  • Osiedle Przyjaźni,
  • Osiedle Pod Lipami.
• Osiedle Nowe Winogrady Północ, w skład którego wchodzą:
  • Osiedle Zwycięstwa,
  • Osiedle Wichrowe Wzgórze.
• Osiedle Nowe Winogrady Wschód, które obejmuje:
  • Osiedle Kosmonautów,
  • Osiedle Zagroda.

Każde z wymienionych osiedli odgrywa istotną rolę w strukturze społecznej i urbanistycznej Winograd, tworząc różnorodne przestrzenie do życia oraz pracy.

Zabudowa

Panorama Winograd charakteryzuje się dominującymi blokami oraz wieżowcami z wielkiej płyty, a także na nowo powstającymi budynkami osiedli deweloperskich. Dzięki swojemu położeniu na najwyższym wzniesieniu Poznania, widok na winogradzkie osiedla jest szczególnie dobrze widoczny z centrum miasta.

W budownictwie mieszkaniowym na Winogradach przeważają pięciokondygnacyjne bloki, a także wyższe wieżowce o trzynastu oraz szesnastu kondygnacjach. Między tymi budynkami rozciągają się ciągi komunikacyjne dla pieszych oraz spore obszary zieleni z placami zabaw i różnorodnymi urządzeniami rekreacyjnymi. W obrębie osiedli znajdują się również szkoły, przedszkola, przychodnie zdrowia oraz domy kultury, a na ich obrzeżach ulokowano większe obiekty handlowe i usługowe.

Osiedla winogradzkie wyróżniają się dobrej jakości połączeniami komunikacyjnymi ze śródmieściem Poznania oraz innymi dzielnicami, co zyskało na znaczeniu po uruchomieniu Poznańskiego Szybkiego Tramwaju. W tej lokalizacji znajduje się również największy park w Poznaniu, który został przekształcony z niegdyś zrujnowanego po II wojnie światowej Fortu Winiary na Park Cytadela.

Warto również wspomnieć, że obszar Winograd w latach 1954–1990 był częścią administracyjnej dzielnicy Stare Miasto.

Historia Winograd

W historii rozwoju Winograd można zauważyć, że pomysły na zagospodarowanie tych terenów zaczęły się już w latach 50. XX wieku, ale rzeczywista realizacja miała miejsce dopiero w kolejnej dekadzie. Wcześniej dominowały tu pola, łąki, kartofliska oraz sady. Istotną część stanowiło również osiedle domów jednorodzinnych Trójpole, które ciągnęło się wzdłuż ulicy Lechickiej do ul. Połabskiej.

Nie można zapomnieć o Hali sterowcowej, która od 1913 do 1945 roku była oddalona o 170 metrów w stosunku do obecnych terenów i z której wystartował pierwszy zeppelin. Resztki tego obiektu są obecnie widoczne w zielonych pasach przy Al. Solidarności oraz w pobliskim parku imienia Władysława Czarneckiego.

W 1962 roku powstał Ogólny Plan Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Poznania, który przewidywał rozwój Winograd do 1980 roku, wskazując je jako obszar pod budownictwo wielorodzinne. Wybór tego rejonu nie był przypadkowy; sprzyjały mu dogodne warunki klimatyczne oraz odpowiednia odległość od śródmieścia. Po dwuletnich pracach nad szczegółowym projektem, plan został przyjęty przez Prezydium Rady Narodowej Miasta Poznania w grudniu 1966 roku, a jego autorem był mgr inż. Czesław Nawrocki, z kolei szczegółowe opracowanie wykonała architekt Halina Skibniewska z Warszawy.

Na podstawie uchwały Prezydium Rady Narodowej Miasta Poznania z dnia 27 października 1967 roku, nadano nazwy zbudowanym osiedlom, takie jak:

• Kraju Rad (obecnie Wichrowe Wzgórze),
• Wielkiego Października (obecnie Pod Lipami),
• Kosmonautów,
• Zwycięstwa,
• Przyjaźni.

Symboliczny akt erekcyjny pierwszego budynku na Winogradach miał miejsce 9 maja 1968 roku. Pierwszy etap budowy obejmował osiedla Pod Lipami (1968–1973, z dodatkowym etapem w Wilczaku do 1983 r.) oraz Przyjaźni (1970–1979). Inne osiedla powstawały w różnym okresie: Kosmonautów – 1973–1976 i 1980–1981, Wichrowe Wzgórze – 1974–1981, a Zwycięstwa w latach 1977–1984.

Podczas budowy, robotnicy na osiedlu Kosmonautów napotkali fragmenty trumien oraz ludzkie szczątki, będące pozostałością po ewangelickim cmentarzu, zlikwidowanym po 1945 roku. Zarząd Zieleni Miejskiej podjął decyzję o ich ekshumacji i przetransferowaniu na cmentarz junikowski. Inne ciekawe znalezisko miało miejsce przy budowie bloku nr 5, gdy napotkano gruby kabel, który okazał się być linią telefoniczną do Moskwy. Aby uniknąć problemów politycznych, kabel został zabezpieczony w stalowej rurze i umieszczony w fundamentach budynku.

Po zmianach politycznych, osiedla Kraju Rad i Wielkiego Października zmieniły swoje nazwy, podczas gdy pozostałe, takie jak Kosmonautów, Zwycięstwa i Przyjaźni, zachowały swoje wcześniejsze oznaczenia. Lata 90. XX wieku oraz początek XXI wieku to czas budowy osiedli TBS, jak np. Os. Na Murawie czy Os. Na Winogradach. Od przełomu pierwszej i drugiej dekady XXI wieku można zauważyć rozwój nowych bloków mieszkalnych, które powstają w ścisłej współpracy między spółdzielniami mieszkaniowymi oraz deweloperami.

Obecnie na Winogradach mieszka około 43 000 mieszkańców. Graniczą one z innymi znanymi dzielnicami, takimi jak: Piątkowo, Winiary, Jeżyce, Szeląg oraz Wilczak.

Komunikacja miejska

W obszarze Winograd prowadzą biegi trzech tras tramwajowych. Obszar ten obejmuje trasę do pętli Połabska, którą obsługują linie tramwajowe 7 oraz 19. Dodatkowo, z Winograd można dostać się do przystanku Błażeja, skąd kursy są realizowane na Naramowice przez linie 3 oraz 10, a także na os. Jana III Sobieskiego (PST) za pośrednictwem linii 12, 14, 15, 16, a także nocnych linii 201 i 202.

Ruch autobusowy w tej części miasta również jest zróżnicowany, co umożliwia dotarcie do wielu ważnych lokalizacji w dzielnicy. Dzięki bogatej sieci linii autobusowych, mieszkańcy mogą łatwo przemieszczać się po różnych zakątkach Winograd i nie tylko. W ciągu dnia kursują autobusy z numerami: 167, 168, 169, 170, 171, 174, 178, 182, 183, 185, 190 oraz 191. W obszarze podmiejskim dostępne są linie 322 i 911, a w nocy pasażerowie mogą korzystać z linii nocnych o numerach 214, 215, 218 oraz 224.

Zieleń

W obrębie Winograd można znaleźć liczne parki oraz pomniki przyrody, które stanowią wspaniałe miejsca do wypoczynku i obcowania z naturą. Oto kilka z nich:

• Park Władysława Czarneckiego,
• Park Jurija Gagarina,
• Park Kosynierów,
• dąb na Cytadeli.

Te miejsca zachwycają zielenią i spokojem, stwarzając idealne warunki dla mieszkańców oraz odwiedzających. Parki te oferują nie tylko przestrzeń do relaksu, ale również różnorodne aktywności na świeżym powietrzu, które pozwalają na aktywne spędzanie czasu wolnego.

Media

W Winogradach można znaleźć różne źródła informacji, które przyciągają uwagę mieszkańców oraz odwiedzających.

• TVK Winogrady prowadzi transmisje od 1991 roku,
• miesięcznik lokalny pt. „Oferta Winograd” jest dostępny bezpłatnie.

---

Oceń: Winogrady

---