Stefan Górski

Wojsko i służby mundurowe

Stefan Górski, pełne imię i nazwisko Stefan Marceli Antoni Górski, znany również jako Stefan Gawłowski, jest postacią, której życie zasługuje na szczegółowe przybliżenie. Urodził się 27 kwietnia 1922 roku w Poznaniu, gdzie spędził część swojego młodzieńczego życia. Jego historia, pomimo tragicznego końca, jest przepełniona bohaterstwem i oddaniem dla ojczyzny.

Stefan Górski był podporucznikiem piechoty rezerwy Polskich Sił Zbrojnych oraz Armii Krajowej, a jego zaangażowanie w walkę o wolność Polski określa go jako patriotę. Wyróżniał się także jako cichociemny, co oznacza, że uczestniczył w tajnych operacjach, które miały na celu wsparcie walki z okupantem.

Jego życie niestety zakończyło się tragicznie 27 września 1948 roku w Warszawie, co czyni tę postać jeszcze bardziej fascynującą, jako przykład odwagi w czasach niepokoju i konfliktów.

Życiorys

Stefan Górski, w 1939 roku, uzyskał małą maturę w Gimnazjum Państwowym im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu. Był zaangażowany w harcerstwo, należąc do zastępu „Orłów” przy 16. Poznańskiej Drużynie Harcerzy im. gen. Józefa Bema, gdzie zdobył stopień ćwika. Po rozpoczęciu II wojny światowej, w 1939 roku, służył w wojskowych służbach pomocniczych, odpowiedzialnych za komunikację w ZHP w Poznaniu. W dniu 19 września, wspólnie z grupą harcerzy, przekroczył granicę Polski, udając się na Węgry. W listopadzie dotarł do Francji, gdzie ochotniczo wstąpił w szeregi Wojska Polskiego, jednakże w grudniu 1939 roku został urlopowany, aby dokończyć swoją edukację.

W czerwcu 1940 roku Górski osiedlił się w Wielkiej Brytanii, gdzie uczęszczał do polskiego gimnazjum w Londynie. 13 października 1940 roku został wcielony do 1 Batalionu Strzelców Podhalańskich i przekazany do kompanii karabinów maszynowych, a później rozpoczął naukę w szkole podchorążych. Zgłosił się do służby w ojczyźnie, gdzie po przeszkoleniu w zakresie dywersji, 4 sierpnia 1943 roku, złożył przysięgę wojskową. Został przydzielony do Oddziału VI Sztabu Naczelnego Wodza i przeniesiony do Głównej Bazy Przerzutowej w Brindisi (Włochy).

W nocy z 16 na 17 kwietnia 1944 roku, w ramach operacji lotniczej o kryptonimie „Weller 12”, Górski został zrzucony na terenie Polski. Po przybyciu, dołączył do Kedywu Okręgu Łódź Armii Krajowej, gdzie pełnił rolę instruktora ds. dywersji oraz dowódcy plutonu dyspozycyjnego w Obwodzie Piotrków. Pełnił także funkcję zastępcy komendanta miasta Piotrków i dowódcy 1 kompanii.

Po zakończeniu działań wojennych w 1945 roku Stefan Górski ujawnił się i rozpoczął studia na Akademii Handlowej, a następnie kontynuował naukę na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Oprócz tego, był aktywny w lekkiej atletyce, odnosząc sukcesy z drużyną Warty Poznań; w 1946 roku zdobył tytuł mistrza Polski w sztafecie 3 x 1000 m.

Jednak 22 listopada 1947 roku został aresztowany pod zarzutem szpiegostwa na rzecz obcego wywiadu. W dniu 4 sierpnia 1948 roku skazano go na karę śmierci, a wyrok wykonano 27 września 1948 roku w więzieniu na Mokotowie w Warszawie. Na mocy pisma z 17 kwietnia 1959 roku, Zarząd Sądownictwa Wojskowego poinformował matkę, Kazimierę Górską, o straceniu jej syna. Wyrok został jednak unieważniony przez Sąd Najwyższy Izby Wojskowej 7 marca 1991 roku.

5 lutego 1992 roku, Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego uznał wyrok Wojskowego Sądu Rejonowego z dnia 4 sierpnia 1948 roku za nieważny. Stefan Górski został pochowany w Kwaterze Ł na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach, gdzie jego szczątki odnaleziono podczas prac ekshumacyjnych w 2013 roku, a informacja o ich identyfikacji została podana do publicznej wiadomości 4 października 2018 roku.

Ordery i odznaczenia

Stefan Górski został uhonorowany wieloma prestiżowymi odznaczeniami, które świadczą o jego wyjątkowych osiągnięciach i zasługach.

  • krzyż srebrny Orderu Virtuti Militari,
  • krzyż „Za Zasługi dla ZHP” z rozetą i mieczami.

Upamiętnienie

W 1980 roku w lewej nawie kościoła św. Jacka, który znajduje się przy ulicy Freta w Warszawie, odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy upamiętniającej żołnierzy Armii Krajowej. Są wśród nich cichociemni – spadochroniarze, którzy przybyli do Polski z Anglii i Włoch, a którzy złożyli ofiarę za niepodległość naszego kraju. Wśród 110 wymienionych cichociemnych jest także Stefan Górski.

W 1986 roku Kresowa Oficyna Podziemna Poczta Polowa Solidarności wydała serię znaczków poświęconych cichociemnym zamordowanym przez UB. Seria ta nosi tytuł „Spadochroniarzom Armii Krajowej zamordowanym przez UB PRL-u”. One z ośmiu znaczników ilustruje postać Stefana Górskiego, co stanowi kolejny krok w kierunku ukazania pamięci o jego dokonaniach.

Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, w tzw. Kwaterze na Łączce, znajduje się symboliczna wspólna mogiła osób, które stały się ofiarami komunistycznych organów bezpieczeństwa publicznego. Na pomniku, który znajduje się w tym miejscu, można odnaleźć nazwisko Stefana Górskiego, obok około 250 innych nazwisk upamiętniających zamordowanych.

Przypisy

  1. Kolejne ofiary totalitaryzmów odzyskały tożsamość – Warszawa, 04.10.2018 r.
  2. Henryk Kurzyński: Polska lekkoatletyka w latach 1945-1960. T. 1. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, październik 2014 r., s. 246. ISBN 978-83-64544-06-4.
  3. Roman Luty: Lekkoatleci Klubu Sportowego "Warta". 1912-1994. Poznań: Ars Nova, 2005 r., s. 30, 152. ISBN 838743686.

Oceń: Stefan Górski

★★★★★
Średnia ocena:4.62 Liczba ocen:7