Leprozorium św. Łazarza w Poznaniu

---

Położenie

Obiekt, o którym mowa, znajduje się w strategicznej lokalizacji, mianowicie na skrzyżowaniu ulic: Górna Wilda i Niedziałkowskiego. W bezpośrednim sąsiedztwie leprozorium znajdują się również miejsca o znaczeniu rekreacyjnym oraz edukacyjnym.

Nieopodal znajduje się Park Izabeli i Jarogniewa Drwęskich, który oferuje przestrzeń do wypoczynku na świeżym powietrzu oraz relaksu dla mieszkańców i turystów.

Dodatkowo, blisko leprozorium funkcjonuje szkoła przy ul. Różanej, która pełni istotną rolę w społeczności lokalnej, wpływając na rozwój edukacyjny mieszkańców tej części Poznania.

Historia

Geneza powstania zakonnego leprozorium w rejonie Poznania nie jest do końca opisania, jednak pewne jest, że okres jego erygowania przypada na początek lub drugą połowę XIII wieku. W tym czasie trąd, który przybył do Polski dzięki pielgrzymom oraz krzyżowcom z Ziemi Świętej, stał się poważnym zagrożeniem.

Nie jest do końca jasne, skąd dokładnie rycerze Świętego Łazarza dotarli do Poznania. Są jednak hipotezy, iż ich przybycie miało miejsce za czasów rządów księcia Henryka Brodatego (1234–1238) lub jego syna, księcia Henryka Pobożnego (1238–1241). Możliwe, że migracja ta miała swój początek w jednej z placówek na Śląsku. Inna teoria sugeruje, że mogli przybyć najpierw na teren zajęty przez świętego Ludwika IV w latach 1224-1229, a następnie rozprzestrzenić się w Wielkopolsce.

Najbardziej przekonujące są jednak powiązania z powstaniem zakonnego lazaretu po 1244 roku, kiedy rządy sprawował książę Przemysł I (1241–1257). W 1253 roku przeniósł on Poznań na wyższy, lewy brzeg Warty, zakładając jego lokację na prawie magdeburskim. Istnieje także dostrzegana możliwość, że to joannici, którzy od 1187 roku mieli swoje przytułki w Poznaniu, pomogli w zorganizowaniu placówki medycznej znanej z Jerozolimy lazarytów w obliczu nowej epidemii.

Leprozorium zlokalizowano na lewym brzegu Warty, poza murami miejskimi Poznania, w rejonie obecnej ulicy Niedziałkowskiego. Zakonnicy lazaryci posiadali tereny przylegające do swej instytucji, z których czerpali dochody niezbędne do utrzymania. Z biegiem lat, wokół szpitala zaczęli osiedlać się klienci, co skutkowało powstaniem w XVI wieku wioski o nazwie Święty Łazarz.

W drugiej połowie XVI wieku zakonnicy św. Łazarza przestali istnieć w Polsce. Mimo to, w dostępnych źródłach historycznych wspomniane są nieprzetrwałe do dziś struktury, mianowicie Szpital (z którego pozostał tylko jeden budynek) oraz Kościół Świętego Łazarza, które zajmowały znaczną ilość ziemi sięgającej aż do drogi prowadzącej do wsi Górczyn.

W XVIII wieku tereny wsi zaczęli zasiedlać Bambrzy. Na ich gruntach powstał później Kościół Matki Boskiej Bolesnej oraz nowoczesny dworzec kolejowy. Budowa torów kolejowych podzieliła tereny fabryczne wsi, gdzie część wschodnia przydzielona została do Wildy, podczas gdy zachodnia kontynuowała istnienie jako Święty Łazarz lub Nowy Łazarz. Na koniec XIX wieku rozpoczęło się w tym obszarze powstawanie większych zakładów przemysłowych, a w 1900 roku Święty Łazarz został włączony do granic Poznania.

Obiekt został gruntownie zmodernizowany dla towarzystwa Alliance française, które otworzyło czytelnię i bibliotekę francuską w maju 1987 roku, z udziałem ambasadora Francji w Polsce – Claude’a Harela oraz rektora Jacka Fisiaka.

W obecnych czasach Łazarz stanowi poznańską dzielnicę mieszkalną, położoną w zachodniej części miasta, uzupełniającą centrum. Wzdłuż ulicy Głogowskiej, należy do osiedla samorządowego Św. Łazarz.

---

Oceń: Leprozorium św. Łazarza w Poznaniu

---