Zajezdnia tramwajowa w Poznaniu, usytuowana na Franowie, jest ważnym elementem transportu publicznego w mieście. Zwana potocznie Franowo, stanowi największą zajezdnię tramwajową w Polsce, obsługującą tramwaje działające w ramach MPK Poznań.
Ta nowoczesna zajezdnia, wyróżniająca się na tle europejskich obiektów tego typu, została wybudowana z pomocą Funduszu Spójności Unii Europejskiej, w ramach programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Koszty inwestycji sięgnęły imponującej kwoty ponad 302 912 450,60 zł. Teren zajezdni zajmuje 17 hektarów, na których w pierwszej fazie powstała hala postojowa zdolna pomieścić 100 tramwajów oraz hala główna, w której realizowane są prace przeglądowe, naprawy i mycie wagonów.
Dodatkowo, na obszarze zajezdni zlokalizowany jest biurowiec Wydziału Obsługi Taboru Tramwajowego WS2 Franowo oraz drugi biurowiec, gdzie mieszczą się Wydział Sieci i Stacji oraz Wydział Utrzymania Torów i Dróg. Warto dodać, że w zajezdni istnieje również rezerwa terenowa, co pozwala na dostosowanie obiektu do stacjonowania kolejnych 50 tramwajów.
Każdego dnia, zajezdnia obsługuje linię torów o długości niemal 14 km, na której znajduje się 109 zwrotnic. Dojazd do zajezdni ułatwia tunel tramwajowy na Franowo, będący kluczowym odcinkiem komunikacyjnym. Co więcej, Zajezdnia na Franowie jako pierwsza w Polsce implementuje system DMS (Depot Management System), co rewolucjonizuje zarządzanie pracą i ruchem tramwajów, a jego dostarczyciel - niemiecki koncern PSI, zapewnia nowoczesne rozwiązania technologiczne dla efektywnego działania systemu.
Historia
Budowa nowej zajezdni tramwajowej w Poznaniu wzbudzała zainteresowanie od przeszło 20 lat. Mówiono o niej w kontekście przejęcia taboru z wydziału WS2 oraz części wydziału WS1, który głównie obsługiwał tramwaje typu Tramino. Problemy z garażowaniem oraz niedoborem tramwajów w MPK Poznań były powszechnie dostrzegane. Aby rozwiązać pierwszy z tych problemów, rozważano budowę wydzielonych torów odstawczych przy ulicy Budziszyńskiej, gdzie wagony mogłyby być pozostawiane nocą po serwisach w macierzystych zajezdniach.
Niestety, takie rozwiązanie uchodziło za tymczasowe, a plan budowy nowej zajezdni nadal nieustannie opóźniał się. Decyzja o stworzeniu nowej zajezdni przy ul. Franowo zapadła w 2009 roku, z perspektywą sprzedaży starej zajezdni znajdującej się przy ul. Gajowej w 2010 roku. Budowę rozpoczęto 5 września 2011 roku, a już 8 października 2012 roku, na terenie nowej zajezdni zaczęły stacjonować tramwaje, które wcześniej były bazowane na pętlach Wilczak, Dębiec, Górczyn oraz os. Sobieskiego.
Uroczyście otwarcie nowej zajezdni miało miejsce 7 maja 2014 roku, a od tego dnia na obiekcie zaczęła działać Wydział Obsługi Taboru Tramwajowego WS2 Franowo. W rezultacie, nowa zajezdnia nie tylko poprawiła warunki przechowywania tramwajów, ale także zaspokoiła rosnące potrzeby transportowe Poznania.
Lokalizacja
Zajezdnia tramwajowa w Poznaniu znajduje się w południowo-wschodniej części miasta, w dzielnicy Nowe Miasto. Jej lokalizacja obejmuje obszar między ulicami Folwarczną a Szwajcarską, w sąsiedztwie terenów Kompanii Piwowarskiej oraz pobliskiego rejonu stacji Poznań Franowo.
Od strony południowej i wschodniej zajezdnia jest otoczona planowaną ulicą Folwarczną, co podkreśla jej dogodną lokalizację. Całkowita powierzchnia obiektu wynosi 17 hektarów, co czyni ją największą zajezdnią tramwajową w Poznaniu.
Na terenie zajezdni znajdują się nie tylko Wydział Obsług Taboru Tramwajowego WS2 Franowo, ale także biuro dyrektora technicznego, dział techniczny dla tramwajów oraz autobusów, a także wydziały sieci i stacji, jak również wydziały odpowiedzialne za utrzymanie torów oraz dróg.
Wyposażenie
Zajezdnia tramwajowa w Poznaniu jest jednym z najbardziej nowoczesnych obiektów w Polsce, zajmującym przestronną halę postojową o powierzchni 2 ha. W jej wnętrzu znajdują się 15 torów postojowych, które są w stanie pomieścić do 100 wagonów tramwajowych o długości 35 metrów. Ponadto w zajezdni dostępna jest hala główna o powierzchni 1,7 ha, gdzie zlokalizowanych jest 11 torów obsługowych przystosowanych do obsługi dłuższych tramwajów o długości 45 metrów.
W obiekcie znajdują się również pomieszczenia techniczne i magazynowe, a także biurowiec, który mieści administrację oraz biura dyrektora technicznego. W północnej części zajezdni wydzielono teren z dodatkowym biurowcem, warsztatami oraz magazynami, co umożliwia efektywną organizację pracy.
Warto podkreślić, że zajezdnia Franowo była pionierem w Polsce w zakresie wykorzystania systemu DMS (Depot Management System), co stanowi duży krok w kierunku nowoczesności. W zajezdni znajdują się również specjalistyczne urządzenia, które ułatwiają codzienną obsługę tramwajów:
- myjnia przejazdowa do bieżącego mycia pojazdów wieczorami,
- myjnia stacjonarna umożliwiająca dokładne mycie,
- dwa stanowiska z podnośnikami do podnoszenia pojazdów,
- tokarka podtorowa,
- lakiernia,
- stanowisko do laserowego badania profilu koła, co pozwala na kontrolę poziomu zużycia,
- stanowiska do wykrywania płaskich miejsc na kołach tramwajów, co jest istotne dla zredukowania hałasu.
System DMS
Jako pierwszy przewoźnik w kraju, MPK Poznań zdecydował się na wdrożenie systemu zarządzania pracą DMS, który został dostarczony przez niemiecki koncern PSI. System ten ma za zadanie zastąpić czynności wykonywane przez człowieka w powtarzalnych i rutynowych zadaniach. Umożliwia on identyfikację pojazdów dzięki systemowi VETRA, importuje ich dane oraz klasyfikuje na podstawie określonych kryteriów. Poza tym system wyznacza trasy, miejsca postojowe oraz analizuje stan techniczny pojazdów, co jest niezwykle istotne dla efektywnego zarządzania zajezdnią.
Dzięki DMS, możliwe jest śledzenie lokalizacji pojazdów wewnątrz zajezdni, co z kolei dostarcza kluczowych informacji dla optymalizacji wielu procesów, takich jak wyznaczanie miejsc postojowych czy kolejności wyjazdów. System ten zapewnia automatyczne lokalizowanie tramwajów, od chwili wjazdu, poprzez halę, gdzie odbywają się przeglądy techniczne, aż po końcowy wyjazd z obiektu. Z uwagi na skomplikowane wyposażenie techniczne, DMS integruje pracę różnorodnych maszyn i urządzeń, przesyłając kluczowe informacje między pracownikami i obiektami wykonawczymi oraz diagnostycznymi.
Wdrożenie DMS przyczynia się nie tylko do poprawy efektywności pracy. Pomaga też w planowaniu zakresu obsługi oraz drobnych napraw tramwajów, a także zwiększa bezpieczeństwo na terenie zajezdni, kontrolując ruch pojazdów.
Tabor liniowy
W 2023 roku zajezdnia tramwajowa przy ulicy Folwarcznej w Poznaniu dysponuje różnorodnym taborem liniowym, który odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu komunikacji miejskiej.
Na chwilę obecną w skład taboru wchodzą:
Obrazek | Nazwa | Data rozpoczęcia eksploatacji | Producent | _ | _ | Ilość składów |
---|---|---|---|---|---|---|
_ | Düwag GT8ZR | 1997 | Düsseldorfer Waggonfabrik (obecnie Duewag). | _ | _ | 3 |
_ | Moderus Gamma LF 01 AC | 2017 | Prototypowy wagon Modertrans Poznań. Wagon jest dzierżawiony przez MPK. | (100%) | _ | 1 |
_ | Moderus Gamma LF02AC | 2018 | Modertrans Poznań | (100%) | _ | 30 |
_ | Moderus Gamma LF03ACBD | 2019 | Modertrans Poznań | (100%) | _ | 20 |
_ | Solaris Tramino S105P | 2011 | Solaris Bus & Coach. | (100%) | _ | 45 |
Ilość składów | 99 | |||||
Procent składów niskowejściowych i niskopodłogowych | 96% | |||||
Procent składów klimatyzowanych | 96% |
Obsługiwane linie
Zajezdnia tramwajowa przy ulicy Folwarcznej w Poznaniu jest odpowiedzialna za obsługę wielu linii tramwajowych, co czyni ją kluczowym punktem w komunikacji miejskiej. Oto lista linii, które obsługuje zajezdnia:
- 1 Junikowo ↔ Franowo,
- 2 Ogrody ↔ Dębiec PKM,
- 3 Błażeja ↔ Unii Lubelskiej,
- 5 Górczyn PKM ↔ Zawady,
- 6 Miłostowo ↔ Budziszyńska,
- 7 Ogrody ↔ Połabska,
- 9 Dębiec PKM ↔ Piątkowska,
- 10 Błażeja ↔ Dębiec PKM,
- 11 Piątkowska ↔ Unii Lubelskiej,
- 12 Os. Sobieskiego ↔ Starołęka PKM,
- 13 Starołęka PKM ↔ Junikowo,
- 14 Os. Sobieskiego ↔ Górczyn PKM,
- 15 Os. Sobieskiego ↔ Junikowo,
- 16 Os. Sobieskiego ↔ Franowo,
- 17 Górczyn PKM ↔ Starołęka PKM,
- 18 Franowo ↔ Ogrody,
- 19 Dębiec PKM ↔ Połabska.
Te linie zapewniają mieszkańcom Poznania oraz turystom wygodny dostęp do różnych części miasta, ułatwiając poruszanie się po nim.
Przypisy
- Podpisanie umowy na budowę zajezdni. 27.02.2017 r. [dostęp 27.02.2017 r.]
- Wmurowanie kamienia węgielnego. 27.02.2017 r. [dostęp 27.02.2017 r.]
- Projekt zajezdni. 27.02.2017 r. [dostęp 27.02.2017 r.]
- Centro Unijnych Projektów Transportowych. 22.02.2017 r. [dostęp 22.02.2017 r.]
- Zajezdnia Franowo. 22.02.2017 r. [dostęp 22.02.2017 r.]
- a b Zarządzanie zajezdnią (DMS). 22.02.2017 r. [dostęp 22.02.2017 r.]
- Narodziny zajezdni Franowo. 07.03.2017 r. [dostęp 07.03.2017 r.]
- Franowo: Uroczyste otwarcie zajezdni. 07.05.2014 r. [dostęp 07.03.2017 r.]
- Budowa zajezdni Franowo. 07.05.2014 r. [dostęp 07.03.2017 r.]
- Największa w Polsce i pierwsza zarządzana automatycznie. 07.05.2014 r. [dostęp 07.03.2017 r.]
- [RAPORT O ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO PLANOWANEJ ZAJEZDNI TRAMWAJOWEJ FRANOWO W POZNANIU]. 07.05.2014 r. [dostęp 07.03.2017 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Budynki przemysłowe i magazynowe":
Elektrownia gminna na Wildzie w Poznaniu | Leprozorium św. Łazarza w Poznaniu | Pecowin | Budynek Pebeco w Poznaniu | Fabryka Józefa Zeylanda w Poznaniu | Hala Przemysłu Ciężkiego MTP | Rzeźnia na Garbarach w Poznaniu | Zajezdnia tramwajowa przy ulicy Fortecznej w Poznaniu | Zajezdnia tramwajowa przy ulicy Głogowskiej w Poznaniu | Drukarnia Concordia | Budomel | Stara Papiernia w Poznaniu | Stacja pomp na Garbarach w Poznaniu | Lech Browary Wielkopolski | Volkswagen Poznań | Hala Betonowa w Poznaniu | Elektrociepłownia Poznań Garbary EC-1 | Parowozownia Osobowa Poznań GłównyOceń: Zajezdnia tramwajowa przy ulicy Folwarcznej w Poznaniu